قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ

پرەزيدەنتى

ق.ك. توقاەۆقا

قۇرمەتتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى!

قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ وكىلەتتىگىن جۇزەگە اسىرا وتىرىپ، ءسىز دەموكراتيا ەركىندىگى مەن زاڭدىلىق قاعيداتتارىنا ادالدىقتى كورسەتىپ كەلەسىز. ءسىز ازاماتتىق قوعام ينستيتۋتتارىن نىعايتۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىس اتقاردىڭىز، ونىڭ ىشىندە كاسىپوداقتار ماڭىزدى ورىن الادى. كاسىپوداقتار الەۋمەتتىك ارىپتەستىك جۇيەسىنىڭ تارابى بولا وتىرىپ، قوعامدىق كەلىسىمنىڭ ساقتالۋىنا، ەل ەكونوميكاسىنىڭ ۇدەمەلى دامۋىنا، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە ەڭبەك قاتىناستارى سالاسىندا زاڭدىلىقتىڭ ساقتالۋىنا ىقپال ەتەدى.

سىزگە، ءمالىم بولعانداي حالىقارالىق كاسىپوداقتار كونفەدەراتسياسىنىڭ رەيتينگىسىندە (171 ەلدىڭ 176 ميلليون مۇشەسىن بىرىكتىرەتىن ءىرى الەمدىك كاسىپوداق بىرلەستىگى) قازاقستان "قۇقىقتاردىڭ كەپىلدىكتەرى جوق" دەگەن بەلگىسى بار "5" رەيتينگكە يە بولىپ، 2019 جىلعى ەڭبەكشىلەردىڭ قۇقىقتارىنىڭ قورعالۋىندا ەڭ ناشار ەلدەردىڭ وندىعىنا ەنگەنى بەلگىلى. بۇل رەيتينگ ادام قۇقىقتارىنىڭ جاھاندىق يندەكسى نەگىزىندە قالىپتاسادى.

قازاقستان 2019 جىلى 9-21 ماۋسىم ارالاعىندا جەنەۆادا وتكەن 108-ءشى حالىقارالىق ەڭبەك كونفەرەنتسياسىنىڭ نورمالارىن قولدانۋ جونىندەگى كوميتەت ەسەبىنىڭ ارنايى پاراگرافىنا ەنگىزىلدى. مۇنداي شەشىمدى ەڭبەك قۇقىقتارى مەن كاسىپوداقتاردىڭ قۇقىقتارىن ىسكە اسىرۋدا ەلدە ىلگەرىلەۋشىلىكتىڭ بولماۋىنا بايلانىستى حالىقارالىق ەڭبەك ۇيىمى قابىلدادى.

حالىقارالىق ۇيىمدار قازاقستان كاسىپوداقتارىنىڭ جاعدايىنا تەرىس اسەر ەتكەن سەبەپتەردىڭ ءبىرى – مەملەكەتتىك بيلىك ورگاندارى كاسىپوداقتاردىڭ قۇقىقتارىنا ارالاسۋى، ولاردىڭ اراسىندا حالىقارالىق ەڭبەك ۇيىمىنىڭ № 87 "قاۋىمداستىقتاردىڭ بوستاندىعى جانە قۇقىعىن قورعاۋ تۋرالى" كونۆەنتسياسىنىڭ ەرەجەلەرىن، سونداي-اق "كاسىپتىك وداقتار تۋرالى" قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ 4-بابىنىڭ كاسىپتىك وداقتاردىڭ قىزمەتىنە ارالاسۋعا جانە كەدەرگى جاساۋعا تىيىم سالۋ بولىگىندەگى نورمالارىن بۇزۋ بولىپ تابىلادى. مەملەكەتتىك بيلىك ورگاندارىنىڭ تىكەلەي قولداۋىمەن سوڭعى بىرنەشە جىلدا قازاقستان رەسپۋبليكاسى كاسىپوداقتارى فەدەراتسياسىنىڭ باسشىلىعىنا كاسىپوداق جۇمىسىنان تاجىريبەسى جانە كاسىپوداق مۇشەلەرىنەن قولداۋى جوق بۇرىنعى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ كەلۋىنىڭ سەبەبىنەن، قازىرگى ۋاقىتتا قر كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنان كاسىپوداق مۇشەلەرىنىڭ مۇشەلىكتەن شىعىپ كەتۋى جالعاسۋدا، ءىرى كاسىپوداق ۇيىمدارى بولشەكتەلۋدە.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ حالىقارالىق كاسىپوداقتار كونفەدەراتسياسىنا مۇشەلىگى 2018 جىلعى 5 جەلتوقساندا توقتاتىلدى.

