Qytayda jergilikti qazaqtarmen әngimelese qalghanda, olardan qazaq tilindegi keybir ózgeshelikterdi bayqamau mýmkin emes. Tipti teledidar, radio habar jýrgizushileri, qazaq ziyaly qauym ókilderi de basqasha maqammen sóileytindey kórinedi. Professor, jazushy, Shynjang uniyversiytetining búrynghy prorektory, «Ýles» syilyghy (QHR) men «Dostyq» ordenining (QR) iyegeri Súltan Janbolat әlem qazaqtarynyng tilinde dialektiler payda bola bastaghanyn jәne búl últtyng tútastyghy ýshin asa qauipti ekenin aitady.

QAZAQ DIASPORASYNDA «ShALA MOLDALAR» DIALEKT JASAP JÝR

- Qytaygha barghanda jergilikti qazaqtardyng keybir sózderin týsinbey qalamyz. Tipti bir sózding eki týrli maghynada qoldanyluyna baylanysty әzil-qaljyng da kóp. Búl qalypty qúbylys pa, әlde mәdeny alshaqtyqtan habar bere me?

- Ghasyrgha juyq eki elde, eki jýiede, bir-birine úqsamaytyn eki últ biylegen memlekette, eki týrli iydeologiyada jýrgen bir qazaq últynyng eki bóliginde mәdeny dengeydegi paryqtyng boluy tanyrqarlyq emes. Degenmen jana zamanghy tildegi jana paryq adamdy qatty alandatady. Ásili qazaq tilinde dialekt auyr deuge kelmeydi. Qay jerde túrsa da, qazaq bir-birin búryn jaqsy úghynatyn. Biraq qazir qazaq tilinde dialekt payda bolyp qana qoymay, úlghayyp barady jәne ol ózge últ azamattarynyng qazaq tilin ýirenuine qolaysyzdyq әkelude. Osydan baryp ózing sezgen mәseleler boy kóterude.

Qytayda jergilikti qazaqtarmen әngimelese qalghanda, olardan qazaq tilindegi keybir ózgeshelikterdi bayqamau mýmkin emes. Tipti teledidar, radio habar jýrgizushileri, qazaq ziyaly qauym ókilderi de basqasha maqammen sóileytindey kórinedi. Professor, jazushy, Shynjang uniyversiytetining búrynghy prorektory, «Ýles» syilyghy (QHR) men «Dostyq» ordenining (QR) iyegeri Súltan Janbolat әlem qazaqtarynyng tilinde dialektiler payda bola bastaghanyn jәne búl últtyng tútastyghy ýshin asa qauipti ekenin aitady.

QAZAQ DIASPORASYNDA «ShALA MOLDALAR» DIALEKT JASAP JÝR

- Qytaygha barghanda jergilikti qazaqtardyng keybir sózderin týsinbey qalamyz. Tipti bir sózding eki týrli maghynada qoldanyluyna baylanysty әzil-qaljyng da kóp. Búl qalypty qúbylys pa, әlde mәdeny alshaqtyqtan habar bere me?

- Ghasyrgha juyq eki elde, eki jýiede, bir-birine úqsamaytyn eki últ biylegen memlekette, eki týrli iydeologiyada jýrgen bir qazaq últynyng eki bóliginde mәdeny dengeydegi paryqtyng boluy tanyrqarlyq emes. Degenmen jana zamanghy tildegi jana paryq adamdy qatty alandatady. Ásili qazaq tilinde dialekt auyr deuge kelmeydi. Qay jerde túrsa da, qazaq bir-birin búryn jaqsy úghynatyn. Biraq qazir qazaq tilinde dialekt payda bolyp qana qoymay, úlghayyp barady jәne ol ózge últ azamattarynyng qazaq tilin ýirenuine qolaysyzdyq әkelude. Osydan baryp ózing sezgen mәseleler boy kóterude.

