Sәrsenbi, 15 Mamyr 2024
Dey saldym-au 5545 0 pikir 22 Qyrkýiek, 2015 saghat 11:14

ShENEUNIK QAYTSE ESERLIK JASAMAYDY?

Abay: «Tamaghy toqtyq, júmysy joqtyq – Azdyrar adam balasyn» dep edi...

...Astanadaghy «Saryar­qa» sauda ortalyghynyng kino­teatrynda taghy bir ta­maghy toq, kóilegi kók bala – Premier-Ministr Ken­sesining bas inspekto­ry Bolat TURA­KELDIYEV-ting úly – Quanysh Bolatúly Turakeldiyev (surette) 21 jastaghy qazaqtyng jas qyzynyng ishinen teuip qúla­typ, kórgensizdik jasady...

Eger osy qyzdyng ornynda Quanysh Turakeldiyevting tughan anasy, әpke-qaryn­dasy, jary nemese qyzy bolsa, ne qylar edi?!.

Meninshe, mәseleni dәp osy­lay qabyrghasynan qo­y­yp, qoghamdaghy qar­ny toq nadandardyng ysty­ghyn basyp, ynsapqa kel­ti­ru kerek. Basqasha ait­qan­da, memlekettin, yaghni, ha­lyq­tyng baylyghyn qym­qy­ru­dan qarny toyyp, ish­ek­teri maylanyp-isin­gen­derding jaqyndarynyng «ishi­nen teuip qúlatqanday» dým­pu-әreket jasau kerek. Áyt­pese, múnday nadandyq últ­tyq indetke analyp barady.

Aldymen, 2013 jyl­dyng 11 qyrkýieginde «Qaziyn­vest­­bank»-ting Diyrektorlar kenesining 35 jastaghy mýshesi Darhan Maratúly BOTABAEV «Eyr Astana» әue kompaniyasynyng Almaty qalasyndaghy kensesinde qatardaghy qyzmetkeri, qaz­aqtyng qyzyn boqtap-bo­ralap; auyzynan aq it kirip, kók it shyghyp; aqyrynda, boyjetkenning betinen júdy­ry­ghymen birneshe mәrte qoy­yp qaldy...

Eger bet auyzynan soqqy alghan qyzdyng ornynda Darhan Botabaevtyng tughan anasy, әpke-qaryndasy, jary nemese qyzy bolsa, ne qylar edi?!.

Ne kerek, jәbirlengen qyz qúqyq qorghau qúrylym­da­rynan әdildik tappay jýrgende, byqsyghan týtinning jalyndaghan otqay ainalyp ketuinen zәresi úshqan Darhan Botabaev boyjetkenning izin andyp, gýl syilap... әzer degende әupirimdep keshirimin aldy...

Sosyn, kóp úzamay-aq, 2013 jyldyng 1 jeltoq­sanynda kelesi bir jogharghy shendi sheneunik, «Astana EKSPO-2017» últtyq kompaniyasy Qúrylys departamentining basshysy Qajymúrat ÝSENOV-ting 23 jasar balasy Maqsat Ýsenov BMW X6 markaly kóligimen jolaushylar jolyna shyghyp ketip, birden 6 adamdy qaqty. Bir kisi sol jerde kóz júmyp, qalghandary jaraqat aldy.

Maqsat Ýsenov nebәri 45 kýn qapasta jatyp, 500 myng tenge aiyp tólep, jýrgizushi kuәliginen 2 jylgha aiyryldy. Biraq, tamaghy toq Maqsat esh saspay, kuәliksiz-aq kólik aidap jýrip, taghy bir jol apatynda әieldi jaraqattady...

Eger jaraqat alghan әiel Maqsat Ýsenovting tughan anasy, әpke-qaryndasy, jary nemese qyzy; al, kóz júmghan jigit tughan әkesi, aghasy-inisi nemese balasy bolsa, ne qylar edi?!.

...Arada 2 jyl da ótpey, taghy bir sheneunikting úly Quanysh Turakeldiyev qazaq qoghamyna biylik pen baylyq­tyng kýshin kórsetkisi keldi...

Áriyne, qoghamnyng «ysty­ghyn» týsiru ýshin «Bolat Turakeldiyev qyzmetten ketuge aryz berdi» (Biraq, әli ketken joq. Q.Gh.), «Quanysh Turakeldiyev óz qylyghyna ókinedi», «Bolat Turakeldiyev úlynyng qylyghy ýshin keshirim súraydy», «Quanysh Turakeldiyevting esi dúrys emes sekildi...» - degen syn­dy ertegiler aityla bastady.

Búl әreketterding maqsa­ty bireu-aq – Quanysh Tura­kel­diyevti týrmeden aman alyp qalu. Bizdinshe, Quanysh Turakeldiyevting deni sap-sau. Tek, tәrbie men tәrtip jetispeydi. Eng qiyny - búl jigitti bos­tan ómir «tәrbiyeley» al­maydy. Qyzdyng ishinen tebu - moraldyq shekara­ny aiyra almau. Múnday­lar qoghamgha asa qauipti: erteng siz ben bizding jaqyn­da­ry­myz­dyng ishinen Quanysh Turakeldiyevting teppeuine kim kepil?!.

Áneki, Quanysh Turakel­diyevti aqtau nauqany bas­talyp ta ketti: bireuding mәpelep ósirgen qyzynyng ishinen ayamay tepken qaty­gez­di kepil aqsha berip, bos­tandyqqa shygharyp aldy...

Al, Preziydentting janyn­daghy Memlekettik Basqaru akademiyasy shúghyl týrde «Sheneunikter men olardyng otbasylarynyng qoghamda ózin-ózi ústauy turaly Erejenin» jobasyn әzirleuge kirisip ketti...

Biylik pen baylyqtyng shek­­ten shyghuy – esepsiz dý­­nie men qisapsyz qar­jy­nyng buy, basqasha ait­qanda, qazaq qoghamynda sy­­baylas jemqorlyqtyng asqynuynyng aiqyn kórinisi. Sybaylas (sybaylas emes te) jemqorlyqpen kýres - әrbir sheneunikting әr tiynyna esep beruden bastalghanda ghana biz órkeniyetti el bolamyz. Jemqorlyqty auyz­dyqtaudyng basqa birde-bir núsqasy jemisin bermeydi.

Jalpy, men oilaymyn: qoghamnyng kónil-kýii men adamdardyng óz ar-namystaryn qorghau dengeyi qanshalyqty dәrejede bolsa, biyliktegiler men baylardyng minez-qúlqy men peyil-qúlqyny dәp sonshalyqty dәrejede bolady. Búl – dәleldeudi qajet etpeytin shyndyq.

Tilge tiyek etilgen biylik pen baylyq iyelerining bassyzdyghy – mynnan bir ghana mysal. Múnyng ózi órkeniyetting arqasy – viydeokameragha týsip, qolgha týsip qalghandar...

Al, kýn sayyn shalghayda­ghy audan men alystaghy auylda sheneunikter pen bay-baghlandardyng tarapynan qanshama әdiletsizdikter oryn alyp jatyr desenshi! Múnday monitoring jasap jatqan eshkim joq. Momyn qazaq «qúday tabar» dep jýre beredi...

Shynynda, biyligi men kýililigi tasynghandar qazaqty aldaghanymen, qúdaydy alday almaydy. Shetterinen qarmaqqa týsken sazanday qayrangha shyghap qalyp jatyr...

Eng әdili, әriyne, Bir Alla Taghala!

Qajymúqan GhABDOLLA

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2032
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2469
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2047
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1591