Jeksenbi, 19 Mamyr 2024
3911 8 pikir 24 Jeltoqsan, 2019 saghat 14:35

Sot "Qytaydan qashqan" Qaysha Aqandy Qazaqstanda qaldyrdy

23 jeltoqsanda Jarkent qalasyndaghy Panfilov audandyq soty Qylmystyq kodeksting "Shekarany zansyz kesip ótu" baby boyynsha aiyptalghan Qytay qazaghy Qaysha Aqannyng isin qarap, ýkim shyghardy.

Sudiya Elimira Asubaeva Qaysha Aqandy kinәli dep tanyp, alty ay shartty jazagha kesip, probasiyalyq baqylau taghayyndady. Sot Aqandy Qytaygha qaytarmay Qazaqstanda qaldyrdy.

Sudiya ýkim shygharghanda Aqannyng Qazaqstan azamatyna túrmysqa shyqqanyn, pana izdeushi kuәligi baryn, bosqyn mәrtebesin súraghanyn, etnikalyq qazaq retinde Qazaqstan azamatyn alugha basym qúqyghy baryn, Qytayda eshqanday qylmys jasamaghanyn, Qytaydan Qazaqstangha birneshe ret óte almaghanyn eskergenin jetkizdi.

Sudiya Asubaeva Qaysha Aqannyng qylmysyna shyn ókinetinin, isin moyyndaghanyn eskere otyryp, shartty jazagha keskenin aitty.

Jaryssóz kezinde prokuror Arzygýl Imyarova sudiyadan Shynjang qazaghyn Qytaygha qaytarmaudy, alty ay probasiyalyq baqylau taghayyndaudy súraghan. Qaysha Aqannyng ózi de sottan Qytaygha qaytarmaudy jәne bas bostandyghynan aiyrmaudy ótingen.

Qaysha Aqannyng ýstinen Qylmystyq kodeksting "Shekarany zansyz kesip ótu" (392-bap) boyynsha is qozghalghan. Búl bap boyynsha, "shekara búzghan adamnyn" aiyby dәleldense, bir jyl bas bostandyghynan aiyrylyp, artynsha kelgen eline qaytarylady.

43 jastaghy Qaysha Aqan 12 qarashadaghy sot otyrysynda "shekarany zansyz kesip ótkenin moyyndaghan". Ol búl qadamgha "Qytaydaghy qysymnan qauiptenip barghanyn" aitady. Sózinshe, Qazaqstan shekarasynan 2018 jyldyng 7 mamyrynda Qorghas keden beketinen saudager әieldermen ilese ótken. Qaysha Aqan qarashadaghy sot otyrysynda Qazaqstannan pana súraghan.

Ol 2019 jyly tamyzda Últtyq qauipsizdik komiytetine aryz jazyp, shekaradan zansyz ótkeni jayly habarlaghan. Artynsha ÚQK Aqannyng ýstinen qylmystyq is qozghaghan. Shekarany zansyz kesip ótken uaqyttan ÚQK-gha barghangha deyin ony "eshkim izdemegen".

Qaysha Aqan – qazaq qytay shekarasyn kesip ótip, jauapqa tartylghan alghashqy qazaq emes. 2018 jyly tamyzda "Qazaqstan shekarasynan zansyz ótti" degen aiyppen Qytay qazaghy Sayragýl Sauytbaydyng ýstinen sot prosesi jýrgen. Qogham nazaryn audarghan sot sheshimimen Sayragýl Sauytbay shartty jazamen bostandyqqa shyqqan.Keyin ol Qazaqstannan bosqyn mәrtebesin ala almay, Shvesiyagha ketken.

Búghan deyin Qytaydyng Shynjang ólkesinde túratyn etnikalyq qazaqtar Qaster Músahanúly men Múrager Álimúly shekara búzyp, Qazaqstangha ótken. Olar da "Shynjandaghy qysymnan qashyp kelgenderin" aitqan. Qazir Músahanúly men Álimúlynyng ýstinen tergeu jýrip jatyr.

Búdan bólek, jaqynda "Qytaydan qashtym" degen taghy bir qazaq Baghashar Mәlikúly Qazaqstannan bosqyn mәrtebesin súraghan.

Abai.kz

8 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2145
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2549
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2352
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1658