Elimizde su resurstaryna arnalghan su24.kz jana aqparattyq-tanymdyq sayty iske qosyldy.

Saytta su әlemine qatysty janalyqtardan bólek, ózen-kólder turaly tanymdyq materialdar, respublikalyq manyzy bar su nysandary, sonymen qatar sharua qojalyq basshylary, bilikti su mamandary, osy salanyng ardagerleri men ekologtar, qogham qayratkerlerining súhbattary úsynylghan.

Biz óz kezegimizde Auyl sharuashylyghy ministrligi Su resurstary komiyteti men «Qazsushar» respublikalyq memlekettik kәsipornynyng Baspasóz isine birdey jauapty maman, sayt jetekshisi Azamat Bayghaliyúlymen súhbattasyp, mәn-jaydy bilgen edik...

-Azamat myrza, mening biluimshe bizde su әlemi turaly búryn-sondy múnday sayt júmys istemegen. Demek, búl óz aldyna erekshe joba. Biraq nege su turaly sayt, nege basqa sala emes?

-Dúrys aitasyz, búl sayt su mәselelerine arnalghan salalyq sayt. «Aldynghylar qalay jasaghan» degendey ýlgi de joq. Júmystyng eng qiyn túsy osy. Onyng ýstine su – jalpy adamzat balasynyng bas auruyna ainaldy. Meyli ol auyz su, meyli egin su, qazir sudyng qanday týrine de súranys óte joghary. Álemde janbyr suyn jinap alyp, jan baghyp otyrghan elder bar. Olargha әr bir tamshy qymbat. Transshekaralyq ózender mәselesi de uaqyt ótken sayyn kýrdelenip barady. Búl sudyng baghasy әri qaray da óse beredi degen sóz. Búryn quatty memleketter zәulim ghimarattar salyp jarysqa týsse, qazir alysty oilaghandar su nysandaryna erekshe mәn beredi. Tamyz aiynda Aqtau qalasynda Núrsúltan Ábishúly bastaghan Memleket basshylarynyng qatysuymen Kaspiy many elderining V sammiyti ótti. Ótken aptada Shekaraaralyq su arnalary men halyqaralyq kólderdi qorghau jәne paydalanu turaly konvensiya kenesining segizinshi sessiyasyn úiymdastyrdyq. Qanshama elding ókilderi kelip qatysyp, úsynys-tilekterin jetkizip jatyr. Yaghny jahanda qatty alandaushylyq bar. 1992 jyldan beri bir tiyn súramaghan Týrkmenstan biyligi jana jyldan bastap auyz su ýshin elden aqy ala bastaydy. Jerdi qoyyp mýmkindigi bar júrttar Mars pen Yupiyterden su izdep ketti. Ghalamdyq jylynudyng sebebinen London, Shanhay sekildi qalalar su astynda qaluy mýmkin degen әngimeler bedeldi basylymdardyng betinde basyla bastady. Sondyqtan da su mәselesi basty taqyryptardyng ishindegi eng bastysy. Bizding elding túrghyndary da mәn-jaydy terennen úghyp, әlemde oryn alyp jatqan ózgeristerden habardar boluy kerek. Búl rette múnday sayttyng júmys istegeni óte manyzdy.

-IYdeya qaydan keldi?

-Su salasyna qyzmetke kelgenime eki jyldan asty. Osyghan deyin qanday bir bastamamyz iske asyp jatsa, ol Su resurstary komiytetining Tóraghasy Islam myrza Ábishevting senimi men qoldauy. Ol kisining aldyna barghan birde-bir qyzmettik hatym eskerilmey keri qaytqan emes. Múny isker basshynyng jas mamandargha degen qoldauy dep týsindim. Ár ónirde ornalasqan su nysandarynyng jaghdayyn osy kisidey biletin adam joq desem artyq aitqandyghym emes. Islam Álmahanúlynyng qaramaghynda, turasyn aitqanda tәrbiyesinde bolghanym men ýshin abyroy, әri mol tәjiriybe. Sayt iydeyasyng avtory osy adam.

-Týsinikti. Al endi sayttyng qúrylymyna, jalpy atqarylatyn is-sharalargha toqtalyp ótseniz.

-Sayt tek ózimizdegi emes, sonymen qatar jahandaghy sugha qatysty barlyq jayttardy janalyq retinde úsynady. Negizi basymdyqty tanymdyq kontentke beremiz. Aldaghy uaqyt qoldanushylar elimizding әr ónirinde ornalasqan su qoymalaryn 3D núsqada tamashalay alady. Kәsipkerlerding bazasyn dayyndap jatyrmyz. Ol jerde kez-kelgen qoldanushy ózine qajetti sharua qojalyghy turaly aqparatqa qol jetkizetindey mýmkindik jasaymyz. Jyl sonyna deyin 30 000 kәsipker turaly mәlimet jýkteledi. Sayt qyzmetining kelesi kezeninde qazaq tilinde jariyalanghan barlyq material orys, aghylshyn tilderinde úsynylady. Jana jyldan keyin «Sifrly Qazaqstan» baghdarlamasy ayasynda elektrondy qújat ainalymy iske qosylady. Osynyng kómegimen elimizding әr ónirindegi sharua qojalyqtary iyeleri sugha qatysty operasiyalaryn onlayn týrde jýzege asyrady. Taghy bir tyng bastama – myndaghan su nysandary beynelengen interaktivti karta júmys isteydi. Ár oblystaghy suarmaly jerlerge qatysty mәlimetterding barlyghy osy kartadan kórinis tabady. Ózimizdegi ózen-kólderding ereksheligi, olardyng 25 jyl ishinde qalay ózgeriske týskeni, respublikalyq manyzy bar su nysandarynyng jay-kýii jayynda da aqpar úsynamyz. Auylsharuashylyq salasyn da qamtimyz. Ásirese sharua qojalyq basshylary, bilikti su mamandary, osy salanyng ardagerleri men ekologtar, qogham qayratkerlerining oi-pikirlerin úsynamyz. Búlardan bólek, jalpy sugha qatysty barlyq mәseleler boyynsha azamattardan aryz-tilekter qabyldanady. Olardyng tikeley jauapty basshylargha jetuine atsalysamyz. Jalpy alghanda Su24.kz Qazaqstannyng su sayasatyna ýles qosady.

-Rahmet, Azamat myrza. Bastamalarynyzgha sәttilik tileymiz. Elimiz sudan tarshylyq kórmesin deymin.

-Sizge de rahmet!

Pikirlesken Núrbiyke Beksúltanqyzy

Abai.kz