Senbi, 18 Mamyr 2024
Biylik 4449 7 pikir 22 Qarasha, 2018 saghat 10:43

Tarihyn bilgen el ghana jetistikterge jetedi

Elbasymyzdyng tarihymyzdaghy jeti erekshelik turaly oilarynda tarihy múramyzdyng mol ekenine mәn berilip otyr. Uaqyt túrghysynan aitylyp otyrghan mәdeny jetistikterding qazaq halqynyng últ bolyp qalyptasuyna yqpal etti jәne olardyng osy Úly Dala elinde payda bolghany anyq. Osynyng bәri, әsirese, onyng ishinde tarihy jәdigerler, óz uaqytyndaghy órkeniyetti damudyng negizgi qozghaushy kýshi bolghanyn jәne  tehnologiyalyq damugha aitarlyqtay septigin tiygizgen dәlelder maqalada jan-jaqty aitylghan. Naqty ghylymy derekterding negizinde qazaq tarihynyng býkilәlemdik tarihtaghy ózindik  erekshe orny bar ekenin maqtanyshpen aita alamyz.

Úly dalanyng jeti qyrynyng kez kelgeni qazaq elining ómirindegi erekshe múra. Atqa minu mәdeniyeti, ejelgi metall óndiru men óndeu tehnologiyasy, óz jazuy men mifologiyasy bar ozyq mәdeniyetti Qazaq Elining ruhany baylyghynyng aishyqty belgisi – «ang stiyli óneri», býkil әlemdi tamsandyrghan Dala órkeniyetining jәdigeri - «Altyn adam» jauyngeri, týrki әlemining besigi sanalatyn Altaydan bastau alatyn Týrki tarihy, әlemdik ekonomikanyng órkendenuine septigin tiygizgen - Úly Jibek joly jýiesi, Qazaq Elining últtyq brendine layyqty alma men qyzghaldaqtar, elimizding aumaghynda oryn alghan tarihy jәit qana emes, sonymen qatar әrbir Qazaq ýshin de asa qymbat qúndylyqtar bolyp tabylady.

Jahandanu  kezeninde, últ tarihynyng mәdeniyeti men qúndylyqtaryn bilu, nasihattau, әri saqtau eldi bekemdeuding tikeley kepili. Aytylyp ótken mәdeny qúndylyqtarymyzdyng qogham sanasynyng tarihy janaruy ýshin Elbasymyz N.Á. Nazarbaev úsynyp otyrghan jobalar tolyqtay jauap beretini anyq. Onyng ishinde, ejelgi dәuirden qazirgi zamangha deyingi kezendi qamtityn barlyq otandyq jәne sheteldik múraghattar dýniyesine eleuli irgeli  zertteuler jýrgizu ýshin «Arhiyv-2025»  jeti jyldyq baghdarlamasyn jasau elimizding tarihyn týgendeuge mýmkindik beredi. Týrki әlemi ejelden Qazaqstandy - kýlli týrki halyqtarynyng qasiyetti «Qara shanyraghy» retinde moyyndaydy. Al, Týrkistan halqymyzdyng ruhany ortalyghy ghana emes, sonday-aq, býkil týrki әlemi ýshin kiyeli oryn bolyp sanalady degen sózder әrbir qazaqtyng jýregindegi  maqtanysh sezimin oyatady dep oilaymyn. «Týrki órkeniyeti: týp tamyrynan qazirgi zamangha deyin» atty jobanyng ayasynda Týrkistan qalasynda,  tarihy múralarymyzdyng negizinde Týrki әlemining ortalyghyn – muzeyin ashu, ótkenmen qazirgi uaqyttyng tyghyz baylanysyn kórsetumen qatar,  kelesi úrpaq ýshin de manyzy zor bolar edi.

«Ruhany janghyru» baghdarlamasynyng jalghasy bolatyn Elbasynyng tarihy sanany janghyrtugha baghyttalghan úsynystary memleketimizding nyghangyna septigin tiygizetinine tolyq senimdimin. Óitkeni, tarihyn bilgen el ghana ótkennen sabaq alyp, jarqyn bolashaqqa jol tauyp jetistikterge jetedi.

Asqar Beysenbaev

Parlament Senatynyng deputaty

Abai.kz

7 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2134
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2542
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2303
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1646