بەيسەنبى, 16 مامىر 2024
جاڭالىقتار 6774 0 پىكىر 23 قازان, 2011 ساعات 09:22

نايمانى - رودنيا شوتلاندتسەۆ، ارگىنى - يندۋسوۆ يز ۆىسشيح كاست، ا ادايتسى ودنوي كروۆي س يندەيتسامي - ينتەرەسنوە ۆ سمي

استانا. 22 وكتيابريا. كازينفورم - وتەچەستۆەننىە ۋچەنىە، وسۋششەستۆيۆ ماسشتابنوە تەستيروۆانيە دنك، كونستاتيروۆالي: كازاحي - ەتو گەنەتيچەسكايا سمەس ۆسەي پلانەتى.

ۆ كروۆي ناشەگو نارودا ەست گەنى، سحودنىە س نارودامي يۋگو-ۆوستوچنوي ازي ي ستاروگو سۆەتا (ۆ توم چيسلە بريتانسكيح وستروۆوۆ). تاكجە كازاحي موگۋت نايتي رودستۆو س اۆستراليتسامي، پولينەزيتسامي ي يندەيتسامي.

وب ەتوم پيشەت سەگودنيا  «ەكسپرەسس ك» (اۆتور رۋستەم وماروۆ).

باتىر داۋلەت، جاكسىلىك سابيتوۆ ي نۋربول بايمۋحانوۆ، وبەدينيۆشيس نا سايتە www.elim.kz, رەشيلي پروۆەستي ماسشتابنوە يزۋچەنيە گەنەتيچەسكوگو كودا كازاحوۆ. ەتو پرويزوشلو ۆ رامكاح پروەكتا National Geographic پو يزۋچەنيۋ پرويسحوجدەنيا رازليچنىح نارودوۆ ميرا.

- سەيچاس ۋجە وپرەدەلەننو موجنو گوۆوريت و توم، چتو كازاحسكي ەتنوس پو سۆوەمۋ گەنەتيچەسكومۋ پرويسحوجدەنيۋ ياۆلياەتسيا سلوجنىم ي نەودنورودنىم، تاك كاك ون سفورميروۆان يز ۆسەح مۋجسكيح-وتتسوۆسكيح ي جەنسكيح-ماتەرينسكيح گاپلوگرۋپپ ەۆرازي، - ۋتۆەرجداەت باتىر داۋلەت. گاپلوگرۋپپى - ەتو تسەپ ۋنيكالنىح مۋتاتسي ۆ ۋ-حروموسومە دنك، كوتورايا يمەەت ۆرەمەننوە ي تەرريتوريالنوە پرويسحوجدەنيە. ك پريمەرۋ، ۋ نايمانا باتىرا داۋلەتا بىلا وبنارۋجەنا گاپلوگرۋپپا O3a3c, كوتورايا راسپروسترانەنا ۆ يۋگو-ۆوستوچنوي ازي، ا تاكجە نا بريتانسكيح وستروۆاح.

استانا. 22 وكتيابريا. كازينفورم - وتەچەستۆەننىە ۋچەنىە، وسۋششەستۆيۆ ماسشتابنوە تەستيروۆانيە دنك، كونستاتيروۆالي: كازاحي - ەتو گەنەتيچەسكايا سمەس ۆسەي پلانەتى.

ۆ كروۆي ناشەگو نارودا ەست گەنى، سحودنىە س نارودامي يۋگو-ۆوستوچنوي ازي ي ستاروگو سۆەتا (ۆ توم چيسلە بريتانسكيح وستروۆوۆ). تاكجە كازاحي موگۋت نايتي رودستۆو س اۆستراليتسامي، پولينەزيتسامي ي يندەيتسامي.

وب ەتوم پيشەت سەگودنيا  «ەكسپرەسس ك» (اۆتور رۋستەم وماروۆ).

باتىر داۋلەت، جاكسىلىك سابيتوۆ ي نۋربول بايمۋحانوۆ، وبەدينيۆشيس نا سايتە www.elim.kz, رەشيلي پروۆەستي ماسشتابنوە يزۋچەنيە گەنەتيچەسكوگو كودا كازاحوۆ. ەتو پرويزوشلو ۆ رامكاح پروەكتا National Geographic پو يزۋچەنيۋ پرويسحوجدەنيا رازليچنىح نارودوۆ ميرا.

- سەيچاس ۋجە وپرەدەلەننو موجنو گوۆوريت و توم، چتو كازاحسكي ەتنوس پو سۆوەمۋ گەنەتيچەسكومۋ پرويسحوجدەنيۋ ياۆلياەتسيا سلوجنىم ي نەودنورودنىم، تاك كاك ون سفورميروۆان يز ۆسەح مۋجسكيح-وتتسوۆسكيح ي جەنسكيح-ماتەرينسكيح گاپلوگرۋپپ ەۆرازي، - ۋتۆەرجداەت باتىر داۋلەت. گاپلوگرۋپپى - ەتو تسەپ ۋنيكالنىح مۋتاتسي ۆ ۋ-حروموسومە دنك، كوتورايا يمەەت ۆرەمەننوە ي تەرريتوريالنوە پرويسحوجدەنيە. ك پريمەرۋ، ۋ نايمانا باتىرا داۋلەتا بىلا وبنارۋجەنا گاپلوگرۋپپا O3a3c, كوتورايا راسپروسترانەنا ۆ يۋگو-ۆوستوچنوي ازي، ا تاكجە نا بريتانسكيح وستروۆاح.

