Jeksenbi, 12 Mamyr 2024
Biylik 4328 21 pikir 17 Qazan, 2018 saghat 11:05

Ghylymiy-sarapshylyq kenes Elbasy Joldauyn talqylady  

Preziydent N.Nazarbaev 5 qazandaghy halyqqa Joldauynda elimizdegi ekonomikalyq, әleumettik mәselelerdi atap, soghan sәikes qúzyrly organdargha naqty tapsyrmalar bergen bolatyn. Qazaqstandyqtardyng әl-auqatynyng ósui  basty basymdyqqa ainaluy tiyis ekenin algha tartty. Tipti, lauazymdy túlghanyng jeke tiyimdiligin jәne qyzmetke layyqtylyghyn dәl osy ólshemge sәikes baghalaytynyn da eskertti. Elbasy Joldauyn keninen tarqatyp, talqylau maqsatynda QR Preziydenti janyndaghy Memlekettik basqaru akademiyasynda Qazaqstan halqy Assambleyasy Ghylymiy-sarapshylyq kenesining «Qazaqstandyqtardyng әl-auqatynyng ósui: tabys pen túrmys sapasyn arttyru» atty sarapshylyq otyrysy ótti.

Is-sharagha Qazaqstan Respublikasy Preziydentining janyndaghy Memlekettik basqaru akademiyasynyng Strategiyalyq damu, zertteu júmysy jәne halyqaralyq әriptestik jónindegi viyse-rektor, ekonomika ghylymdarynyng doktory Aygýl Kósherbaeva, QHA ghylymiy-sarapshylyq kenesining mýsheleri, Assambleyanyng ghylymiy-sarapshylyq toptary men kafedralarynyng jetekshileri, memlekettik organdar men joghary oqu oryndarynyng ókilderi qatysty.

Otyrys barysynda «Qazaqstandyqtardyng әl-auqatynyng ósui: tabys pen túrmys sapasyn arttyru» atty Elbasynyng jyl sayynghy Qazaqstan halqyna Joldauy, onyng ishinde, memlekettik qyzmetkerlerdi dayarlaudy janghyrtudyng negizgi trendteri jәne Preziydent joldauyn jýzege asyrudaghy jastardyng róli talqylandy.

Is-shara moderatory QR Preziydentining janyndaghy Memlekettik basqaru akademiyasy Ortalyq Aziya ónirindegi etnosaralyq jәne konfessiyaaralyq qatynastardy zertteu ortalyghynyng jetekshisi, QHA GhSK tórayymy, әleumettanu ghylymdarynyng doktory Aygýl Sadvokasova býginde halqymyzdyng әl‐auqatyn arttyru, adamy qúndylyqtardy qalyptastyru, bilim jýiesin janartu, jastar problemasyn sheshu kýn tәrtibinen týspeui tiyis mәseleler ekenin aitty.

«Halyqtyng әl-auqaty tek qana ekonomikalyq kórsetkishterge sәikes deuge bolmaydy. Joldauda búl jóninde, yaghny halyqtyng әleumettik jaghdayyn arttyru boyynsha naqty tapsyrmalar berilip otyr. Sonday‐aq, adamy qúndylyqtargha basymdyq berilgen. Onyng ishinde, bala tәrbiyesi, ústaz mәrtebesi, qogham ýshin qúndylyq retinde bilim jýiesi, t.b. Jalpy, biyl Elbasy Joldauy bir jylda eki ret bolyp otyr. Jylda tarihy uaqyttyng tyghyzdaluy degendi aitamyz. Búl da bir sonyng kórsetkishi. Sebebi ekonomikalyq jaghday ózgerude, qoghamda bolyp jatqan ózgerister de kóp. Key kezde qoghamnyng ózgerui basqarmalyq tetikter bir-birine sәikes kelmey jatady, búl qiyndyq tughyzady» deydi ol.

Al QR Preziydentining janyndaghy Memlekettik basqaru akademiyasynyng Strategiyalyq damu, zertteu júmysy jәne halyqaralyq әriptestik jónindegi viyse-rektor Aygýl Kósherbaeva Elbasy tapsyrmasy negizinde ortalyqtarynyng Qazaqstan halqy assambleyasymen, Preziydent әkimshiligimen aitarlyqtay júmys atqaryp kele jatqanyn atap ótti. «Joldauda aitylghan memlekettik kiris etnikaaralyq, konfessiyaaralyq sayahat pen kelisimge tikeley baylanysty. Akademiya aldaghy uaqytta da sayasy memlekettik qyzmetti jetildiru jәne jana formasiya basqarushylaryn dayarlau boyynsha qarqyndy júmys atqarmaq» deydi ol.

Etnikalyq toptardyng kiris erekshelikteri men jastar men bilim mәselesi talqylanghan jiynda Últtyq ekonomika ministrligining «Ekonomikalyq zertteuler instituty» AQ‐nyng Áleumettik‐demografiyalyq damu zerrtteuler ortalyghynyng diyrektory Batjan Aqmoldina etnikalyq qúrylym boyynsha kiris statitikasyn keltirdi.

«Elbasy Joldauynda qazaqstandyqtardyng tabys mólsheri tómen ekendigine mәn berdi. Sondyqtan halyqtyng әl‐auqatyn arttyru ýshin eng aldymen, eng tómengi jalaqyny 1,5 ese, yaghny 28 mynnan 42 myngha deyin ósirudi tapsyrdy. Osy kezekte, Qazaqstanda túryp jatqan týrli etnos ókilderining tabysynyng azdyghyna baylanysty zertteu jýrgizdik. Oghan elimizdegi 16 aimaqtan alty myngha juyq adam qatysty. Bayqap otyrghanymyzday, bәrining de negizgi tabysy ‒ ay sayyn alatyn jalaqysy. Kiristing 60‐qa juyq payyzy sol ailyghy» deydi Batjan Aqmoldina.

Jiyrmagha juyq etnos ókilderi arasynda jýrgizilgen saualnama nәtiyjesinshe, әrqaysysynyng kәsipkerlikpen ainalysu boyynsha payyzdyq kórsetkishi 10-20 payyzdyng arasynda. Sonday‐aq, saualnama respondentterining 60 payyzdan astamy alatyn tabysy kónkóriske jetetinin, keyde «birine jetse, birine jetpeytinin» aitsa, az ghana payyzy tabysyna kónili tolatynyn, ózin eshteneden shektemeytinin jetkizipti.

Búl túrghyda, jiyn qonaghy, tarih ghylymdarynyng doktory Jambyl Artyqbaev saualnama jýrgizilgen ortanyng auqymyna nazar audardy. Múnday zertteu júmystaryn jýrgizude etnograftar‐ghalymdardyng da kómegine jýgingen abzal jәne ol keng auqymdy qamtuy tiyis ekendigin aitty.

Abai.kz      

 

 

21 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1950
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2218
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 1825
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1543