Orys dese janyn beretin Ortalyq Aziyadaghy jalghyz memleket – Qazaqstan. Biraq songhy kezde búryn sóz etilmegen jana kiltipan boy kóterdi. Ol osy kezge deyin jasyrylyp-jabylyp kelgen qazaq elining keybir túrghyndarynyng qos azamattyghy. Áriyne, respublika azamattaryna qos azamattyq aluyna Ata Zanymyzda rúqsat berilmegen, degenmen slavyan diasporasynyng key ókilderining amalyn tauyp, RF túratyn ne kýieuinin, ne әielining ata-tegine ótu arqyly әri RF, әri QR azamaty atanyp jýrgenderding sanynyng qansha ekenin eshkim bilmeydi.

Eger jerimizge kóz alartyp, tarpa bas sala qalsa, dәl osy RF azamattarynyng qauipsizdigin qorghaudy soltýstiktegi kórshimiz jeleu etetini anyq. IYә, osy dauly mәselege otty әueli QR azamattaryna RF azamattyghyn aludy jenildetu Jarlyghy qúidy. Keyin Putin osy Jarlyqtyng ayasyn odan da keneytip, ózi okkupasiyalaghan Ukrainanyng Donesk pen Lugansk oblystarynyng túrghyndaryna da dәl osynday Jarlyq shyghardy.

Resey búqaralyq aqparat qúraldardy KSRO taraghan son, "búrynghy odaqtas respublikalardyng últtyq elitalary azamattyqty, tildi jәne barys-kelisti sayasy qolshoqparlaryna ainaldyryp, últtyq jana memeleket qúrudy jәne últtyq erekshelikterin saqtaudy syltau etip, orys últynan shyqqan jandardyng jalpy gumanitarlyq jәne ekonomikalyq damuyna, gýldenuine kedergi keltire bastady" dep qara aspandy tóndiretin aqparattyq shabuyl bastady. Osylaysha, janadan qúrylghan memleketterde túryp jatqan orys adamdary tituldy últtardyng kólenkesindegi ekinshi sortty búqaragha ainalypty-mys. Olardy qorghau ýshin RF tarapynan jasalatyn qadamdar atalghan memleketter ýshin últtyq bolmysynan aiyrylu emes, kerisinshe ózara tiyimdi әriptestikke shaqyrady eken. Ózgening ishki isine onda túratyn orys últy ókilderin paydalanyp, qol súghudy "ózara tiyimdi әriptestik" dep aqtaudyng artynda ne túr!?

Resey sayasy serkelerining sózine sener bolsaq, Kavkaz respublikalarynyng túrghyndaryna biznes jýrgizu ýshin, júmys pen túrghylyqty oryn ýshin erkindik jetispeydi eken. Sol sebepti búrynghy KSRO halyqtary ýshin nege biz qos azamattyqty úsynbaymyz dep osy elderdegi tәuelsizdikke tóndirer jana qaterding shetin qyltitty. Ári Resey sayasatkerleri últtyq erekshelikten góri, bodandyq qamytyn qayryra kiygizetin qos azamattyq barsha búrynghy bauyrlas respublikalar ýshin manyzdy dep eski mazmúndy janasha әnge basty.

Eger ÚQK bizdegi «qos azamattyghy barlardy» naqtylap jazagha tartpasa, osy uaqytqa deyin tek qazaqtyng tәubeshildigimen ghana sheshilip kelgen últaralyq qatynasqa tereng syzat týzedi. Ári resmy biylikting «kópúlttyq elmiz» degen miyfining kýli bir-aq kýnde kókke úshady. Resey basshylyghy әr búrynghy odaqtas respublikada tek eki ghana últtyq top bar: tituldy jәne jәbir kórushi orys últynyng ókideri degen aksiomany ómirge әkeldi. Qos azamatyghy bar el túrghyndary qazaq memleketine shynayy qater tóndire bastady. Olardy elden shetettu biylik qúzyryndaghy dýniye. Búl iste jaybasarlyqqa oryn joq.

Ábilserik Áliakpar 

Abai.kz