Senbi, 27 Sәuir 2024
46 - sóz 2970 1 pikir 14 Qyrkýiek, 2020 saghat 13:58

Ýkimet jyluyn sezbeytin auyldar...

2017 jyl bolatyn. Biz auyl, qala jastaryna dәrister oqyp jýrdik. Tarbaghatay audanyndaghy Aqsuat, Qyzylkesek, Kókjyra, Qarasu jәne basqa auyldargha eki kýn dәris oqydyq. Kelesi baghytymyz Qarqaraly aimaghy edi. Tarbaghatay audanynan týs aua shyqqanbyz. Ayagózding jolyna kýn úyasyna kirer sәtte jettik. Qalagha qonudy oilaghanbyz, biraq aqyldasa kele uaqyt joghaltpayyq dep jolgha shyqtyq. GPS-ten qarap, bir jol tauyp aldyq. "Ne bolsa da nar tәuekel" dep, soghan qarap Qarqaralygha qaray jýrip kettik.

Ol búrynghy Shúbartau audanynyng territoriyasymen ótetin jol eken. Ana jol bayghús salynghaly bir smola iyiskep, jóndeu kórmegeni kórinip túr. Tas qaranghy boldy. Biz bir týnekke kirip bara jatqanday әser aldyq. "Alystan bir auyl kórinse ghoy" dep te oilap qoyasyn. Joq. Biz, shúryq tesik jol, kólikting jaryghy, qara týnek.

Biraz uaqyt ótken son, aldymyzdan bir kólik shyqty. Sony toqtatyp, "dúrys baghyttamyz ba" dep súramaq bolyp edik, anau jyldamdyghyn barynsha arttyryp, ketip qaldy. "Qara týnde ne istep jýr, qaraqshy ma" dep oilaghan bolar.Ony da týsinuge bolady.

Shúryq tesik jolmen kele jatyrmyz. Adasyp ketemiz-au degen kýdik basym. Joldyng key oiylyp qalghan jerlerine su jinalyp, qamys siyaqty suda ósetin shópter ósip ketipti. Aqyry bir auyl kórindi. Ishine kirip edik, sóitsek ol Barshatas degen auyl eken. Búrynghy audan ortalyghy. Ózim ShQO tumasy bolsam da, Barshatasty birinshi estidim. Úyat әriyne. Ókinishke oray Barshatastyng key jerleri soghys jýrip jatqan Ukraina shyghysyndaghy auyldargha úqsaydy eken. Bos, tastandy ýiler. Halyq az, júmys joq ekeni kórinip túr. Audan ortalyghy bolghan degenge senu qiyn. Bir adam dúrys baghytta ekenimizdi siltep jiberdi.

Shúryq tesik jolgha qayta týstik. "Búl jol 1969 jyly Qytaymen qaqtyghysta salynghan. Jalanashkólden keyin, soghys bolsa tank, auyr әskery tehnika jetkizu ýshin" dedi sol auyldyng túrghyny. Ras-ótirigin bilmedim.

Shúbartau kezinde maly kóp audan bolghan deydi әke-sheshem. Genosid (asharshylyq) jyldary múndaghy qazaq tútas qyrylyp qalypty. Audan halqynyng azdyghy men auyldardyng siyrektigi de sodan bolsa kerek. Bir qaraghanda Barshatas óz kýnin ózi kórip jatqan, ýkimet jyluyn sezbeytin auylgha úqsady. Qazaqstanda onday auyl qansha eken...

Ashat Qasenghalidyng jazbasy

Abai.kz

1 pikir