بۇل فاكتىلەردىڭ بارلىعى ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ يميدجىنە نۇقسان كەلتىرىپ، ونىڭ حالىقارالىق ارەناداعى بەدەلىن تۇسىرەدى. قازاقستاننىڭ ودان ءارى دامۋى ءۇشىن قوعامدىق-ساياسي ينستيتۋتتاردى رەفورمالاۋ وتە وزەكتى جانە ءسوزسىز قاجەت. قر كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ توراعاسى  ە.ل. توعجانوۆ اقپاننىڭ 12-ءى قر پرەمەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنە تاعايىندالدى. وسىعان وراي قازاقستان رەسپۋبليكاسى كاسىپوداقتارى فەدەراتسياسىنىڭ جارعىسىنا سايكەس جاقىن ارادا فەدەراتسيانىڭ جاڭا توراعاسىن سايلاۋ جونىندە باس كەڭەس شاقىرىلۋى ءتيىس.

وسىعان بايلانىستى، ەلىمىزدىڭ 1,5 ميلليونعا جۋىق ەڭبەككەرلەرىن بىرىكتىرەتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى سالالىق كاسىپوداقتاردىڭ باسقارۋ ورگاندارى سىزگە ۇندەۋ جولدايدى!

قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنىڭ كەپىلى رەتىندە، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ جارعىلىق قىزمەتىنە زاڭسىز ارالاسۋىن تۇپكىلىكتى توقتاتسا، ءبىز كاسىپوداق كوشباسشىلارىنىڭ اراسىنان لايىقتى ۇمىتكەردى قازاقستان كاسىپوداقتارى فەدەراتسياسىنىڭ توراعاسى قىزمەتىنە ۇسىنۋعا مۇمكىندىك الامىز! سالالىق كاسىپوداقتار اراسىندا اشىق، باسەكەگە قابىلەتتى، ءادىل سايلاۋ وتكىزۋ باستاماسىنا ءسىزدىڭ قولداۋىڭىزدى سۇرايمىز!

16 سالالىق كاسىپوداق باسشىلارى قول قويعان.

رەداكتسيادان: قر پرەزيدەنتىنە جولدانعان بۇل حاتتىڭ اۆتورى ءوز حاتىنا قوسىمشا رەتىندە ماسەلەنى ءتۇسىندىرىپ وتپەككە تىرىسىپتى. مۇندا ول ەلدىڭ كاسىپوداقتارعا دەگەن سەنىمىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋ «اسا ماڭىزدى شارا» دەيدى دە، كاسىپوداقتار توراعاسىن سايلاۋ ىسىنە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ارالاسپاۋىن سۇرايدى. ونىڭ ءماتىنى تومەندە.

كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ كەلەسى «توراعاسى» كىم؟

قوعامدىق ءومىردى تۇراقتاندىرۋدا كاسىپوداقتار جۇمىسى اۋاداي قاجەت. ايتالىق، ەڭبەك ادامدارىنىڭ زاڭدى قۇقىقتارىن جان-جاقتى قورعاۋدا، كاسىپورىنداردا ەڭبەك داۋلارىنىڭ الدىن الىپ، شيەلەنىسكەن جاعدايعا دەيىن جەتكىزبەي، كوپتەگەن الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى جەرگىلىكتى جەرلەردە، ەڭبەك ۇجىمدارىندا جەدەل شەشىپ بەرۋگە جول اشىپ بەرىپ وتىرادى.

قازىرگى ۋاقىتتا قوعام، الەۋمەتتىك ارىپتەستىك اياسىندا كەلىسىم كوميسسيالارىنىڭ تەتىكتەرى دۇرىس جۇمىس ىستەمەي، كاسىپوداقتاردىڭ وكىلەتتىلىگى ەڭبەكشىلەردىڭ الەۋمەتتىك جانە ەڭبەك قۇقىقتارىن قورعاۋ ءۇشىن جەتكىلىكسىز بولىپ جاتقان كەزدە عانا كاسىپورىندارداعى پروبلەمالار تۋرالى ەستىپ بىلەدى. وسى ورايدا سالالىق كاسىپوداقتار كوشباسشىلارىنىڭ پرەزيدەنت ق. ك. توقاەۆتىڭ اتىنا جولداعان حاتى وسىعان دەيىن ءوز شەشىمىن تالاپ ەتىپ وتىرعان ماسەلەنى تۇبەگەيلى اشىپ بەرۋى ءتيىس.

بۇل ءالى كوپ سۇراقتاردىڭ ءبىرى عانا! شىن مانىندە، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ كادرلارىن قر كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ توراعاسى لاۋازىمىنا ۇنەمى جىبەرىپ (تاعايىنداپ) وتىرۋىنىڭ سالدارىنان قازاقستان كاسىپوداقتارىنىڭ حالىقارالىق ۇيىمدار الدىندا بەدەلى وتە تومەندەپ كەتتى. حالىقارالىق كاسىپوداقتار كونفەدەراتسياسىنىڭ تۇجىرىمداماسى «تاۋەلسىزدىكتەن تولىقتاي ايىرىلۋ» دەگەن پىكىردە. وعان حاتتا كوپتەگەن فاكتىلەر بار.

