Qúrmetti aghayyn!

Búl súraq kýlkili kórinui mýmkin, biraq búl dәl qazir kóz aldymyzda bolyp jatqan qazaqqa qarsy jasalghan soraqy isting biri. Osy jyly Qytaymen shekara ashylghan son, sondaghy qazaqtyng birazy elge keldi, talay qiyndyq kórip, toqsan tesikten ótip: «Elime keldim», - dep quanghan qandastardyng quanyshy su sepkendey basylyp, úzaqqa barmay túr.

«Oybay, «oralman» degen jaman sóz búdan keyin «qandas» bolsyn» degen Qazaqstannyng qandastargha jasaghan syiy osy bolsa, Qúdaydyng atqany osy shyghar. «Qandastar» dep atap túryp, «qandas» degen kuәlik bermegen degen ne súmdyq? Qandasqa «qandas» degen kuәlikting ne keregi bar? Búl adamgha «adam» degen kuәlik bergenmen birdey ghoy...

Qandastargha azamattyq berse boldy, sol «qandas» degen týkke paydasy joq bir paraq qaghazdyng keregi de joq edi. Kerisinshe, «azamattyq alu ýshin aldymen «qandas» degen kuәlikti alu kerek» degen pәtuә shygharyp qoyghan. Al «qandas» degen kuәlikti alu ýshin Qazaqstanda «tike tuysqanyng bolu kerek» degen taghy bir talap bar. Múnday qazaqqa qastandyq jasaytyn, qiytúrqy zandardy kim shygharady?

100-ge tarta deputattyng sol zandy talqylap jatqanda: «Búl dúrys emes», - dep bireui aitpay ma eken?..  Qazaqstanda tuysqany joq, sheteldegi qazaqtar Qazaqstangha kele almay ma? Tuysy joq bolsa, azamattyq ala almay ma?

Búl mәsele turaly osy jyldyng basynan beri Gýlnúr Tәlim әpkemiz «vatsaptan» 7-8 top qúryp, osy mәselemen basy qatqan 7-8 myng halyqty jinap, bir emes, 6 ret baspsóz maslihatyn ótkizdi. Audan, oblys, tipti, Astanagha baryp, Ministrlikterge deyin hat kirgizdi. Deputat Ermúrat Bapi,  Maqsat Tolyqbaydy shaqyryp, halyqtyng múng zaryn jetkizdi de, ótindi de, qoldaryna qújatty ústatty da. Biraq búl mәsele әli sol qalpynda. Sonda bir japraq «qandas» kuәlikti sheshe almay jatqan biylik, qalay azamattyq beredi?

Býgin osy mәsele turaly (negizi 3 ýlken mәsele) Qazaqstan parlament deputaty Qazybek Isa aghamyzdyng atyna Gýlnúr әpke ekumiz hat jazyp, astyna osy uaqytqa deyin búl mәseleler turaly aryz jazghan 440 adamnyng qolyn jinap qosyp, Parlamentke «Ótinish.kz» sayty arqyly jiberdik. Osy mәseleni Qazybek aghamyz ayaghyna deyin jetkizedi dep senemiz...

Qydyrәli Orazúly

Abai.kz