Sәrsenbi, 15 Mamyr 2024
Alang 5256 3 pikir 20 Qyrkýiek, 2018 saghat 12:51

Astana manyndaghy auyl túrghyndarynyng da jaqsy ómir sýruge qúqyghy bar

Qúrmetti Baqytjan Ábdirúly!

Biyl bas qalamyz  Astananyng 20 jyldyghyn el bolyp atap ótudemiz. Elbasynyng erik-jigerinin, ýzdiksiz qoldauynyng arqasynda Elimizding ordasy, әsem qala Astana qazaq eli bolashaghynyng qalasyna ainaldy.

Osydan 10-15 jyl búryn, elimizding ishki aimaqtarynan kelgen bizding otandastarymyz, alys jaqyn shetelden elim dep kelgen qandastarymyz, ýkili ýmitting jeteginde, tәuelsizdigimizge myng tәube jasap, Astanany ainala qonghan edi. Býgindegi aru Astanamyzdy salghan tek belgili arhiytektorlar men sheneuikter ghana emes, sonymen qatar jýzdegen qarapayym júmysshylardyng da qajyrly enbegi. Astanany óz qoldarymen qalaghan adamdardyng barlyghy birdey osy qaladan ýi, pәter alugha qol jetpeydi.  Astananyng otymen kirip, kýlimen shyghyp jýrgen myndaghan azamattarymyz  osy Astana manyndaghy auyldarda túrady. Olardyng da júrt qatarly jaqsy ómir sýruge tolyq qúqyqtary bar.

2012 jyly Elbasy, osy auyldardy aralap, Ýkimetke Astana aglomerasiyasyn damytudyng keshendi josparyn jasaudy tapsyrdy. Ol óz sózinde:  «Astana aglomerasiyasynyng arnayy keshendi josparyna 20 eldi meken kiredi, ony damytugha memleket tarapynan 40 mlrd qarjy josparlanyp otyr.Astanagha jaqyn ornalasqan auyldargha  adamdar kóship kelip, túraqtap júmys isteui ýshin barlyq mýmkindik jasaluy tiyis. Ýlken qalalardyng manayyna shoghyrlanu әlemde bar ýrdis», - dep atap ótken-di.

Sol uaqyttan beri Ýkimet qabyrghasynda osy taqyrypqa baylanysty  talay jiyn ótti.Biraq búl jiyndardan adamdardyng ómirining ózgergenin kórmedik.

Býginde Astana týbine shoghyrlanghan auyldarda halyqtyng sany kýrt ósude. Bir ghana mysal, Qoyandy auylynda 1999 jyly 319 túrghyn  bolsa, býginde, tek resmy mәlimet boyynsha, 22000 myng adam, al, beyresmy derek boyysha, 35000 adam túrady Ýlken ókinishke oray, adam sanymen birge búl auyldarda әleumettik, infroqúrylymdyq proleblemalar da birge ósude. Búl auyldan
10 shaqyrym jerdegi Astananyng keybir kósheleri bir jylda eki ret jóndelse, 15jylda búl auyldyng ishindegi úzyndyghy 154 km joldyng 3,5 km-na  ghana asfalit tóselgen . Osy jolmen kýzde bes shaqyrym batpaq keship, qysta borandatyp, qar keship balalar mektepke barady. Auyldyng qiyr shetine ornalasqan 900 oryndyq mektepte 2700 oqushy bilim aluda, tek 1-klasta ghana 16 synyp bar. Auyldyng tazalyghy, auyz su, oqushylardy tasymaldaytyn kólik, jol, auyldaghy kriminaldyq ahual siyaqty mәseleler talay uaqyttan beri aitylyp keledi, biraq әli tolyq sheshimin tapqan joq. Osy olqylyqtar jogharyda atalghan bir ghana auyl emes, Astanany ainala qonghan  Talapker, Qajymúqan, Qosshy, Qaraótkel,  Taytóbe siyaqty auyldargha da tәn.

2017 jyly 31 qazanda Ýkimet otyrysynda Astana aglomerasiyasynyng territoriyalyq shemasy maqúldandy.Búl aimaqtyng shenberine 124 eldi meken enip, 2030 jylgha aglomerasiya halqynyng sanyn 2mln-gha jetkizu josparlanyp otyr. 2030jylgha deyin Astana aumaghyndaghy iri ónerkәsip jәne óndiris obiektilerin janadan qúrylatyn ýsh industriyalyq aimaqqa kóshiru josparlanuda.

Alayda, osy industriyalyq aimaqtarding biri 35000 myng halqy bar Qoyandy auylyn ainalyp ótip, 86 ghana túrghyny bar Jaynaq auylyna, endi biri 15000 halqy bar Talapkerge emes, 854 adamy bar Tónkeris auylyna ornalasatyn bolypty. Áriyne industriyalyq aimaqqa oryn izdegende temir joldyng toghysy, taghy basqa da  infroqúrylymdyq, ekonomikalyq kategoriyalar  negizge alynghan bolar. Esterinizge sala keteyik, eng jogharghy ekonomikalyq kategoriya – ol adamnyng enbegi, temirdi de, kómirdi de naghyz qúndylyqqa ainaldyratyn adamnyng enbek kýshi.

Qúrmetti Baqytjan Ábdirúly!

Keshe ghana Ýkimet 2019-2023 jyldarda Astana qúrylysynyng keshendi josparyn bekitti. Osy orayda, Aqjol fraksiyasynyng mynaday súraqtaryna jauap berulerinizdi súraymyz:

  1. Astana qalasynyn, Astana aglomerasiyasynyng perspektivalyq josparyna qala manyndaghy halqy tyghyz ornalasqan auyldar endi me?
  2. Infraqúrylym (jol salu, jylu, su tartu) jәne mәdeniyet oshaqtaryn salu júmystaryna qarjy qarastyrylghan ba?
  3. Osy auyldarda oqushylardyng sanyna sәikes mektepterding qúrylystaryna qarjy bólingen be?
  4. Elbasynyng bes әleumettik bastamasyna sәikes,búl auyldar gazdandyru josparyna engizilgen be?
  5. Jogharyda atalghan mәseleler qarastyrylghan bolsa, olardyng oryndalu merzimi qanday?

Qúrmetpen,

«Aq jol» QDP fraksiyasynyng deputattary

Deputattyq saualdy Mәjilismen Berik Dýisembinov qoydy.

Abai.kz

3 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2018
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2436
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2019
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1586