Jeksenbi, 28 Sәuir 2024
Kórshining kólenkesi 1010 12 pikir 14 Nauryz, 2024 saghat 18:35

Putin yadrolyq bopsasyna taghy kóshti

Suret: comments.ua

13 nauryzda Resey preziydenti Vladimir Putin Reseyding yadrolyq soghysty bastaugha tehnikalyq dayyn ekenin jahangha jariya etti.

Dmitriy Kiyselevke bergen súhbatynda: «Áskeriy-tehnikalyq túrghydan alghanda, biz, әriyne, dayynbyz. Olar (yaghni, yadrolyq kýshter) ýnemi jauyngerlik әzirlik jaghdayynda», - dedi Putiyn.

Resey Federasiyasynyng basshysy osy uaqytqa deyin Ukrainagha qarsy soghysta taktikalyq yadrolyq qarudy qoldanudyng qajettiligi bolmaghanyn aitqan shaghynda Kiyselev Putinning basyna nege múnday oy kelmegenin súraghan kezde Resey basshysy. «Joq, nege?» dep jauap bergenine kuә boldyq.

Putin eger Reseyding memlekettik shekarasyna, egemendigi men tәuelsizdigine qauip tónse, búl el yadrolyq qarudy qoldanugha mәjbýr bolatynyn sóz ete kele, búghan: «Bizding strategiyamyzda bәri jazylghan, biz ony ózgertken joqpyz», - degen ózindik oiyn qosty.

Putinning aituynsha, reseylik yadrolyq ýshtik qazirgi uaqytta әlemdegi eng zamanauy bolyp tabylady. Amerika Qúrama Shtattary da yadrolyq әleuetin damytuda. Eger olar yadrolyq synaqtar jasasa, Resey tap sonday qadamgha baratyn bolady.

«AQSh-tyng yadrolyq synaqtaryn ótkizu mýmkindigi jana oqtúmsyqtar payda bolghan kezde, keybir sarapshylardyng pikirinshe, olardy tek kompiuterde synau jetkiliksiz, olardy tabighy týrde synau qajet. Búl AQSh-taghy belgili bir ortadaghy iydeyalar, olar qalqyp jýr, olardyng orny bar. Biz búl turaly bilemiz. Biz de baqylap otyrmyz», - dedi Putiyn.

Biraq, bizding oiymyzsha, Putin yadrolyq qarudy paydalanugha barmaydy. Onyng birneshe sebepter bar.

Birinshi sebep – Putinning syrtqy sayasatynyng negizi – bos bylshyl qoqan-loqy. Eshikm de úzaq uaqyt «qoqan-loqy» jasay alaydy, sebebi, uaqyt ótken sayyn basqalar oghan senuden qalady. Putin «reseyliktermen birge júmaqqa barugha» dayyn ekenin aitty. Biraq, qazir ol ózining osy sózin mýldem úmytty. Ári onyng ózining de júmaqqa úmtylmaytyny bek anyq.

Ekinshi sebep – Ukraina joryghy Resey armiyasynyng әlsizdigi men osaldyghyn kórsetti. Eki jyl astam uaqyt ótti. Kremliding әueldegi josparynyng tas-talqany shyqty. Al ukraindar birtindep Resey әskerining әleuetin zerttep tanyp, sәtti qarsy shabuyldargha shyqty.

Ýshinshi sebep – AQSh-tyng eskertui. Putin yadrolyq soghys turaly aita bastaghannan keyin AQSh-tan eskertu aldy. AQSh baspasózi jazghanday, Putin taktikalyq yadrolyq qaru qoldanylghan jaghdayda onyng Resey aumaghyndaghy barlyq bunkerleri joyylatynyn eskertildi. Al Resey aumaghynda onday bunkerlerding on shaqtysy bar ekendigi júrtqa belgili.

Tórtinshi sebep – Resey armiyasynyng kýsh-quaty, jenilmeytindigi turaly kýni-týni aityldy. Biraq Ukrainadaghy soghys búl doktrinagha kýmәn keltirdi. Sonymen qatar, NATO әskerlerining kýshi joyylghan joq. Bir kezderi «Álemning ekinshi armiyasy» dep atalatyndar býgingi tanda NATO әskerimen kýsh synasqysy kelui ekitalay.

Osylaysha, Putinning «qyzyl týimeni basugha» batyly barmaydy. Putinning ózin-ózi saqtau instinkti jetkilikti damyghandyqtan, onyng yadrolyq mәselede basqa elderding kýshin synauy ekitalay.

Kerimsal Júbatqanov

Abai.kz

12 pikir