Senbi, 27 Sәuir 2024
Qúiylsyn kóshing 7238 0 pikir 24 Aqpan, 2017 saghat 12:53

ELINE QAYT, AGhAYYN!

Jaqyn arada Parlamentte jana kóshi-qon zany talqylandy. Tolyqtyrular men týzetuler engizilgen búl hannyng oralman aghayyngha tiyimdi jaqtary az emes eken.

Búryn azamattyq alu ýshin birneshe jyl qajet bolsa, endi 1 jylda Qazaqstan azamaty bolugha mýmkindik bar.

Búryn kelushilerding shetel azamaty retinde tólem qabiletin kórsetetin 13,5 myng dollar qarjysy boluy qajet edi, endi ol talap alynyp tastalypty.

Búryn sottalghandyghy turaly anyqtama qajet edi. Endi qazaqtar ýshin onday talapty da alyp tastau kerek degen úsynystar bar.

Búryn oralmandargha respublikamyzdyng jeti ónirine ghana qonystanugha rúqsat berilse,  endi tandaghan jerine kóshuine bolady eken. IYә, 25 jylda taghdyrdyng tәlkegimen syrtqa ketken aghayyndy elge jinay almay otyrghanymyz ókinishti. Ne kedergi? Qaytsek bolady?

Bolashaghyn alystan boljaghan sýt betine shyqqandar men azdaghan jaghdayy barlar óz kýshterimen nemese bir ashylyp bir jabylghan kvotagha ilinip kelip boldy. Endigi qalghandaryna «mynaday jaghdaylar jasalady kóshe ghoy» dep jalynu kerek. Endi jiyrma bes jylda «altyn berem kel» deseng de, eshkim kelmeydi. Ásirese, qytay bir jarym mln. bauyrymyzdy jútyp qoyady. Olar 2020 jylgha deyin birtildi qytay últyn qalyptastyru sayasatyn jýzege asyru ýstinde. Sodan seskenip, bolashaghyn oilaghan arghy bettegi júrt ózi jete almaghanymen, mektep jasyndaghy balalaryn erte kelip alghan tuysqandarynyng qolyna jiberip, Qazaqstanda oqytyp jatyr.

Men mektepti keshegi su basqan Qyzylaghashta oqydym (9-10 synyp). Aqsudaghy auyldan kelgen bizge Qyzylaghash qala bolyp kórinetin. Jetpisinshi jyldary ondaghy ekining biri orys últy bolatyn. Qazir orys Otanyna ketip, onda 80 payyz oralman bauyrlarymyz túrady. Olar eshkim jetektemey-aq birin-biri tartyp, bos qalghan jayly jerge, taudyng etegine, suarmaly topyraqqa qonystanyp alghan. Týsingenim, shettegi aghayyndy elge әkeluding bir joly – olardyng túrghan jerine baryp klimatyn, әleumettik jaghdayyn zerttep, túrmys-tirshiligin kórip, Qazaqstannyng bos aumaghynyng birine, tura sonday, tipti sodan asyryp auyl salyp, jappay kóshirip alu jәne qújat mәselesin sol auyldan sheship beru qajet. Sonda olar әnebir deputatsymaq aitqanday, memleketke mysal emes, qayta agrosektordy damytatyn adam kapitalyna ainalady. Al óskeleng úrpaghy qalagha oqugha ilinip, kelin alyp, qyz berip osyndaghy elmen qúdandaly-jekjat bolyp, birtindep sinise bastaydy (inkuliturasiya). Osyghan kóp te qarjynyng keregi joq. Jer de jetedi. Resey, Qytay, Ózbekstan, Qaraqalpaq, Týrkimen elderimen shektesetin oblys әkimderi jyl sayynghy budjetterine óz aumaqtarynda qúrylatyn tórt-bes auyldyng qarajatyn salyp qoysa boldy. Onyng ar jaghynda kәsipkerler de at salysa bastaydy. 2025 jylgha deyin qimyldasaq kesh qalamyz.

«Ár qazaq mening jalghyzym» degen sóz bir aqynnyng ghana emes, barsha qazaqtyng úranyna ainalatyn kýn qashan tuar eken, aghayyn!

Bijomart Qapalbek

Abai.kz

0 pikir