Qazaqstan men qazaq diasporalary arasynda atau, termindegi alshaqtyq úlghaida. Mysaly, Qazaqstanda bir ghasyr boyy «dәriger» sózi qoldanylyp keldi jәne ol Qytay qazaqtaryna da әbden sindi. Al songhy jyldardan beri Qytaydaghy qazaqtardyng tilmen ainalysyp jýrgenderining bir toby «shipager» degen ataugha qyzygha qaldy. Olar «500 jyl búrynghy Óteyboydaqtyng «Shipagerlik bayan» degen kitabynda «shipager» degen sóz qoldanylypty. Mine, búl naghyz qazaq sózi» degenge negizdeldi. Búl ataudy ShÚAR Tilkom arqyly bekittirip te jiberdi. «Shipagerlik bayan» turaly aitpay-aq qoyalyq. Al men búl sózdi jatyrqap túrghan joqpyn. Ekeui de parsy tilinen kelgen, qazaqqa tanys jәne maghynasy bir ataular. Qazaqtyng tól sózi emes. Endigide, myna jaqtaghylar - «shipager», sizder «dәriger» dey beresizder. Biraq búl bir auyz sózden kóringen betalys «dami» týsse, biraz uaqyt ótkennen keyin eki elding qazaqtary bir obektti әr qily atap, sóz qoldanystarynda aiyrmashylyq tuylady, ol kóbeyse, dialekt payda bolyp qana qoymay, úlghayady. Múnday mysal tolyp jatyr. Meninshe, búl - diasporadaghy «shala moldalardyn» qoldan dialekt jasauy.

Qazaqstan jaq tәuelsizdik alghaly beri qazaqsha atau-terminderdi jetildiruge qatty kirisip ketti. Alayda búl júmysqa diasporadaghy tilgerlerdi elep-eskerip shaqyrghan joq, aralastyrghan joq. Nәtiyjesinde diasporadaghylar Qazaqstanda atau-terminning jay-kýiinen habarsyz qala berdi. Qazir múnda Qazaqstan telehabary kórilmeydi, radiosy estilmeydi, basylymdary kelmeydi. Internetpen ainalysatyndardyng deni kirillshe jazudy tanymaydy. Demek, diasporadaghy qazaqtar óz ýkimeti bekitken ataularmen nemese búrynnan daghdylanghan terminderimen (mysaly, «informasiya» syqyldylardy qoldanyp) ketip barady. Áriyne, búl da - dialektti úlghaytu. Sonymen, talay sózder eki jaqtaghy qazaqtargha ózara beytanys atau bolyp, qatary barghan sayyn molayda.

- Informasiya sózining týp tórkini (informatio - týsindiru, jetkizu) latyn tilinen shyqqan eken. Jana sózder payda bolghannan qanday ziyan kórip otyrsyz?!

- Ziyannyng kókesi dialektini kóbeytu emes pe?! Qytaydaghy qazaqtargha ShÚAR Tilkomy «informasiyany» bekitip berdi. Múndaghylar «habar», «aqpar» degenderdi orystyng «izvestiya», qytaydyng «shyaushi» degenining balamasy qyp qoldanady.

Qazir jastar zaman yqylymyna say bilim quuda, ózgelermen jarysyp, bәsekege týsui ýshin damyghandardyng tilin (aghylshyn tili tәrizdi basym tilderdi) biluge mәjbýr boluda. Endi olar, naq osy sózdi «informasiya» nemese «informeyshn» (information) dep oqysa da, búl atau ózderine tanys seziledi. Bolashaqta jastar ózi iygeruge mәjbýr ózge tilden alys túrghan jәne qoldan jasalghan qazaqy ataudy auyr jýk sekildi sezine bastaydy. Zaman solay bet alghanda, biz qazaq tilining dәstýry de basty leksikasyn qarashyghymyzday qorghap, ghylym men tehnikadaghy ózge tildik ataulargha kenirek bolghanymyz jón edi. Tilimizding iyesi - jas úrpaq. Termindegi qiyn kórinetin faktorlardyng kóbengi olargha, sondyqtan tilimizding bolashaghyna paydasyz.

SÓZDERDING JAQYNDYGhY ÚLTTYQ JAQYNDYQQA ÁKELEDI

- Osy jerde taghy bir mәsele tuyndaydy: bir termindi audarghanda odan birneshe atau qatar taraydy. Informasiyany, óziniz aitqanday, bireu - aqpar dese, ekinshisi - aqparat, ýshinshisi - habar deydi. Bir joly bankke barsam, «oformleniye» sózin ýkimetting bir qaulysyn ýlgi etip, «resimdeu» dep audarypty. Basqa jerde «rәsimdeu» dep qoldanylady. Janadan shyqqan sózderding qaysysy dúrys ekenin kim aitady?

