Jeksenbi, 12 Mamyr 2024
Qogham 9132 1 pikir 23 Qyrkýiek, 2016 saghat 11:29

MEMLEKETTING AQShASY «JALANASh QYZDARGhA» BÓLINE ME?

«Platon mening dosym, degenmen shyndyq odan da qymbat». Sol qymbat shyndyqty qazaqtildi aqparat qúraldarynda qyzmet etetin dostardyng kóniline qaramay, ashyp aitatyn uaqyt jetti dep oilaymyn. Bәriniz bilesizder, qazaq tilindegi sanauly aqparattyq portaldar qazir pornografiyalyq hәm erotikalyq sipattaghy maqalalardy jii jariyalaytyn indetke shaldyqty. Búghan basty sebep - oqyrman tartu. Oqyrmany kóp internet basylymgha memleket tarapynan da qomaqty qarjy bólinedi. Sol qomaqty qarjy qazaq últyn azdyrugha júmsalyp jatqanyn býginde eshkim joqqa shyghara almaydy.

Eshbir sayttyng atyn atap, týsin týstemey-aq qoyalyq. Sonda da sózimiz jalang bolmauy ýshin oqyrmannyng «jaghasyn ústata, ústata» kirletip bitken birer maqalanyng taqyryptaryn ghana nazarlarynyzgha úsynyp kóreyik.

  1. Bahreynde jezókshelikke salynghan qaraghandylyq qyz qúldyqtan qútqaryldy 
  2. Qaydaghy úyat! Ásel Bayandarovanyng eng «batyl» suretteri
  3. Úlan Qonysbaev — qazaqtan shyqqan Ronaldu! Nebir kýshti qyzdarmen jýredi ózi
  4. Balalargha ne bolyp barady? Oqushy qyz jalanash suretimen maqtandy
  5. Qazaq jigiti jas әielin basqa erkekpen ústap aldy!
  6. Myna qyzdarda úyat bar ma?
  7. Eng úyatsyz toy. Tughan kýnge jalanash qyz syilaghandy kórdiniz be?
  8. OQO-da rulas qaryndasyn zorlamaq bolghan jigit býtin auyldy dýrliktirip otyr 
  9. Qaraghandyda 10-shy synyp oqushysy nemere qaryndasyn zorlap, jýkti etti
  10.  Shymkenttik keyuana toyda tәnin jalanashtap biyleytin qyzdar ýshin úyaldy
  11.  Almatyda oryngha talasqan jezóksheler kliyentting kózinshe jagha jyrtysty
  12.  Resey suretshisi tósimen Ramzan Kadyrovtyng suretin saldy.
  13. Elbasy qatysqan jiyngha Dilinaz Ahmadiyeva tósqap kiymey barghan ba?
  14.  Tyr jalanash denesine kiyimning suretin saldy 
  15.  Toygha jalanash kelgen eki modeli әlemdi shulatty.

Qosh! Búl tizimdi býgin tauysyp bite almaymyz.

Qazaq últynyng namysyn jyrtuy tiyis sayttarymyz auzynyng su qúryp jalanash qyzdardy andyp otyratyny keyde qazaqty últtyq bolmystan aiyrugha jasalghan arnayy baghdarlama sekildi kórinedi.

Birinshiden, múnday "jalanash maqalalar" qazaq últyn azdyrugha qyzmet etetini belgili. Eldi "belden tómen" әngimemen aldap, tobyrgha ainaldyrudy maqsat etkenderding tirligi.

Ekinshiden, qazir elimizde pornagrafiyalyq hәm erotikalyq ónimderdi jariyalaugha tiym salghan zang bar. Keybir internet basylymdar sol Zandy ainalyp ótip, «halyqtyng narazylyghyn tughyzdy, búl ne degen azghyndyq» degen sekildi betperdemen әleumettik jeli arqyly kýlli internet qoldanatyn qazaq júrtyn ózderining iyirimderine batyryp barady.

