Qazaqstan Respublikasy
Premier-Ministrining orynbasary-
Qarjy ministri
E.K. Jamaubaevqa,
Qazaqstan Respublikasynyn
Bas Prokurory
B.N. Asylovqa!

Baraholkadaghy saudagerlerden deputattardyng atyna kelgen myna aryzgha sýiensek, songhy 10 jylgha juyq uaqytta «Kenjehan» bazarynyng iyesi Nazarbaeva Ánipa Ábishqyzy bolghan dep kórsetilgen. Onyng janyndaghy adamdar bazardaghy әr sauda ornyn 10 myng AQSh dollaryna satqan.

Búl deputattyq saualyma әdiletsizdikting shyrmauyna shyrmalyp, shyrghalannan shygha almay qalghan azamattardyng kóz jasy sebep. Olar Almatynyng әigili baraholka bazarynda sauda jasaytyn qandastar.

Qaqaghan qys pen my qaynatar jazda, tang atysy, kesh batysy konteynerde otyryp sauda jasaugha mәjbýr jandardy ózin qojayyn sezingen ekining biri kelip tonap jatyr. Bizge joldaghan myna hatynda «Kenjehan» bazarynyng saudagerleri bar mәselesin tizip jazypty. Býginge deyin qúzyrly oryndargha qansha aryzdansa da, kýshtining dými diyirmen tartady demekshi, kópshilik qanalghan qarjysyn qaytara almay keledi.

Baraholkadaghy saudagerlerden deputattardyng atyna kelgen myna aryzgha sýiensek, songhy 10 jylgha juyq uaqytta «Kenjehan» bazarynyng iyesi Nazarbaeva Ánipa Ábishqyzy (Núrsúltan Nazarbaevtyng qaryndasy – Red.) bolghan dep kórsetilgen. Onyng janyndaghy adamdar bazardaghy әr sauda ornyn 10 myng AQSh dollaryna satqan. Alayda satu-satyp alu jónindegi kelisimshartty jasamay, tek konteynerding pasportyn bergen. «Kelisimshart talap etken jandardy «biz bazargha mәngi iyelik etemiz, uayymdamandar» dep qaytarghan. Saudagerlerding dereginshe, atalghan bazarda 1000-gha juyq konteyner bar, әri qaray esebin shyghara berinizder.

Qolda bar aryzdaghy aqparatqa sýiensek, 2022 jyldyng 4 sәuirinde «Kenjehan» bazarynyng 100 payyz ýlesi «Mitra konsalting» JShS men Rozenberg E.M. degen azamatqa ótken. Búl bazar 640 mln tengege satyldy delinedi. Janadan kelgen bazar qojayyndary saudagerlerge «konteynerlerindi 325 myng tengeden satyp alyndar» dep talap qoyghan. Sonda el 1 oryngha 2 ret aqsha tólegen. Amalsyz aqshasyn bergen jandargha taghy da satu-satyp alu turaly qújat berilmegen, tek «kelesim» qaghazy tapsyrylghan. Aytpaqshy, kelisimdi sol bazardaghy notaruiste jasaugha mindettegen, ol ýshin әr saudager taghy 43 myng tengeden tólegen. Ol ol ma, әr konteynerding iyesinen aiyna 50 500 tenge aqy alynady degen taghy bir tәrtip shyghypty. Múny shaghymdanghan el aityp otyr. Búl soraqylyq emes pe? «Tólemese, konteynerlerdi mórlep, jauyp tastaydy» dep ashynady júrt.

Saudagerlerding 3 talaby bar:

1. Bir konteynerge 2 ret aqsha tólegen júrt búrynghy nemese býgingi bazar iyesi aqshany qaytaryp bersin deydi. Bir sauda ornyna eki ret aqsha tóleu aqylgha syimaydy ghoy.

2. Ay sayyn qosymsha qarjy jinau men júmys oryndaryn mórlep jauyp tastaugha qatysty әreketterding zandylyghyn tekserip, shara qoldanylsyn deydi.

3. «Kenjehan» bazaryn Almatydaghy Memlekettik kirister departamenti teksergen, sonyng nәtiyjelerin Qarjy ministrligi úsynsyn.

Jyl basynda Qazaqstanda 722 bazar tirkelipti. Sonyng bәrinde zandylyq tolyq saqtalyp otyr dep aita almaymyz. Sebebi ol jaqtaghy saudagerlerden de aryzdar keledi. Osy deputattyq saualdy dayyndau barysynda baraholkadaghy «Rahat» jәne «Evraziya» bazaryndaghy saudagerler de shaghymdaryn jetkizdi. Sondyqtan eldegi barlyq bazardaghy zandylyqty tekseru kerek dep esepteymin.

Osy deputattyq saualgha zannamada belgilengen merzim ishinde jazbasha jauap kýtemiz.

Nartay Sәrsenghaliyev,

QR Parlamenti Mәjilisining deputaty, «AMANAT» fraksiyasynyng mýshesi

Abai.kz