- Demek, Qazaqstannyng ózinde dialekt payda boluda. Janadan jasalghan sózderding dúrystyghyn uaqyt aitady, halyq aitady. Biraq ony asyghys bekitip jiberse, bylyghu tuylady. Últ tili mәrtebesining kóteriluine bóget shyghady. Bir últtyng ishindegi osynday jaghday - onyng ana tiline óte zor ziyan. Búl tilde birlik joq ekenin bayqatady. Al atau, terminde birlik bolmasa, ainalyp kelgende, tilding mәrtebesi jogharylay almaydy, qayta tilimizdi kemsitetin jaularymyzdyng qolyna qúral ústatady. Endi qaytu kerek?! Qazaqtyng tili kelmeytin til joq, atau tipti joq. Tilimiz kelmeydi, jasamasaq bolmaydy degen kýnde de, ony toqsan tolghap, keng kólemde aqyldasa sheshken dúrys. Óitkeni ol - birer toptyng tili emes, halyqtyng tili. Bir eldegi qazaq emes, әlemdegi iysi qazaqtyng ortaq tili. Sondyqtan jasaytyn ataudy aldyn ala jariyalap, pikir alynyp, halyqtyng talqysyna salghan jón. Qazaqstan BAQ-tarynda jariyalanghan múnday joba auqymynda Ózbekstan, Qytay qazaqtarynyng da pikiri eskerilui kerek. Eng sonynda komissiya terminderdi osynday jan-jaqty zertteuding qorytyndysy boyynsha bekitui tiyis. Qazirgidey әr eldegi qazaqtar ózderinshe sheshim qabylday berse, tildik beyberekettik payda bolady. Shynyn aitayyn, býginde Qytayda Qazaqstannyng Til komiytetining terminderin kórip, oqyp, eskerip, paydalanyp jatqan eshkim joq. Bolsa, tek biz syqyldy azdaghan ziyaly qauym ghana.

- Onda ne isteymiz? Termin qay tilde shyqsa, sony alyp, qazaq tilin bayytpay, qarap otyra beremiz be?!

- Aldymen atau-termin mәselesinde taktikalyq jәne strategiyalyq joghary dengeydegi baghdarlama men ústanym, sayasat pen jospar boluy qajet edi. Múnsyz jýrgizilgen praktikalyq úmtylystardyng últqa paydaly bola ketui qiyn. Qazaqstanda qazaq tilining memleket tili mәrtebesine shyndap kóterile almauynda kóp sebep bar. Sonyng tek bireui terminologiyagha baylanysty. Mysaly, atau-terminderdi qazaqilastyrudan (sizshe aitqanda, «bayytudan») búryn, qazaq tilin QazSSR kezindegi BAQ tilimen-aq (ol oryssha oqyghan qazaqtar týgili, ózge últtargha da onayyraq emes pe?) memlekettik til dengeyine shygharugha bar kýshti salu kerek edi. Sodan keyin keybir orynsyz kirme sózderi birtindep shygharyp, ony qazaqilandyru ekinshi satydaghy mindetke qoyylsa, jaqsy edi. Biraq qazaq tilin qazaqilastyru ony memleket tiline kóteruding (onsyz da bógeti jeterlik úly istin) aldyna ótip aldy da, búl tildi iygeru, ózge týgili, oryssha oqyghan qazaqtargha da auyr tiyer kýy qalyptasty. Búl, әriyne, memleket tilining óz mәrtebesine kóteriluine paydaly emes.

Qazaqstan tәuelsizdigining alghashqy jyldarynda, (key shovinisterding qazaq tilin kemsituine namystanudan ba, әlde birer qazaqy atau jasap kórinip qalu niyetinen be, әlde әlemdegi últtar men tilderding nege joyylyp bara jatqanyn angharmaudan ba, әiteuir), key bauyrlarym «qazaq terminologiyasyn jóndeymiz, jetildiremiz» degen jeleumen, jana, qazaqy ataulardy nauqanshylyqpen (zauyttan óndirgendey) shyghara bastady. Búl nauqan tilimizge әbden sinisti bolghan, edәuir damyghan eldermen ortaq keybir halyqaralyq terminderdi de yghystyrdy.

