Otyrar kimning qalasy?

Sovettik ýkimet sanagha qúighan derek: Qazaq handarynyn atasy Shynghys qaghan otyrardy qiratushy, qylmysker. Ýgeday, Shaghataydyn úrpaghy da qazaq jerinde biylik qúrghan.

Otyrar ýlken qala emes! Assa 30 myng halqy bar shekaralyq sauda qalasy. 960 jyly qúrylghan Qarahan memleketining qalasy, 1131 jyly shyghystan kelgen qaraqytaylar Orta Aziyadaghy ýsh memleketti baghyndyrghanymen, joyyp jibergen joq.

Olar- IYitiqút úighyr handyghy, Qarahan memleketi, Horezm memleketi. Osy ýsh elding ishinde Horezm 1196 jyly kýsheye bastap, Manghystau, Syr boyynyng oghyzdaryn, Ortalyq, Batys Qazaqstan qanlylaryn baghyndyra bastady. Desede qaraqytay patshasyna baghynyshtylyqtan bas tartqan joq.

1207 jyly nayman Kýshilik qaraqytaylar eline keledi. 1209 jyly úighyr memleketi Shynghys hannyng biyligine bas úrady. Tipti Soltýstik Jetisudaghy qarlyqtarda Shynghys hannyng biyligine bas úrady.

1212 jyly Kýshilik pen Horezm shah sharttasyp, bir uaqytta qaraqytay gýrhanyna qarsy kóteriledi. Horezm shah elding batysy sanalatyn Batys Qarahan memleketin basyp alady. Samarhan, Búhara, Otyrardy alady. Kýshilik Shyghys Qarahan memleketin basyp alady da, Qashqar, Hotangha zorlyq jýrgizedi. Otyrardyng Horezm shahqa ótuimen Qarahan memleketi joyylady. Qayyr han degen qanly әskerbasynyng Otyrargha әkim boluy da osy kez.

1212-1217jyllary Horezm shah k imperiyasyn joyady, Gýr memleketin joyyp, býkil Orta Aziyamen Aughanystan, Iran, Pәkistandy basyp alady. Horezm imperiyasy ne bary 9 jyl ómir sýrgen imperiya!

Erzat Kәribaydyng jazbasy

Suretter Erzat Kәribaydyng paraqshasynan alyndy

Abai.kz