ۋ ارگىنا جاكسىلىكا سابيتوۆا - گاپلوگرۋپپا R1ا. ونا، كاك سچيتايۋت ۋچەنىە، پوياۆيلاس ۆ ستەپياح ەۆرازي. نوسيتەليامي ەتوگو دنك ياۆليايۋتسيا يندۋسى يز ۆىسشيح كاست، بولشايا چاست افگانتسەۆ، تادجيكوۆ، التايتسەۆ ي كىرگىزوۆ، ا تاكجە نەكوتوروە كوليچەستۆو ۆوستوچنىح ي زاپادنىح سلاۆيان. يز درەۆنيح نارودوۆ ك ەتوي گاپلوگرۋپپە پرينادلەجالا بولشايا چاست اندرونوۆتسەۆ - درەۆنەگو ناسەلەنيا كازاحستانا.

- گاپلوگرۋپپى پەرۆيچنى، ا راسى، يازىكي ي ۆەروۆانيا ۆتوريچنى، تاك كاك چەلوۆەچەستۆو گەنەتيچەسكي رودستۆەننو نا 99,9 پروتسەنتوۆ، ا رازليچيا سوستاۆليايۋت ليش 0,1 پروتسەنت، - گوۆوريت باتىر داۋلەت. - گوۆوريا پروستىمي سلوۆامي، ۆسە ليۋدي گەنەتيچەسكي ەدينى، ا كاجدايا راسا، ەتنوس ي چەلوۆەك - ۋنيكالنى.

پرەدستاۆيتەل ملادشەگو جۋزا نۋربول بايمۋحانوۆ - نوسيتەل درەۆنەي گاپلوگرۋپپى C3. بلاگوداريا ەي ۋچەنىە پروسلەديلي راسسەلەنيە چەلوۆەكا پو پلانەتە. ۆ چاستنوستي، ستالو يزۆەستنو، چتو پەرۆىي چەلوۆەك - "گەنەتيچەسكي ادام" پوياۆيلسيا ۆ افريكە. پريمەرنو 50 تىسياچ لەت نازاد چاست ەگو پوتومكي گاپلوگرۋپپى س ناچالا راسسەلياتسيا ۆدول پوبەرەجيا ەۆرازي - پو بەرەگۋ ينديسكوگو وكەانا. تاك وني دوبراليس دو تەرريتوري كورەيسكوگو پولۋوستروۆا ي مانچجۋري. پري ەتوم حومو ساپيەنس نە ۋگلۋبليالسيا ۆنۋتر كونتينەنتا يز-زا ستراحا پەرەد نەاندەرتالتسامي. پرودۆيگاياس نا سەۆەر، نوسيتەل گاپلوگرۋپپى س وكازالسيا ۆ نىنەشنەم روسسيسكوم پريمورە، ا وتتۋدا چەرەز بەرينگوۆ پروليۆ پرونيك ۆ سەۆەرنۋيۋ امەريكۋ. ساموە ينتەرەسنوە: نەكوتورىە يز نيح ۆەرنۋليس يز سەۆەرنوي امەريكي وبراتنو نا تەرريتوريۋ ەۆرازي.

- سەيچاس ۆو ۆسەم ميرە ستالو وچەن مودنو يزۋچات سۆوي دنك، - گوۆوريت نۋربول بايمۋحانوۆ. - ەتو ينتەرەسنو - زنات سۆوە پرويسحوجدەنيە يز گلۋبينى ۆەكوۆ. ك پريمەرۋ، يا پەرەپيسىۆايۋس س ودنيم پوچتەننىم يسپانتسەم فرەدەريكوم ميگەلەم - ۋ ناس وديناكوۆايا گاپلوگرۋپپا س.

بىل لي دجۋچي ناستوياششيم سىنوم پوترياساتەليا ۆسەلەننوي؟ نەكوتورىە يستوريكي ستاۆيات ەتو پود سومنەنيە، ۋچيتىۆايا، چتو ەگو مات بورتە بىلا نەكوتوروە ۆرەميا ۆ پلەنۋ ۋ ۆراجدەبنوگو پلەمەني. كازاحستانسكيم ۋچەنىم ەتوت فاكت وچەن ينتەرەسەن، پوسكولكۋ يمەننو پوتومكي دجۋچي پراۆيلي ۆ ۆەليكوي ستەپي يسپوكون ۆەكوۆ ي داجە پولوجيلي ناچالو كازاحسكومۋ رودۋ تورە. يسسلەدوۆانيە دنك پوزۆوليت دات وتۆەت س وپرەدەلەننوي دولەي ۆەروياتنوستي.