Búl jana ataulardyng jalpylasuy shamaly da bayau. Al zalaly - dialekt jasau men til mәrtebesin bógeu bolu. Mysaly, qazir, orystyng arasyndaghy qazaq týgili, qytaydaghy qalyng qazaqtyng ózderi de «ústanym» (prinsiyp), «sәuir» (apreli), «dәrumen» (vitamiyn), «qyzanaq» (pomidor), «payyz» (prosent), tipti «janúya» (semiya) syqyldylardy (keyin qazaqy sóz dep bilgenimen, jatyrqamaghanymen) ózge últtyng qay sózining balamasy ekenin, tipti keybireuining neni aityp túrghanyn bile almay qalyp jýr. Qantardan jeltoqsangha deyingi eskishe ay attaryn múndaghylardyng ishinara ýlkenderi ghana biledi. Biraq qarapayym qazaq ózara sóileskende, birinshi ai, ekinshi ai... nemese yanvari, fevrali... dep kete beredi. Qazirding ózinde de sonday. Sol siyaqty ghylymnyn, tehnikanyng key terminderin asyghys qazaqshalap әure bolmau kerek edi. «Aqpar» men «habar» degen eki sóz qazaq tiline shetten (arabtan) engen. «Informasiya» sekildi tól sózimiz emes. Qazir informatika degen ghylym bar. Ony da audaryp qazaqilastyramyz ba? Múnday orynsyz qazaqilandyrudyng paydasynan ziyany kóp.

Al qazaqsha qoldan jasalghan terminder kóbeiining arty nege soqtyruy mýmkin? Búl qazaq tilining ayasyn taryltyp, ómirshendigine ýlken núqsan keltirui yqtimal. Sózderdi «qúiyp shyghara beru» (múndaghylar ony «redaktorlar tili» desedi) úrpaqqa qazaq tilin ýirenudi qiyndatyp, ana tilin olardan alystatugha iyteredi. Myna zaman - әr últtyng óz tilindegi, ózgege úqsamaytyn leksikalyq baylyghymen maqtanatyn, keshegi zaman emes. Búl zaman - әr últtyng óz tilindegi ómirshendikpen - jazuy men sóz qorynyng keleshekke, әlemge bet alghan óz úrpaghyna jaqyn, qolayly, onay boluymen maqtanatyn zaman. Ár últtyng soghan úmtylugha tiyisti zamany. Jogharydaghy mysaldar osynday jetekshi iydeyanyng myqty bolmauynan tuylyp otyr.

Bir paydaly is - týrik halyqtarynyng atau, terminderin ózara jaqyndastyru. Keshe ghana Qytay әrtýrli dialektiler saldarynan bir-birin týsinbeytin, is jýzinde birneshe últ sekildi edi. Qazir bәrin birlestire kele ortaq til qalyptasyp, olardy alysta jýrgen әlemdegi hanzular da týsinetin boldy. 1 milliard 300 million qytay bir tilde sóilep, bir jazumen damyp barady. Búl birlik olargha ýlken kýsh-quat pen ómirshendik әkeldi. Al týrik halyqtary she? Qazir әlemde 200 milliongha juyq týrik halqy bar. Olar birin-biri bilmeydi de, bir-birinen almaydy da. Al sózdegi, sodan baryp tildegi jaqyndyq týrik әlemindegi últtyq jaqyndyqqa tartady. Biz basy qosylmaudyng zalalyn kóp tartqan halyq edik. Myna zaman sol dertten tez qútyludy talap etude.

- Biraq týrki elderi ortaq terminder boyynsha qalay kelisimge keledi?

- Qazaq ta, ózbek te, t.b. da bet-betimen termin oilap shygharyp, bytyray bermey, aqyldasyp ortaq atau jasasa, búl bizdi birtindep, birlikke әkeledi. Eger keybir ataulargha key týrikterding tilderi kelmey, zauqy soqpasa, onda meyli, bir-birinen auysyp, eki-ýsh týrki elining ataulary ortaq bolsa da, qayda jatyr?! Týrik halyqtary «tilimizdi bayytamyz» degen jalang últtyq sezimmen shaba berse, búl últtar bir birinen alystay beredi.

- Degenmen tehnika jyldam damuda. Olardyng bәri jana terminderdi qajet etedi. Olardyng bәrin týrkilerden izdep otyrmaymyz ghoy?

- Onyng ras. Jyldam damyghan tehnikagha qoldan atau jasap әlek boludyng qanshalyqty qajeti bar? Eger halyqaralyq ortaq terminderdi týrik halyqtary jappay qoldansa, ózara jaqyndasa týser edi. Biraq halyqaralyq týgili, týrikterden de izdemey, әr týrik últy ózinen ghana izdeu etek alyp barady. Osynda keybireuler kompiuterdi «elektrmishyq» dep audardy.

