Dýisenbi, 13 Mamyr 2024
4729 1 pikir 19 Shilde, 2019 saghat 10:27

Arujan Sain - bala qúqyghy jónindegi ombudsmen

Ana men bala qúqyghy qogham ýshin qashan da ózekti. Búl bizding elimiz ýshin de asa manyzdy. Elbasy Qazaqstannyng Túnghysh Preziydenti Núrsúltan Ábishúly Nazarbaev “Qazaqsta-2050” Strategiyasy qalyptasqan memleketting jana sayasy baghyty dep atalatyn Qazaqstan Halqyna Joldauynda ana men balanyng qúqyghyn qorghau mәselesine airyqsha nazar audarghan bolatyn.

Onda Núrsúltan Ábishúly:Memleket ýshin jәne mening jeke ózim ýshin de anany qorghau – erekshe mәsele”,-dedi. Odan әri Elbasy Joldauyndaghy analargha qatysty sózderdi qaz-qalpynda keltirsek:

-Biz Qazaqstan qyzdarynyng sapaly bilim alyp, jaqsy júmysqa ie boluy jәne tәuelsiz bolulary ýshin barlyq jaghdaydy jasauymyz qajet. Olar bank kartochkalaryna ie bolugha, kólik jýrgizip, qyzmet jolyn qalyptastyra alugha, zamangha say bolugha, sәndenuge tiyis jәne bizderde eshqashan kiyilmegen, saltymyzgha jat kiyimderge oranyp-qymtanbaugha tiyis. Bizding halqymyzdyng óz mәdeniyeti, óz dәstýri men salty bar. Halqymyz "Qyzdyng joly jinishke" degenge erekshe mәn berip aitady. Boyjetkenning joly, qyzdyng joly – qylday, ony ýzuge bolmaydy. Boyjetken, әiel zaty әrdayym bizding qoghamnyng tenqúqyly mýshesi, al ana – onyng eng ardaqty túlghasy boldy. Biz әiel zatyna – anagha, jargha, qyzgha degen qapysyz qúrmetti qayta oraltugha tiyispiz"

Al, elimizde sol analar men olardyng balalarynyng qúqyghy qanshalyqty qorghalyp jatyr. Búl mәselede memleket bey-jay qalghan joq. Mәselen, 2006 jyldan beri elimizde balalar qúqyghy jónindegi uәkilettik bastap júmys isteydi.

Al, kýni keshe atalghan oryngha Arujan Sain taghayyndaldy. Ol endi Qazaqstannyng bala qúqyghy jónindegi ombudsmeni qyzmetin atqarady.Búl turaly Aqorda sayty habarlady. Múnday Jarlyqqa Qazaqstan preziydenti Qasym-Jomart Toqaev qol qoyghan. Al, bala qúqyghy jónindegi búrynghy uәkil Sәule Aytpaeva búl qyzmetten bosatyldy.

Endi Arujan Sain kim degenge keler bolsaq...

Arujan Sain Qyzyorda qalasynda dýniyege kelgen. 1993 jyly әl-Faraby atyndaghy Qazaq Memlekettik uniyversiytetining geografiya fakulitetine oqugha týsedi. Naqtyraq aitsaq, ekologiya jәne manitoring kafedrasynda oqyghan. Al, 2006 jyly ol “Meyirim” erikti qoghamy” atty qayyrymdylyq qoryn qúrady. Atalghan qor auyr dertke shaldyqqan balalar men sәbiyler ýilerine kómek kórsetumen ainalysady. Sonymen qatar Arujan Sain sol qúrylghan qor ayasynda nauqas balalardyng emine aqsha jinaydy.  Jәne, balasyz otbasylardyng bala asyrap aluyna jaghday jasap, inkluziya mәselelerimen ainalysady. Ol  osylaysha,  elge eng әueli auyr dertke shaldyqqan balalardy emdetumen ainalysqan qayyrymdylyq әreketteri arqyly tanymal boldy. Ol osy maqsatta “Qayyrymdylyq” atty qoghamdyq qor qúryp, qarjy jinaumen ainalysty. Atalghan qorgha memleket tarapynan da ýlken qoldaular boldy. Sebebi elimizde memleket tarapynan ana men balagha ýnemi ýlken kónil bólinip keledi. Sóitip, 2015 jyly Arujan Sainnyng “Qayyrymdylyq” qory Elbasy, qazaqstannyng túnghysh Preziydenti Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevtan 300 myng dollar jәrdem alghan. Ayta keteyik, Arujan Sain Qytay Halyq Respublikasynda “Jibek joly beybitshilik syilyghy” atty jýldemen marapattalghan. Al, atalghan qarajat sol syiaqynyng bir bóligi.

Odan bólek, Arujan Sain auyr dertke shaldyqqan balalar turaly birneshe telejobalar jasady. Ol sonymen qatar qogham qayratkeri. Arujan 2012 jyly jәne 2015 jyldary “Jyldyng qogham qayratkeri” atalymy boyynsha, “Halyq sýiiktisi” últtyq jýldesining laureaty atanghan. Býginde 42 jastaghy Arujan hanym endi balalar qúqyghyn qorghau jónindegi ombudsmen qyzmetin  óz jauapkershiligine almaq.

Ayta keteyik, Qazaqstanda balalar qúqyghy jónindegi uәkilettik 2006 jyldan bastap júmys isteydi. Ol Qazaqstan Respublikasy Ýkimetining Jarlyghymen Qazaqstan Respublikasy Bilim jәne Ghylym ministrligining janynan balalardyng qúqyqtaryn qorghau Komiyteti retinde qúryldy.Atalghan uәkiletikke alghash ret Zaghipa Baliyeva taghayyndaldy. Alayda, 2018 jyly ol qyzmetin qazirgi senat deputaty Sәule Atpaeva hanymgha tabystaghan bolatyn. Komiytet 2018-2019 oqu jylynyng basynda sebepsiz sabaq qaldyrghan, ata-ana qarauynyz qalghan 236 balany  anyqtady. Olardyng on biri qaytadan sabaqqa bara bastaghan.

Abai.kz

1 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1968
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2323
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 1903
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1562