Kedendik Odaqqa baylanysty alypqashpa әngime kóp. Pi­kir­ler údayy qaq jarylyp keledi. Biri onyng kerektigin sóz etse, ekinshi bireuler Reseyden ózge elder ýshin asa tiyimsiz ekenin tilge tiyek etude. Mәselen, belgili sayasattanushy Rasul Júmaly jaqyn arada Kedendik Odaqtyng «janazasy» shyghady degen pikir aitty. «Kóp úzamay Qazaqstan Dýniyejýzilik sauda úiymyna kirmek. Resey enip qoydy. Demek, birneshe úiymdardyng arasyn­da­ghy halyqaralyq zandardyng qarama-qay­shylyghy Ke­dendik Odaqtyng ómir sýruine keri әser berip, KO óz-ózinen ómir sýruin toqtatatyny belgili» deydi ta­ny­mal sayasattanushy.

Onyng aituynsha Resey ýshin Kedendik Odaq saya­sy qúral ghana. Sondyqtan onyng qúramyna mem­leketterding kóbirek engeni tiyimdi. Al mýshe el­derge Odaqtyng ekonomikalyq payda­sy bola ma, joq pa, ol jaghyna Mәs­keu bas qatyrmaytyn se­kildi.

Ázimbay GhALI, sayasattanushy:

Kedendik Odaqqa baylanysty alypqashpa әngime kóp. Pi­kir­ler údayy qaq jarylyp keledi. Biri onyng kerektigin sóz etse, ekinshi bireuler Reseyden ózge elder ýshin asa tiyimsiz ekenin tilge tiyek etude. Mәselen, belgili sayasattanushy Rasul Júmaly jaqyn arada Kedendik Odaqtyng «janazasy» shyghady degen pikir aitty. «Kóp úzamay Qazaqstan Dýniyejýzilik sauda úiymyna kirmek. Resey enip qoydy. Demek, birneshe úiymdardyng arasyn­da­ghy halyqaralyq zandardyng qarama-qay­shylyghy Ke­dendik Odaqtyng ómir sýruine keri әser berip, KO óz-ózinen ómir sýruin toqtatatyny belgili» deydi ta­ny­mal sayasattanushy.

Onyng aituynsha Resey ýshin Kedendik Odaq saya­sy qúral ghana. Sondyqtan onyng qúramyna mem­leketterding kóbirek engeni tiyimdi. Al mýshe el­derge Odaqtyng ekonomikalyq payda­sy bola ma, joq pa, ol jaghyna Mәs­keu bas qatyrmaytyn se­kildi.

Ázimbay GhALI, sayasattanushy:
- «Kedendik odaqtyng júmys istep túrgha­ny­na biraz boldy. Onyng qanshalyqty pay­daly ekenin ekonomister, qarjygerler esep­tep shygharyp jatyr. Qazir mәsele KO-da nemese Dýniyejýzilik sauda úiymynda emes, mәsele Euraziyalyq ekonomikalyq odaq ne bolmasa reseylikterding tilimen aitqanda «Euraziyalyq odaqqa» baylanysty bolyp túr. Búl Odaq bizge ne beredi, biz neni joghaltamyz degen әngime tónireginde qoghamda pikirler kó­beydi. Elimizdegi sayasy elita da kóp nәrsening bayybyna endi baryp jatyr. Qysqasy, olar Reseyge Euraziyalyq odaq ne ýshin kerek ekenin týsindi. Sondyqtan elita tәuelsizdik tizgini qoldan shyghyp ketpeuine qam jasay bastady. Búl óte dúrys baghyt. Biz DSÚ -gha sonau 1995 jyldary enemiz dep әreket jasaghanbyz. Sodan beri eshqanday eko­nomikalyq emes, sayasy sebeptermen keyinge shegerilip keldi. Endi sheginerge jol joq. Enu kerek. Qúramynda jýzdegen memleket bar,
ol - óte iri úiym. Onyng әleueti Kedendik odaqty «jútyp» qoyary anyq.

Iliyas ISAEV, qarjyger:
- Qazaqstan Dýniyejýzilik sauda úiymyna engenimen Kedendik odaq aimaqtyq ekonomiy­kalyq integrasiya retinde ómirin jalghastyra bermek. «Áriyne, DSÚ-nyng ózindik talaptary bar. Ony joqqa shyghara almaymyz. Kedendik Odaqtaghy әriptesemiz, Resey qazir sol úiym­nyng beldi mýshesi boldy. Ol elde de osy úiymgha baylanysty kózqaras ekige jaryl­ghany belgili. Biri «búl bizge tiyimdi, investiy­-siya tartamyz, tauar satu onaygha soghady» dese, ekinshi bireui «auyl-sharuashylyghy óledi» dep ýreylendi. Dәl sonday oy bizde de bar. Áli de bolsa «DSÚ qúramyna enuge dayar emespiz» degen pikir bizde basym. Ol - jeke әngime. Kedendik odaqqa keler bolsaq, menin­she ol әli qalyptasyp bolghan joq. Odaqtyng algha qoyghan maqsaty, tauar, kapital aina­lymyna, júmys kýshining osy kenistikte erkin qozghaluyna jol ashu edi. Biraq әli oilaghanday bolmay túr. Tipti tarif mәselesi de tolyq she­shildi deuge kelmes. Solay bola túrsa da búl odaq erteng DSÚ-ne engen song ómir sýruin mýl­de dogharady degenge kelise almaymyn. Sebebi aimaqtyq integrasiya - әlemde bolyp jat­-qan tendensiya. Mәselen, tútasymen DSÚ kiretin Eurodaq elderin alalyq. Olar da DSÚ-nyng mýsheleri. Sondaghy euro aimaghyna enetin 17 el­de sonyng mýshesi. Olargha eshkim «qoy» dep otyrghan joq. Tynyq múhit elderining ASEAN nemese BRIKS aimaqtyq úiymdaryna kiretin elderde DSÚ-nyng mýshe­leri. Kedendik odaq ne bolmasa Euraziyalyq ekonomikalyq odaq ta sonday aimaqtyq iyn­tegrasiyalardyng biri. Demek, Kedendik odaq DSÚ ensek te óz tir­ligin aimaqtyq úiym ne odaq retinde jal­ghas­­ty­ra bereri haq. Kim ne dese de, aimaqtyq úiymdardyng ómir­shendigi birdi-ekili pikirlermen shektel­mesi anyq. Eng basty tóreshi - uaqyt.

Seysen ÁMIRBEKÚLY

"Ayqyn" gazeti