Kompiuterding mausyn «tintuir» dep aldy. Til kelip túrghan osylardy (kompiuter, maus degenderdi) audaryp, «janalyq» ashyp, termin bayytqannan ne útamyz? Myna zaman ózgege úqsamaytyn tól terminologiya baylyghyna qarap, tilinning ómirin bekitkeli otyrghan joq, tilinning óz boyyndaghy ómirshendigine, ony jalghaytyn úrpaghyna onyng qolaylylyq dәrejesine qarap bekitkeli otyr. Jastar aghylshyn tilin ýirenui kerek. Jana tehnologiyalar boyynsha kóptegen atau, terminder aghylshyn tilinde payda boluda. Ol tilde syrttan kelgen terminder eresen kóp. Olar bәrine esikterin aiqara ashyp tastaghandyghynan jәne ghylym men tehnikalyq songhy janalyqtardy iyelegeninen búl til әlemdik jalpylasqan tilge ainaluda. Olar til jónindegi strategiya men taktikada әlemdi útty. Al biz ataularymyzdy әueli óz ishimizde de tolyq jalpylastyra almay otyrmyz!

Kenes Odaghy kezinde Qazaqstannyng san aluan basylymdary qolymyzgha tiyetin. Sondaghy maqalalardyng ishinde oryssha, europasha terminder kóp kezdesetin. Biraq sonyng bәrin qazaq sózi retinde týsinip, qabylday beretinbiz. Orys tilinde, europalyq sózderdi esepke almaghannyng ózinde, týrki ataulary qanshama?! Oljas Sýleymenovting kitabyn oqysanyz, búghan senesiz. Ózge tilderden kirgen sózderge bola óz tiline qúrmet kemimeydi. Biraq biz kerisinshe júmys istep, óz tilimizdi ózgelerding biluin qiyndatyp, memlekettik tilding mәrtebesining kóteriluine kedergi keltirudemiz.

- Qazaqy termin jasaushylardyng bәri qazaqtyng sóz qoryn molaytqysy keletin shyghar?

- Bәlkim, solay da shyghar. Biraq búl zamannyng qalay ekenin, nemenemen maqtanu tiyistiligin jana aittym. Últtyq sezim әri kýshti, әri dúrys, әri últqa shynayy paydaly boluy tiyis. Áytpese keri ról atqarady. Aldymen ata-babadan kele jatqan tól de, dәstýrli leksikalyq mol baylyqty qorghau kerek. Óz úrpaghyng ghana emes, ózgeler de sening tiline qyzyghatynday, onay iygeretindey boluy tiyis. Ol ýshin negizgi leksikanyng ýstinde «qonatyn» endigi atau-sózderdi ózge ozyq últtan, ghylym men tehnikada jalpylasyp túrghan tilderdegi ataulardan alystatpauy kerek. Bayytu osy negizde bolghany paydaly.

- Aytpaqshy, sizding sózderinizden dialekt bayqamadym. Ádette osyndayda keybir sózderding maghynasyn qaytara súraugha tura keletin...

- Mende dialekt joq dey almaymyn. Bәlkim, az shyghar. Men jasymnan sizder jaqtikin oqyp ósken janmyn. Tipti býginge deyin. Múndaghy bir jarym millionnan asqan qazaqtyng 99 payyzy onday emes. Olarmen sóileskende úghyspay qalatyn jayt tuylady. Mine, osynyng ózi - dialekt payda bolghanynyng belgisi. Eger búl jyldan-jylgha úlghaya berse, últymyzgha tóngen ýlken qaterge ainalmaq. Bizde, qarttarda, osynday dialektige qarsylyq bar.

- Siz janadan terminder shyghara beru memlekettik til mәrtebesin kóteruge kedergi keltiretinin aittynyz. Al sizding oiynyzsha, Qazaqstanda memlekettik tildi nyghaytu joldary qanday boluy tiyis?

- Ol joldy mensiz de әbden bilesizder. Úlyqtar, biyliktegiler tipti jaqsy biledi. Niyet, yqylas, bekim ghana kem bolyp túr. «Aiygha namaz ýiretken tayaq». Myna zaman tayaqqa sýienbeydi. Aldymyzda ay joq. Intellekti, bitimi, sapasy joghary halyq túr. Qay últ bolsa da, olar dúrys sheshimdi qabyldaydy. Shamaly aqyly azdargha ghana kýsh kerek. Eger eng bedeldi adam mansapqa qazaq tilin biletinderdi ghana qoysa, jiyndar qazaq tilinde jýrip, ony bilmeytinderge audarmashy berilse, joghary oqu oryndary (birer jyldyq dayyndyq toptary arqyly qazaqsha oqytyp) sabaqty qazaqsha ótse, qazaqsha oqulyqtar sapaly da kóp әzirlense... Ótken 20 jyl múnday bolmas edi.

