Núra Matay. «QazMúnayGaz»: Qazaq múnayyna Qytaydan qauip joq
Múnay dep miy ashyp otyrghan el bir biz emes, bәri de osy qara týsti qoymaljyng qúndy dýnie ýshin alysyp, júlysyp, arbasyp, yrghasyp jatyr. Bizding basymyzda túrghan myna zamannyng kóp týitkilining týbinde osy múnaygha qol jetkizu, jilikting mayly basyn ústau sekildi sayasat jatqanyn ekining biri, egizding synary biletin boldy. Jasyryn dýnie qalmaghangha úqsaydy. Álbette, ber jaghynan qaraghanda. Ar jaghyn bir Alla biledi.
Qazaqstan múnayly el. Ázirge әldenip, qampayyp otyrghanymyzda sol - qara altyn. Qazirgisi men keler qamy da múnaygha myqtap baylanghanyn qazaq ta biledi. Sondyqtanda qoghamda jәne onyng ainasy qazaq baspasózinde múnay tóniregindegi mәsele qashanda qyzu talqyda.
Múnay dep miy ashyp otyrghan el bir biz emes, bәri de osy qara týsti qoymaljyng qúndy dýnie ýshin alysyp, júlysyp, arbasyp, yrghasyp jatyr. Bizding basymyzda túrghan myna zamannyng kóp týitkilining týbinde osy múnaygha qol jetkizu, jilikting mayly basyn ústau sekildi sayasat jatqanyn ekining biri, egizding synary biletin boldy. Jasyryn dýnie qalmaghangha úqsaydy. Álbette, ber jaghynan qaraghanda. Ar jaghyn bir Alla biledi.
Qazaqstan múnayly el. Ázirge әldenip, qampayyp otyrghanymyzda sol - qara altyn. Qazirgisi men keler qamy da múnaygha myqtap baylanghanyn qazaq ta biledi. Sondyqtanda qoghamda jәne onyng ainasy qazaq baspasózinde múnay tóniregindegi mәsele qashanda qyzu talqyda.
Qazaq múnayynyng taghdyryna alandauly qazaq jurnalistterimen múnay men gaz salasyndaghy jalghyzymyz - «QazMúnayGaz» sheteldik kompaniyalarmen, sonymen birge qytaylyq әriptestermen birlesken jobalardy damytu mәselelerine arnalghan «dóngelek ýstel» ótkizdi. Astyn syzyp aita ketetin bir nәrse últtyq kompaniyalardyng ishinde alghashqy bolyp últ baspasózimen arnayy kezdesu úiymdastyrghan osy «QazMúnayGaz» boldy. Kezdesu barysynda kompaniya ókilderi arnayy bayandamalaryn jasap, eseptik kestelerin, boljamdy sandaryn kórsetti. Jalpy qazaq múnay óndirisining 28 payyzy «QazMúnayGaz» da yaghny Qazaqstangha, 24 payyzy AQSh -qa, 22 payyzy - Qytaygha, 9 payyzy - Reseyge, 17 payyzy basqalargha tiyesili eken. Alayda, «QazMúnayGazdyn» ókilderi týrli tetikter arqyly múnay salasynda memleket mýddesi qorghalyp otyr dep sendirdi. Últtyq kompaniyanyng boljamy boyynsha, bolashaqta Qytaydyng qazaq múnayyna iygerudegi ýlesi 5 payyzgha deyin azaytyn kórinetin. Mәsele Qytaygha kelgende qyza týsti. Saualdardyng kóbi Qytay men Qazaqstan qarym-qatynasyndaghy múnay-gaz salasyndaghy sayasatqa baylanysty qoyyldy. Sayasatqa ýkimet jauapty. Kompaniya qyzmetkeri ne desin.
Aqtóbedegi Qytay kompaniyasynda júmys isteytin jergilikti azamattardyng jalaqysy men qytaylyq júmyskerlerding jalaqysy aralyghyndaghy alshaqtyq aitylyp edi, sóitsek, «QazMúnayGaz» Aqtóbedegi Qytay kompaniyasymen seriktes emes eken. Al, kompaniyanyng ózinde jәne seriktes sheteldik kompaiyalardaghy jalaqynyng arasy jer men kóktey emes ekenine jurnalisterdi jinaghan múnayshylar senimdi.
Múnaydy satudan basqany bilmeydi dep jazghyruymyz beker me dep qaldyq. «QazMúnayGaz» últtyq kompaniyasy basqarma tóraghasynyng orynbasary Bolat Palymbetov otandyq mashina jasau zauyttarymen múnay óndiru tehnikasyn jasau jóninde әngime jýrgizilip jatqanyn jәne búl jýzege asuy tiyis dýnie ekenin basa aitty.
Múnayshylardyng sózine qaraghanda, Qytaydyng gazgha degen súranysy jyl sanap artatyn kórinedi. Al, ol óz kezeginde Qytay naryghyda qazaq gazynyng ótimdi zatqa ainalyp, payda bizge keledi deydi.
Toq eteri, últtyq kompaniya ókilderi Qytay qazaqtyng múnayy men gazyn qotaryp әketip jatyr degen týsinikti seyiltuge tyrysty. Qalay bolghanda da, qaghaz jýzinde bәri dúrys siyaqtanady. Al, «QazMúnayGazdyn» 100 payyz aksiyasy Timur Qúlybaev basqaratyn «Samúryq qazynagha» tiyesili. Ar jaghyn óziniz týsinip alynyz...
«Abay-aqparat»
Qazaqstan-Qytay gaz qúbyrynyn Ekinshi bólimshesin salu jobasy jónindegi aqparat
