Qazaqstan Respublikasynyng Túnghysh Preziydenti – Elbasy Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevtyng ótken jylghy 5 qazandaghy «Qazaqstandyqtardyng әl-auqatynyng ósui: tabys pen túrmys sapasyn arttyru» atty Qazaqstan halqyna Joldauynda 2019 jyldy elimizde Jastar jyly dep jariyalaghan bolatyn.

Elbasynyng «El erteni – jastar» degen әigili sózin bәrimiz jatqa bilemiz. Túnghysh Preziydent aitqan búl sóz elimizding erteni, últymyzdyng bolashaghy bolghan jastargha degen sheksiz senim men artylghan ýmitting aiqyn kórinisi ekeni dausyz. Elimizde arnayy Jastar jylynyng jariyalanuy qúrmetti Elbasymyzdyng jas buyngha arnaghan jarqyn ýndeui dep senimmen aita alamyz.

Biz osyghan deyin Elbasynyng Joldauyna say elimizding týkpir-týkpirinde jastardy qoldaugha baghyttalghan is-sharalar ótip jatqanyn, sonyng biri, biri bolghanda da biregeyi retinde «Núr Otan» partiyasy qolgha alyp, jýzege asyryp jatqan «Jastar kadrlyq rezerv» jobasy ekenin aitqan edik. Atalghan jobagha 2019 jyldyng 26 shildesinen bastap ótinishter qabyldanyp jatyr. Jobanyng maqsaty - jastar arasynda memlekettik basqaru jýiesi, biznes jәne qoghamdyq qyzmet salasy ýshin zamanaui, tiyimdi basqarushylardyng jana generasiyasyn qalyptastyru ekenin aitqan edik.

Býgin el jastaryn qoldap, memlekettik manyzy bar júmystargha baulu maqstanda qolgha alynghan taghy bir iri jobany tanystyramyz. Búl joba «Preziydenttik kadrlyq rezerv» dep ataldy. Atalghan kadrlyq rezervke ýmitkerlerdi irikteu biylghy jyldyng birinshi tamyzynda bastalyp ketti.

Jastar sózsiz - memleketting ekonomikalyq hәm ruhany damuynyng lokomatiyvi. Negizgi qozghaushi kýshi. Al bilikti әri bilimdi jastardy memlekettik qyzmetke tartu - preziydent Qasym-Jomart Toqaevtyng sayasy baghdarlamasyndaghy negizgi basymdyq berilgen mәsele bolatyn. Búl Memleket basshysynyng «Sabaqtastyq. Ádildik. Órleu» atty saylaualdy baghdarlamasynda aitylghanyn bilemiz.

Sol ýshin de jastardyq kadrlyq rezervin dayarlau isi qolgha alynynyp otyr. Onyng «Preziydenttik kadrlyq rezerv» dep atalghan memlekettik jobagha ainalghanyn aityp otyrmyz.

Birinshi tamyzda bastau alghan jobagha qatysudyng sharttary qiyn emes. Irikteuge respublika boyynsha 35 jasqa deyingi joghary bilimi men bes jyl júmys ótili bar kez kelgen jas azamat qatysa alady. Tipti, ótinimdi onlayn joldaugha da mýmkindik jasalyp otyr.

Irikteuding qalay ótetini jayly ótkende memlekettik qyzmet isteri agenttigining tóraghasy Anar Jayylghanova hanym egjey-tegjey ótkende bayandap bergen bolatyn. Jauapty qyzmetkerding sózin tolyghymen nazarlarnyzgha úsynamyz.

«Irikteu memlekettik qyzmetshilerden ghana emes, ekonomikanyng barlyq sektorlarynyng ókilderi arasynda jýrgiziledi. Bizge qazir ekonomister men IT-mamandar óte qajet. Tipti sot jýiesinde kiyberqylmysty ashatyn mamandar kerek. Sondyqtan, jana tehnologiyalargha baylanysty ekonomika sektorlarynan mamandar kóbirek irikteledi», - degen bolatyn Anar Jayylghanova.

«Preziydenttik kadrlyq rezerv» jobasy әueli jastar ýshin әleumettik lift ekeni sózsiz. Týrli salada ýzdik nәtiyjelerge jetken jas qazaqstandyqtar rezervke ótu arqyly memlekettik lauazymdargha, sonyng ishinde basqaru lauazymdaryna taghayyndala alady. Al «Preziydenttik kadrlyq rezervke» ýmitkerlerdi irikteu jyl sonyna deyin jalghasatyn bolady. Jyl sonynda rezervke ýsh jýzge juyq jas maman qabyldanady dep josparlanyp otyr.

Qazirge deyin bizge jetken aqparattargha sensek, azamattar kadrlyq rezervke 3 jyldyq merzimge alynady eken. Búl turaly atalghan kadrlyq rezervke ýmitkerlerdi irikteu boyynsha Manghystau oblysy Memlekettik qyzmet isteri agenttigi ónirlik kommunikasiyalar qyzmetinde baspasóz brifinginde aityldy. Osy ónirdegi Memlekettik qyzmet isteri agenttiginin, Ádep jónindegi kenestin, Preziydent janyndaghy Memlekettik basqaru akademiyasynyng basshylar qatysqan jinalysta, irikteuding qalay ótetini jayly aityldy.