- ۋ سىنوۆەي چينگيسحانا - چاگاتايا ي ۋگەدەيا - دەتەي نە بىلو، حوتيا موگلي وستاتسيا گەنەتيچەسكيە پوتومكي،- گوۆوريت جاكسىلىك سابيتوۆ. - زاتو ۋ يسسلەدوۆاتەلەي بىلا ۆوزموجنوست يزۋچيت دنك پوتومكوۆ دجۋچي ي تۋلۋيا. بىلي سوبرانى دنك كازاحسكوگو رودا تورە - پوتومكوۆ دجۋچي ي مونگولسكيح پوتومكوۆ تۋلۋيا - بوردجيگينوۆ. ۆەد ۆ مونگولي ەست سوحرانيۆشاياسيا ۆەتۆ دايان حانا - پوتومكا حۋبيلاي حانا. ناشيمي روسسيسكيمي كوللەگامي بۋدەت پروۆەدەنو سراۆنەنيە مۋجسكوي حروموسومى، كوتورايا دليا وبويح سىنوۆەي دولجنا بىت وبششەي. تاك چتو ۆسكورە وتۆەت س وتنوسيتەلنو ۆىسوكوي دولەي ۆەروياتنوستي بۋدەت نايدەن.

- حوچۋ پرەدۋپرەديت، چتو ەتوت وتۆەت ۋچەنىح بۋدەت وتنوسيتەلەن، - گوۆوريت باتىر داۋلەت. - ۆەد موگيلا چينگيسحانا نە نايدەنا، ي يزۋچيت ەگو دنك نە پرەدستاۆلياەتسيا ۆوزموجنىم. ا زناچيت، گوۆوريت چتو-تو وپرەدەلەننوە نەكوررەكتنو.

ك سلوۆۋ: پروەكت National Geographic پرەۋۆەليچيل ينفورماتسيۋ و توم، چتو ۆ ازي نايدەنى 16 ميلليونوۆ پوتومكوۆ چينگيسحانا.

- ەتو بىل سوزناتەلنىي ماركەتينگوۆىي حود، چتوبى پريۆلەچ ليۋدەي ك ستول ماسشتابنومۋ پروەكتۋ، - گوۆوريت باتىر داۋلەت. - ليۋديام نا زاپادە ۆسەرەز پرەدلاگاەتسيا پروۆەريت سۆوە رودستۆو س چينگيسحانوم. نا ساموم دەلە بىل نايدەن شيروكو راسپروسترانەننىي سۋبكلاد گاپلوگرۋپپى س3, كوتورىي ۋسلوۆنو نازۆالي "ۆەتۆيۋ چينگيسحانا". پو ۆرەمەني ي گەوگرافي سۆوەگو راسپروسترانەنيا ون حوروشو سووتنوسيلسيا س مونگولسكيمي زاۆوەۆانيامي XIII ۆەكا. ەتو سۆوەگو رودا پيار-حود.

درۋگوە يسسلەدوۆانيە، كوتوروە رەاليزۋيۋت كازاحستانسكيە ەنتۋزياستى، زاتراگيۆالو يزۋچەنيە دنك ەششە ودنوگو كازاحسكوگو اريستوكراتيچەسكوگو رودا - حودجا. رودوسلوۆنايا، سوحرانەننايا نەكوتورىمي ەگو پرەدستاۆيتەليامي، پروستيراەتسيا نا سوروك كولەن، ك زياتيۋ پروروكا موحاممەدا - حازرەتۋ الي. ۋچەنىە سوبرالي دنك-اناليزى رازليچنىح پودرودوۆ ەتوگو رودا ي سكورو يح سراۆنيات نا رودستۆەننوست س پوتومكامي مۋحاممەدا يز ارابسكيح ستران، ا تاكجە يرانا، پاكيستانا ي يندي.

ليۋبوي چەلوۆەك موجەت پروۆەستي نەزاۆيسيموە يسسلەدوۆانيە سوبستۆەننوگو دنك. ستويموست ەتوي پروتسەدۋرى - وت 100 دو 250 دوللاروۆ. تاكوە يسسلەدوۆانيە پروۆوديت كومپانيا Family TreeDNA, راسپولوجەننايا ۆ امەريكانسكوم حيۋستونە. ۋ ناس ەتو موجنو سدەلات چەرەز كازاحستانسكيح پارتنەروۆ ەتوگو پروەكتا ۆ ليتسە باتىرا داۋلەتا ي ەگو سپودۆيجنيكوۆ. سەيچاس وني پلانيرۋيۋت رەاليزوۆات كرۋپنىي پروەكت پو يزۋچەنيۋ درەۆا دنك ۆسەح نارودوۆ، پروجيۆايۋششيح ۆ كازاحستانە.

http://www.inform.kz/rus/article/2413758

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2090
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2505
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2166
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1614