Jeksenbi, 28 Sәuir 2024
Janalyqtar 3789 0 pikir 27 Qyrkýiek, 2010 saghat 06:36

Toqtar Jaqash. Túrysbekov 8 mln dollardy jer astyna tyqpaq

Basynan «bylyghy» asyp jatqan Mәskeu meri men Qazaqstannyng Reseydegi tótenshe jәne ókiletti elshisi Zauytbek Túrysbekov «ynghaysyz» kelisimge kelipti. Ynghaysyz bolatyny sol, elimizding esebinen baqanday 8 million dollardy Mәskeudegi jer astyna «sýngitpek». Anyghyraq aitqanda, bizding elshi Z.Túrysbekov «Reseydegi eng baquatty biznes-lediydin» kýieuine Mәskeude kelesi jyly ashylghaly jatqan «Borisovo» stansasyn alghashqyda «Astaninskaya» dep ataudy úsynypty. Ózara talqylay kele, keyin mәskeulikter sózdi ózgertip «Sataninskaya» (saytandyq) dep atauy mýmkin depti. Sóitip, sonynda «Kazahstanskaya» degen ataugha toqtapty... Jәy úsynsa bir sәri ghoy, Zәkeng әlgi stansany әrleu júmystaryna 8 mln dollar bóluge uәde beripti. Mәskeu meri qatty quansa kerek, sasqanynan «búl - biylghy Jenisting 65 jyldyghy jәne Reseydegi ústazdar jylynda Qazaqstan men Reseyding strategiyalyq jәne odaqtyq qarym-qatynasynyng jarqyn ýlgisi» dep salypty! Pa, shirkin, desenshi! Álde sayasat degen osynday -  qabyssa da, qabyspasa da sózdi sabaqtastyra salu ma eken? Búl jerde Jenis pen Ústazdar jylynyng ne qatysy bar?

Osy janalyq jayly Resey aqparat qúraldary alaqaylap әlemge jar salyp jatyr. Sanyrau da estiytin daqpyrtty tek bizding deputattar ghana estimepti.

Basynan «bylyghy» asyp jatqan Mәskeu meri men Qazaqstannyng Reseydegi tótenshe jәne ókiletti elshisi Zauytbek Túrysbekov «ynghaysyz» kelisimge kelipti. Ynghaysyz bolatyny sol, elimizding esebinen baqanday 8 million dollardy Mәskeudegi jer astyna «sýngitpek». Anyghyraq aitqanda, bizding elshi Z.Túrysbekov «Reseydegi eng baquatty biznes-lediydin» kýieuine Mәskeude kelesi jyly ashylghaly jatqan «Borisovo» stansasyn alghashqyda «Astaninskaya» dep ataudy úsynypty. Ózara talqylay kele, keyin mәskeulikter sózdi ózgertip «Sataninskaya» (saytandyq) dep atauy mýmkin depti. Sóitip, sonynda «Kazahstanskaya» degen ataugha toqtapty... Jәy úsynsa bir sәri ghoy, Zәkeng әlgi stansany әrleu júmystaryna 8 mln dollar bóluge uәde beripti. Mәskeu meri qatty quansa kerek, sasqanynan «búl - biylghy Jenisting 65 jyldyghy jәne Reseydegi ústazdar jylynda Qazaqstan men Reseyding strategiyalyq jәne odaqtyq qarym-qatynasynyng jarqyn ýlgisi» dep salypty! Pa, shirkin, desenshi! Álde sayasat degen osynday -  qabyssa da, qabyspasa da sózdi sabaqtastyra salu ma eken? Búl jerde Jenis pen Ústazdar jylynyng ne qatysy bar?

Osy janalyq jayly Resey aqparat qúraldary alaqaylap әlemge jar salyp jatyr. Sanyrau da estiytin daqpyrtty tek bizding deputattar ghana estimepti.

- Búl turaly senen endi estip túrmyn, - dedi telefon tútqasyn kótergen Aldan Smayyl bizge. - Men aldymen mәselening mәn-jayyn anyqtap alayyn, sosyn baryp sizderge týsinikteme bereyin, jaraydy ma?

«Jaramaydy» dey almaymyz. Kýteyik dep sheshtik. Jurnalistik zertteuimiz taghy da Túrysbekovtyng «arzan imidjge» arqa sýiegen birqatar mәselening betin ashty: biyl Mәskeudegi Á.Moldaghúlova jәne B.Momyshúly atyndaghy mektepterdi taghy da Zәkeng songhy ýlgidegi qúral-jabdyqpen «jarylqap» tastapty. Reseydegi elshiligimiz Mәskeu ýshin «iyilip tósek, jayylyp jastyq». Qúral-jabdyq bolghanda da, elimizding qiyr týkpirindegi auyl mektepterining jarymay otyrghan  - kompiuter, mulitiymediyalyq qondyrghy, týrli oqulyqtar dey me, әiteuir bir mln dollardyng dýniyesi. Al Mәskeu tarapy әlgi eki mektepti kýrdeli jóndeuden ótkizuge 576 myng dollar ghana júmsapty. Salystyrmaly týrde alsaq, orys aqyn-jazushylary atyndaghy orta mektepter bizding elde de jeterlik. Biraq biz osy uaqytqa deyin  Resey elshiligi tarapynan dәl sonday qamqorlyq jasalghanyn estimeppiz.

Tayauda Almatyda ashylatyn metro stansalarynyng birine «Mәskeu» atauy beriledi eken. Biz Resey Federasiyasynyng Almatydaghy bas konsuldyghyna telefon shalyp, sol stansany әrleudi Mәskeu moynyna alady ma dep súradyq. Aty-jónin ataghysy kelmegen bir qyzmetker: «Onday mәsele bizding tarapymyzdan kóterilgen joq. Sondyqtan, Almatydaghy metro stansasyn әrleu jóninde «Almatymetroqúrylys» kompaniyasynan súranyzdar» dep jauap berdi. Qayran, 8 million!.. Aytpaqshy, ótkende qúrghyr kózim internet betinen bir mәlimetti kózim shalyp edi. Qúlsary qalasynda ataqty múnay kompaniyasy kәsiptik-tehnikalyq mektepti 9 mln dollargha salyp, paydalanugha beripti. Odan da sol aqshany dәl sonday oqu ornyn ashugha júmsasa ne bolar edi? Biyl sheteldik investorlarmen kezdesken Elbasy osy mәselege basa nazar audardy. «Tek biyl ghana elimizde 150-den astam kәsiporyn ashylady. Onda kim júmys isteydi?» -dedi Preziydent kadr tapshylyghyna qatysty. Odan son, jana mamandyqqa oqytatyn oqu ordalaryn kóbeytu qajettiligine toqtaldy...

Oydy oy qozghaydy. Tayauda ghana AQSh-ta «kishkentay qyzdardy jynystyq bopsalaugha iytermeledi» dep aiyp taghylghan Jandos Baqytbekúly 1,5 myng dollar kepil jarna tólep bostandyqqa shyqqan-dy. Sol kezde Syrtqy ister ministrligining baspasóz hatshysy: «Nemene, sol aqshany biz tóleuimiz kerek pe? Bizde onday aqsha joq», - dep kergip edi. Al myna jelge úshar 8 mln dollardy eseptesek, Jandos Baqytbekúlyn 533 ret kepildikke shygharyp alugha bolady eken. Sonda syrtqy ister ministrligine ne qymbat? Óz azamaty ma, әlde qymbatqa týsken arzan imidj be?

«Halyq sózi», №14

0 pikir