LATYN QARPINE KÓShU - QAZAQ JÚRTYNYNG ARMANY

- Qazaqstanda songhy jyldary latyn әlipbiyine kóshu mәselesi qozghalyp jýr. Qazaq júrtyna múnday reforma qanshalyqty qajet?

- Jazu ózgertu - ermek te, qyzyq ta, moda quu emes, últ mýddesi men zaman talabynan shyqqan zәrulik. Amal ne, kóne týrik jazuymyz oralmas alysqa ketti. Tóte jazu әri az qazaqtyng qolynda jәne qazaqstandyq kirill jazuyna da jete almaytyn kýide. Kirill jazuy da onyp túrghan joq. Búl jazumen jiberilgen mәtinning de әlemdi erkin sharlay almaytyny belgili. Latynsha jazu әlemde eng jalpylasyp bara jatqan tilding jazuy boluymen qatar, kompiuter, internet, t.b. kýndelikti ómirding qúralyna ainalghan dýniyening birinshi jazuy bolyp otyr. Jazuy joqtan jazuy bar - jýirik. Jazuy shabannan jazuy tez - jýirik. Qyl ayaghy qytaylar da óz iyeroglifterin latyn jazuymen kompiuterge engizip, dialektterin sol arqyly joydy. Bizge mәdeniyetimizge (sonyng ishinde tilimizge) oralghy bolatyn jazu da, oghan daghdylanudan tughan qimastyq ta kerek emes. Keregi - tilimizge ómir beretin jýirik jazu!

Dýniyejýzi qazaqtarynyng IV qúryltayynda, Núrekeng amandasyp aldymyzgha kelgende, qolyn alyp túryp: «Siz latynsha jazugha kóshemiz dep aitqan sayyn biz - sheteldegi qazaqtar bir quanyp qalamyz!» dedim. Sonan keyin, latyn qarpine kóshuge qatysty óz oilarym jazylghan hatty berdim. Ol hattyng mazmúny: «Qazir Qazaqstangha jappay latynshagha kóshu paydaly emes. Qazaq tili memlekettik til mәrtebesine tolyq ie bolmay, jazu ózgerip ketse, ana tilin jaqsy bilmeytin qazaqtyng da bir bóligi oghan tipti shala bolyp qaluy mýmkin. Degenmen Qazaqstan bolashaqta kóshetin latynsha jazudyng jobasyn qazir jariyalap tastasa, qazaq diasporasy soghan beyimdele berer edi. Sonda Qazaqstan bolashaqta latyn qarpin qabyldaghan uaqytta jazularymyz úqsas bolyp shygha keler edi. Eger búl qolgha erte alynbasa, qazaq diasporasy bet-betine kete beredi de, bolashaqta jazuda da birlik bolmay qalady».

- Rasynda, solay...

- Qytaydaghy qazaqtar hanzulardyng kompiutermen iyeroglifti jazu ýshin paydalanylatyn latynshasyna, Ózbekstandaghy qazaqtar ózbek latynshasyna, t.b. bet-betine ketui mýmkin. Ol jazulargha әbden daghdylanyp alghannan keyin ony ózgertu de qiyngha soghady. Qazirgi Qytaydaghy qazaq jastary qytayshany, latynshany jaqsy bilgenimen, kirillisany tanymaydy. Bizde qoldanylatyn Ahmet Baytúrsynúlynyng tóte jazuyn qazaqstandyqtardyng kóbi tanymaydy. Mәdeny auys-týiiske bóget degen - osy. Últtyng jazuy ortaq bolmay, shynayy bir boluy qiyn. Sondyqtan latyn qarpine kóshu - jekelegen oqymysty qazaqtyng ghana emes, býkil qazaq júrtynyng aryzy, armany. Múny úzaqty oilaghandar ghana sezinedi, tipti tez jetuge asyghady! Alayda qazaq kóshetin jana latyn jazuy Týrkiyadaghy syqyldy (ótken ghasyrdyng alghy jarymynan qalghan joba) emes, klaviaturadaghy 26 latyn tanbasymen sheshiletin jazu bolghany jón. Áytpese ol osy kirill jazuynan asa almaydy...

- Ángimenizge raqmet!

Súhbattasqan

Ayjan KÓShKENOVA

«Ayqyn» gazeti