Sәrsenbi, 15 Mamyr 2024
46 - sóz 4200 6 pikir 24 Mamyr, 2019 saghat 13:17

Kedendik salyqtar men qosymsha qún salyghyn tómendetinizder!

10 jyl búryn "Jaydarmanda" - "Opeli Germaniyada tuyp, Shymkentte óledi",-degen әzil bolatyn. Sóitseem ol bir keremet zaman eken ghoy. Qazir "VAZ Reseyde tuyp, Qazaqstanda óledi",-dep jylaugha shaq bolyp jýrmin...

Statistika boyynsha 2015 jyly devalivasiya bolghangha deyin Qazaqstanda 162 myng kólik salonnan satylghan. 2018 jyly olardyng sany nebәri 31 myng ghana bolypty. Bizding zang shygharushylardyng týsiniginshe, 10 jyldan asqan kólik, eski kólik bolyp esepteledi. Sonda qazaqstandyqtardyng 63 % eski - qúsqymen kýn kórip jýr eken. Eng eski kólikter minuden alghashqy ýshtikti - Jambyl, Almaty, Týrkistan oblystary iyemdenip túr.

"Jana" dep auyz toltyryp aitqannyng basym bóligi Resey men Ózbekstan kólikteri. Olardyng sapasy men qauipsizdigi jayly Euro NCAP normalarynda 2 ball da jinay almaytynyn kóbiniz bilesizder. Mәselen, Reseyding songhy tehnologiyasymen shyqqan Lada Vesta gha diylerler karoziyagha qarsy 6-aq jyl kepildik beredi. 6-aq jyl! Búl degen ekinshi qojayyngha shirik mashina barady degen sóz.1989 jyly shyqqan Mercedes pen BMW óz kólikterine - 30 jylgha kepildik bergen! Mine sapa!

Bizding asa qúrmetti ministrler men deputattar jas kezderinde asyq oinaudan ýnemi jenilip, payda degendi úmytyp qalghan siyaqty. Mysalgha, ózbekter óz kólikterin QR aumaghynda erkin satsa, bizdikin elderine kirgizbeydi. Balans qayda? Qazaqstan DSÚ 2015 jyly qabyldandy. Praktika boyynsha búl úiymgha mýshe bolghan song tútynu tauarlary arzandaugha tiyis bolatyn. Biraq, bizde kerisinshe. Búl úiymgha mýshe elderde basqa elden kólik әkelu dәl bizdegidey qymbat emes shyghar. Ákelseng Euro-4 standartty kólik әkelu kerek. Zandaghy talap súmdyq endi. Dybys basqyshta SO2 shyghuyn anyqtaytyn chip bolu kerek t.b. Qúday-au, Qazaqstannyng 200 audanynyn, 190-da taza Aiy-92 joq qoy! Sosyn, Resey kólikterinde sol chip bar ma eken? Men biletin bir-eki jigit Evro-5 standartty kólikterining "palesi" úrghan son, gazgha ótip ketti.

Meni týnildirgen taghy bir nәrse boldy. Kóptegen elder eletromobili alamyn degen jandy salyqtan bosatyp, jenildetilgen kredit berip qoldauda. Ondaghy oilary SO2-den tabighat pen adamdaryn qorghau. Bizge qarasang taghy da sol keri ketu. Elektromobiliderge salyqtan esh jenildik qarastyrmaghan. Sebebin men bilemin. Óitkeni Resey "Tesla" sanatty elektromobili shygharmaydy. Qysqasy kókeler halyqty úmytyp ketti. Salondaghy kólik uday. Sondyqtan kóptegen qazaqstandyqtargha "eski kólikpen әli qansha jýruim kerek?",-degen oy maza bermeude.

Ózimizdi otandyq kólikpen qamtamasyz ete almasanyzdar, qúday ýshin kedendik salyqtar men qosymsha qún salyghyn tómendetinizdershi. "Ekologiya, halyq densaulyghy",- dep alandamay-aq qoyynyzdar. Radiasiya qabyldap, Aral túzyn jútyp jýrgen halyqqa SO2 degen qauip ba eken tәiiri...

Armeniya men Qyrghystandaghy kólik synyptary men baghalaryn qarap jatyp kelgen týngi oy ghoy...

Jәnibek Elshibaevtyng facebook paraqshasynan

Abai.kz

6 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2039
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2470
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2053
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1595