كەڭەس داۋىرىنەن باستاپ كاسىپوداقتاردى باسقارعان سيازبەك مۇقاشەۆ قىزمەتىنەن كەتكەن سوڭ، كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ باسشىلىعىنا بۇرىنعى مينيستر،  اكىم، ابىلعازى قۇسايىنوۆ، «جوعارىدان» جىبەرىلگەن ماجىلىسمەن جانە ءمينيستردىڭ ورىنباسارى باقىتجان ءابدىرايىم ءوز  كەزەكتەرىمەن كەلدى. «سايلاۋدا»  ولاردى جوعارى لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەر ۇسىندى جانە كاسىپوداقتار ولارمەن ءتىل تابىسۋعا ۇمىتتەنىپ، سەنىممەن داۋىس بەردى. ءا.قۇسايىنوۆتىڭ تۇسىندا جاڭا ەڭبەك كودەكسى مەن كاسىپوداقتار تۋرالى زاڭ ازىرلەندى، كەيىن ونىڭ ورنىنا كەلگەن ب.ءابدىرايىم سالالىق كاسىپوداقتاردىڭ ۇلكەن سىنىنا ۇشىراپ ەڭبەك كودەكسىنە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋگە تىرىسقانىمەن، وڭ ناتيجە شىعارا المادى. بىراق زاڭعا تۇزەتۋ ەنگىزۋ - بۇل پارلامەنتتىڭ مىندەتى.  قولدانىستاعى ەڭبەك كودەكسى، كاسىپوداقتار تۋرالى زاڭ، قاراپايىم ەڭبەك ادامدارىنىڭ ەمەس، كەرىسىنشە وليگارحيالىق توپتاردىڭ مۇددەلەرىنە قىزمەت كورسەتۋ ءۇشىن جاسالعانىن ايتا كەتۋ كەرەك.

ناتيجەسىندە 2019 جىلدىڭ 16 قىركۇيەگىندە قركف باس كەڭەسىندە  ب.ج.ءابدىرايىمنىڭ وتستاۆكاسى قابىلدانىپ، ونىڭ ورنىنا ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ بۇرىنعى اكىمى ە.ل.توعجانوۆ «سايلانىپ»، بەس ايدان كەيىن، اعىمداعى جىلدىڭ 12 اقپانىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالدى.

جالپى سايلاۋ ماسەلەلەرىنە بايلانىستى، جارعىعا سايكەس باس كەڭەستىڭ وتىرىسىنىڭ الدىندا سالالىق كاسىپوداق باسشىلارى، كاسىپوداق ۇيىمدارىنىڭ سايلانبالى ورگاندارى توراعا لاۋازىمىنا سايلاناتىن ۇمىتكەرلەردى كاسىپوداق مۇشەلەرىمەن ورتاق پىكىر الاڭىندا تالقىعا سالۋلارى كەرەك. ويتكەنى ولاردىڭ ارتىندا قركف-نىڭ ەكى ميلليونعا تارتا مۇشەسى تۇر. سوندىقتان، سالالىق كاسىپوداقتار وكىلدەرى مەن بەلسەندىلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ق.توقاەۆقا جۇگىنىپ، كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ توراعاسىن سايلاۋعا مەملەكەتتىك ورگاندار تاراپىنان ارالاسپاۋدىڭ قاجەتتىلىگىن جەتكىزدى. قالاي بولعاندا دا، قر كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ توراعاسىن بالامالى، اشىق تۇردە سايلاۋ ارقىلى انىقتاۋ قاجەت ەكەنى ايدان انىق!

وسىمەن قاتار، حالىقارالىق كاسىپوداق ۇيىمدارىنىڭ سەنىمىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋ وتە ماڭىزدى. كاسىپوداقتاردىڭ جۇمىسىن اشىق، دەموكراتيالىق دەڭگەيگە جەتكىزۋ جانە ەلىمىزدىڭ بارلىق سالالارىندا ەرەن ەڭبەك ەتىپ جاتقان قاراپايىم ەڭبەككەلەردىڭ، كاسىپوداق مۇشەلەرىنىڭ مۇددەلەرىن تولىقتاي قورعاۋ ودان دا ماڭىزدى.

ت. ي. ەردەنبەكوۆ، قر قارۋلى كۇشتەرى قىزمەتكەرلەرىنىڭ كاسىپوداقتار توراعاسى.

Abai.kz