Osy otyrysta aitylghan erejelerge sýiensek, azamattar kadrlyq rezervke ýsh jyldyq merzimge alynady. Jәne irikteuge memlekettik sayasy qyzmetshiler qatysyrylmaydy. Al janaghy rezervke ótken ýsh jyldyng ishinde tiyisti bos júmys orny anyqtalghan jaghdayda rezervtegi kadr sayasy hәm basqarushylyq lauazymyna say qyzmetke úsynylatyn bolady.

«Jastar kadrlyq rezerv» jobasy jәne «Preziydenttik kadrlyq rezerv» jobasynyng jariyalanuy elimizde jas mamandargha degen súranys pen qoldaudyng kýn sanap artyp kele jatqanyn kórsetedi. Osy bastamalardyng ózi jastargha degen memleket tarapynan berilip otyrghan mol mýmkindik. "Jastar jylyna" oray kórsetilip otyrghan qoldau dep bilemiz. Atalghan jobalar "el erteni" bolghan jastardyng osy bastan pisip-jetilip, myqty maman boluyna óz septigin tiygizetin bolady.

Sóz sonyna qaray, «Jastar kadrlyq rezerv» jobasy jәne «Preziydenttik kadrlyq rezerv» jobasyn salystyra ketuge tura kelip túr. «Núr Otan» partiyasy qolgha alyp, jýzege asyryp jatqan «Jastar kadrlyq rezerv» jobasynyng basty maqsaty jastardy shyn mәninde el erteni, últ bolashaghy retinde qazirden bastap tәrbiyeleu bolyp tabylady. Búnda jastar arasynda memlekettik basqaru jýiesi, biznes jәne qoghamdyq qyzmet salasy ýshin zamanaui, tiyimdi basqarushylardyng jana generasiyasyn qalyptastyru ýshin arnayy júmystar atqarylady.

Búl jobagha irikteu 26 shilde bastalghan. Tamyz aiynda óz jalghasyn tapty. Jobanyng songhy qorytyndysy boyynsha elimizding әr aimaghynan ýsh adamnan jiyny elu bir jas iriktelip alynady dep josparlanyp otyr. Iriktelip alynghan jastardyng 34-i Parlamentte, taghy 17-si ortalyq memlekettik organdar men últtyq kompaniyalarda tәjiriybe almasudan ótip, arnayy tәjiriybe qabyldaydy. Sóitip, bolashaq memlekettik qyzmetkerlerding irgetasy qalanady.

Búl jobagha qatysu ýshin ótinishter besinshi qyrkýiekke deyin qabyldanady. «Nur Otan» partiyasy «Jas Otan» jastar qanatynyng tóraghasy Dәulet Kәribekting aituynsha, jobagha irikteu eshqanday agha-kókesiz ótedi. Ýmitkerler tek óz kýshterine sýienedi. Sóitip, óz bilimi men kýshine senetin, bolashaqta iri júmystar istegisi keletin ýzdik jastar tandap alynady. Osylaysha búl joba bolashaghynan ýmit kýttiretin jastar ýshin jauapty júmysqa kóteriluine әleumettik baspaldaq rólin atqaratyn bolady. Jastar osy joba arqyly ózin memlekettik manyzdy júmystarda synap kóruine, jәne túlghalyq damuyna mýmkindik alady.

Al «Preziydenttik kadrlyq rezerv» jobasy da jastar ýshin әleumettik lift qyzmetin atqarady. Búl jobagha irikteu de asa qatang týrde әdil ótetin bolady. Búl jayly memlekettik qyzmet isteri agenttigining tóraghasy Anar Jayylghanova aityp berdi. Onyng aituynsha, irikteu tek memlekettik qyzmetkerlerding arasynda ghana emes, ekonomikanyng barlyq salasynda jýrgiziledi. Búl salada ekonomister men IT mamandaryna súranys mol. Sonymen qatar, kiyberqylmysty ashatyn mamandargha sot jýiesining súranysy barynsha artyp otyr. Sonyqtan dәl osynday ekonomikalyq saladaghy mamandar «Preziydenttik kadrlyq rezerv» jobasyna barynsha  irikteletin bolady.

Eki jobadaghy taghy bir shaghyn aiyrmashylyq ýmitkerlerding jas ereksheligine baylanysty bolyp otyr. Atap aitaqanda «Jastar kadrlyq rezerv» jobasyna 18 ben 29 jas aralyghyndaghy azamattar qatysugha mýmkindik alady. Al «Preziydenttik kadrlyq rezerv» jobasyna 35 jasqa deyingi joghary bilimi men bes jyl júmys ótili bar kez kelgen jas azamattar qatysatyn bolady. Demek, eki joba da jastardyng ózderin túlgha retinde tanyp, memlekettik manyzy bar isterge qadam basuyna mýmkindik jaratatyn bolady.

Abai.kz