Núrhat Jakiyev - elimizdegi eng aituly "100 jana esim" jobasynyng qatysushysy. Ol býginde ghylym salasynda kóptegen izdenister jasap jýr. Biz de onyng aldaghy josparlary men "100 jana esim" jobasy turaly sóilesken edik...

-Núrhat myrza, Siz elimizdegi eng ýzdik "100 jana esimge" endiniz. Jalpy, osy joba turaly oiynyzdy bilsek... 

- Qayyrly kýn,"100 jana esim" jobasy turaly 2017 jyly әriptesim, biomedisinamen ainalysatyn Zarina Sautbaeva arqyly bildim. Keyin kóshedegi plakattardan, teledidardan osy jobanyng basqa qatysushylary turaly bile bastadym. Rasynda da, jasap jatqan isteri de, ómirbayandary da qyzyqty da manyzdy. "Ár qazaghym jalghyzym" degendey, qazirgi zamanghy naqyshta aitsaq "Ár qazaqstandyq dara túlgham" ekenin ashatyn jaqsy joba.
«Ruxany janghyru» jobasy ayasyndaghy "100 jana esim" konkursy aty aityp túrghanday, óz isimen ónege-ýlgi bolatynday túlghalar iriktelinip, olar ruxany motivasiya bere alatynday bolu kerek. Bos sóz emes - naqty ispen. Mýmkin jastar mamandyq tandauda ýlgi tútar túlghasyn tabar, mýmkin qalyptasqan maman óz salasynda jeter belester әli kóp ekenin týsinu ýshin shyghar.

Jalpy iydeya - aramyzda jýrgen azamattardyng isin kórsetu, olar óz salasynda jasaghan isterin dәripteu: ghylym bolsyn, medisina bolsyn, sport bolsyn, óner bolsyn, jurnalistika t.b. barlyq sala elimizdi ruhany mazmúnmen bayytyp túr. Rasynda da elimizde ýlgi tútar túlghalar kóp, әr slada, olardyng júmysy kózge kórine bermegenimen, qoghamgha tiygizer paydasy úshan teniz.

Men ózim ghylym salasynda osy tizimge endim. Abay atamyz aitqanday, «Onday bolmaq qayda dep, aitpa ghylym sýiseniz» dep jastardyng ghylymgha qyzyghushylyghyn arttyryp, ghalym boludy armandasa dep tileymin, qabileti bar jastar kóp, tek ghalym bolu prestiyjin kóteruimiz kerek, ol artynan elimizge paydasy myng eselep qaytady.

-Siz búl jobagha qalay tandaldynyz?

- Joba eki satydan túratyn dauys beru jýiesi arqyly ótti. 2018 qazan - qarasha ailarynda әleumettik jelilerde qyzu talqygha týstik. Áriptester, qoghamdyq belsendiler, jerlesterding qoldauynyng arqasynda nәtiyjesinde 29 jenimpaz bolyp irikteldik. Bәri әdil ótti, qarapayym auyldan shyqqan men jenimpazdar qatarynan tabylghanyma quanyshtymyn. Elbasymen de kezdestik, óz isimiz turaly BAQ ókilderine bayandadyq, jastarmen kezdesu sharalaryna qatysudamyz. Búl joba ómirimde bolyp jatqan jana serpilis deuge bolady.

- "100 jana esimge" enu sizding ghylymy júmystarynyzgha qanday serpin berdi?

- Serpin jan-jaqty boldy. Eng bastysy - óz oiymdy jinaqtaugha mýmkindik berdi. Týsindiruge tyrysayyn. Ghylymiy-zertteu júmystary әdette sol ghylym salasynda jýrgen ghalymdar nazaryna baghyttalghandyqtan kýrdeli terminderdi emin-erkin qoldana beremiz. Zertteuding manyzdylyghy aitpasa da týsinikti degen ústanym basym bolushy edi. Endi, 100 jana esim jobasy ayasynda qalyng júrtshylyqqa óz ghylymy zertteuindi týsinikti tilmen sipattaugha tyrysasyn. Búryn mәn berilmegen mәselelerge terenirek oilana bastaysyn. Osy sózimdi 10 synyp oqushysy, ne telekórermen, ne oqyrman birden týsinse eken dep qalaysyn.

- Aldaghy josparlarynyz qanday?

- Negizgi jospar – bastaghan isterimdi jalghastyru, jetildiru, nәtiyjege qol jetkizu. Osy jolda kózge kórinbeytin kóp sharualar bar.

Eng bastysy, ghylym – joghary bәsekelestik orta, óne boyy izdenudi talap etedi. Sondyqtan kompiuterlik modelideude әri qaray bilimimdi jetildiru, jana әdister men jana baghdarlamalar mengeru alghashqy prioriytette bolmaq.
Sebebi ghylymy maqalalar jazu ýshin salamyzdaghy janalyqtardy bilu kerek, olardy qoldana alu kerek.

Jogharyda aitylghanday, josparlaryma qosymsha әleumettik jýkteme qosyp aldym, «100 jana esim» jobasynyng jenimpazy, QR Túnghysh Preziydent qory premiyasynyng laureaty bolu – ýlken jauapkershilik, el senimin aqtauym kerek. BAQ ókilderimen, oqushylarmen, studenttermen kezdesu sharalary kóptep josparlanuda, olardy abyroymen ótkizuim kerek dep esepteymin. Jastardy ghylymmen ainalysugha, ghalym bolugha úmtylugha shaqyruym kerek, Elding adamy kapitaly, últtyng intellektualdyq potensialy bilimdi-bilikti mamandardan qúralatyndyghyn nasihattauym kerek, bilim-ghylymdy biylik basynan qoldau kerektigi turaly kózqarastarymdy sheshim qabyldaushy túlghalargha jetkizuim kerek.

Naqty óz salam turaly aitsaq, zertteu granttary konkursyna qatysyp, Zertteu júmystarymdy jana satygha shygharyp, sheteldik әriptestermen baylanysty jalghastyryp, akademiyalyq-qoldanbaly salada júmysymdy jalghastyru josparymda.

-Uaqyt bólip, súhbattasqanynyzgha rahmet!

-Sizderge de ýlken rahmet!

Abai.kz