Ýshinshiden, búl qazaqy islamgha da – jat qylyq.

Qazaqstan preziydenti Núrsúltan Nazarbaev «Pornografiyalyq basylymdar ainalymynyng jәne olardy saudalaudyng jolyn kesu turaly halyqaralyq konvensiyany ratifikasiyalau turaly» zangha 2013 jyly qol qoyghan bolatyn.

Qazaqstannyng sol Zany boyynsha seksualdy-erotikalyq sipaty bar zattar men ónimderdi BAQ-ta jariyalaugha da arnayy tyiym salynghan. 

1923 jyly 12 qyrkýiekte Jeneva qalasynda qabyldanghan sol konvensiyany maqúldaghan memleketter pornografiyalyq materialdardy satu, taratu jәne jariyagha shygharu ýshin olardy tasymaldau, ainalymgha týsiru, jarnamalau, óndiru, saqtau, әzirleudi jazalau sharalaryn bekitken.

Konvensiyada pornografiyalyq suretterdi, gravuralardy, kartinalardy, baspa ónimderin, beynelerdi, afishalardy, emblemalardy, fotografiyalardy, kiynematografiyalyq filimderdi, basqa da zattardy satugha, taratugha, jariyalaugha, tasymaldaugha, jarnamalaugha, óndiruge, saqtaugha tyiym salynghan. Búl tyiymdardy búzghan túlghalardy sotqa tartu jóninde aitylghan. Pornografiyalyq zattardy tútqyndau, tәrkileu jәne joi qarastyrylghan.

Qazir dereu kýshtik qúrylymdar, aqparattyq portaldargha reviziya jasap, pornografiyalyq ónimderdi nasihattaghany ýshin jauapqa tartuy kerek. Jogharyda aitylghan kez-kelgen materialdan QR Zandaryn óreskel búzghan zansyzdyqty tauyp alugha bolady.

Endi QR BAQ turaly Zanyna nazar salynyz!

Osy zangha sәikes «Pornografiyalyq ónimder rúqsat etilgen orynda ghana taraluy tiyis. Al olardyng taralu ornyn jergilikti atqarushy biyliktegiler anyqtaydy. Erotikalyq sipattaghy ónimder arnayy belgilengen orynnan tys jerde taralsa, onda ony taratushy zang aldynda jauapkershilikke tartylady. Sonday-aq Zangha sәikes erotikalyq ónimder 18 jasqa tolmaghandargha satylsa jәne ony jasaugha 18-ge tolmaghandardyng qatysy bolghany anyqtalghan jaghdayda olardy әkimshilik qúqyq boyynsha jauapqa, al ónim «pornorgrafiyalyq» ónim sanatyna jatqyzylsa, QR Qylmystyq kodeksi boyynsha jauapqa tartyluy mýmkin. BAQ turaly Zanda «erotikalyq sipattaghy ónim degenimiz – búl birtútas jýieli týrde jynystyq qatynasty nasihattaytyn qúral» delingen. Sol sebepti ghalamtor jelilerinde, kóshede, jarnamalarda pornografiya týgili erotikalyq sipattaghy kez-kelgen ónimdi taratugha zanmen tyiym salynghan.

Osynday zanbúzushylyqty jasap qana qoymay, oqyrmany kóp basylym retinde memleketting qarjysyna auyz salghan internet basylymdardyng tizginin tartqyzatyn kez keldi. Jogharydaghy sheneunikter de internet portaldardyng reytingisine emes, jariyalaghan maqalalarynyng mazmúnyna saraptama jasap, budjet qarjysyn dúrys maqsattaghy aqparat qúraldaryna bólui kerek.

Áytpese, qazir memleket qarjysyn jalanash qyzdargha arnap bólip jatqanday әser qaldyrady. Siz qalay oilaysyz?

Qanat Ábilqayyr

Abai.kz 

1 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1942
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2176
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 1792
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1535