جۇما, 3 مامىر 2024
3280 0 پىكىر 1 قاراشا, 2019 ساعات 11:02

اۋدارما ءتىلىن تۇتىنۋشىلاردىڭ دۇنيەتانىمىنا بەيىمدەۋ ماڭىزدى

بۇگىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى ءتىل ساياساتى كوميتەتىنىڭ تاپسىرماسىمەن ش.شاياحمەتوۆ اتىنداعى «ءتىل-قازىنا» ۇلتتىق عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعى «سالالىق تەرميندەردى اۋدارۋ تاجىريبەسى» تاقىرىبىندا ادىستەمەلىك ونلاين-سەمينار وتكىزدى.

ونلاين-سەميناردا قازاق تەحنولوگيا جانە بيزنەس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى سابيرا ساپينا «ۇلتتىق تەرمينجاسام جانە اۋدارما ماسەلەسى» تاقىرىبىندا، باتىس قازاقستان يننوۆاتسيالىق-تەحنولوگيالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى التىنبەك ابدۋلمانوۆ «بانك سالاسى تەرميندەرىنىڭ تۇراقتانۋ (ۋزۋالدانۋ) ماسەلەسى» تاقىرىبىندا، ق.جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە وڭىرلىك مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى سابيرا  يساكوۆا «حالىقارالىق تەرميندەردى قابىلداۋ جانە اۋدارۋ ماسەلەسى» تاقىرىبىندا بايانداما جاسادى. 

س.ساپينانىڭ بايانداماسىندا اۋدارمانىڭ پراكتيكالىق ماسەلەلەرى تالدانىپ، تىلىمىزدە قاتە اۋدارىلىپ، قولدانىسقا ەنىپ كەتكەن تۇتاستاي ءسوز تىركەستەرى مەن سويلەمدەردىڭ دۇرىس نۇسقالارى ۇسىنىلدى. عىلىمي، رەسمي جانە پۋبليتسيستيكالىق ستيلدەگى ماتىندەردى اۋدارۋدا كەي مامانداردىڭ قازاق ءتىلىنىڭ لەكسيكا-گرامماتيكالىق مۇمكىندىكتەرىن ەسكەرمەي، ءماتىندى اۋدارۋ بارىسىندا ورىس ءتىلىنىڭ قالىبىنا سالاتىنى سىنالدى. ءماتىندى اۋدارما ءتىلدى تۇتىنۋشىلاردىڭ دۇنيەتانىمىنا بەيىمدەۋدىڭ اۋدارماشىعا قويىلاتىن باستى تالاپ ەكەنىن ەسكەرمەي، لەكسيكالىق كالكانى پايدالاناتىنى، سونىڭ سالدارىنان كەي سوزدەردىڭ ماعىناسىنا ساي قولدانىلماۋى ءسوز بولدى. 

ا.ابدۋلمانو بانك سالاسى تەرميندەرىنىڭ تۇراقتانۋ (ۋزۋالدانۋ) ماسەلەسىنە بايلانىستى. ۇلتتىق تەرمينولوگيالىق قوردى بىرىزدەندىرۋ جانە ءساتتى بالامالاردى تۇراقتاندىرۋ تۋرالى ايتقان پىكىرلەرى مەن كەلتىرگەن ۋاجدەرىن ادىستەمەلىك سەمينارعا قاتىسۋشىلار جىلى قابىلدادى.  

ال تەرمينولوگ عالىم س.يساكوۆا حالىقارالىق تەرميندەردى قابىلداۋ بارىسىندا ءساتتى بالامالاردى قولدانۋ نەمەسە قولدانباۋ ماسەلەسىن دۇرىس اۋدارىلماعان تەرميندەردiڭ سالدارىنان تۋىنداعان قوعامدىق كوزقاراس دەپ باعالادى. بايانداماشى وسى ەكى باعىتتى قولداۋشىلاردىڭ پiكiرiن اۋدارما تەورياسىمەن بايلانىستا،  بىرنەشە تىلدەردىڭ مىسالىندا قاراستىردى. «ەڭ الدىمەن بارلىق تiلدەردەگi عىلىمي اتاۋلار مەن تۇسiنiستiكتەردىڭ بىردەي بولۋىن مiندەتتەيتىن تiل زاڭدىلىعى ەش جەردە جوق ەكەندىگىن ايتا كەلىپ، قالىپتاسقان مۇراجاي ءسوزىن «مۋزەي» تەرمينىمەن قايتا اۋىستىرۋدىڭ قاجەتسىزدىگىنە توقتالدى. «مۋزەي» تەرمينى قىتاي تىلىندە «ۆوۋگۋان»، اراب تىلىندە «المۋتاحافۋ»، اعىلشىن تىلىندە «مۋزەەم»، فرانتسۋز تىلىندە «مۇيزەي»، پولياك تىلىندە «مۋزەۋم»، جاپون تىلىندە «حاكىبۋتسكان» دەپ دىبىستالاتىنى ءۋاج رەتىندە كەلتىرىلدى. 

ونلاين سەمينارعا قاتىسۋشىلار تاراپىنان سۇراقتار قويىلىپ، ۇلتتىق تەرمينولوگيا سالاسىنداعى قوردالانعان بىرقاتار ماسەلەلەر تالقىلاندى. مۇنداي ادىستەمەلىك سەمينارلاردى ءجيى وتكىزىپ، جەكەلەگەن سالا ماماندارى مەن عالىمدار اراسىنداعى بايلانىستى نىعايتا تۇسۋگە ۇسىنىس ءبىلدىرىلدى. 

ونلاين-سەمينار قورىتىندىسى بويىنشا ءتيىستى ۇسىنىمدار ازىرلەنەتىن بولادى.

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 674
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 472
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 413
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 414