Júma, 3 Mamyr 2024
Qogham 5887 0 pikir 30 Nauryz, 2015 saghat 10:30

ShUVALOV «ShU-ShÚRQAN BOLUDYNG QAJETI JOQ» DEYDI

Putinning ótkendegi Astanagha kelip qaytqan saparynan keyin reseylik sarapshy-mamandar: «Aldaghy sәuir aiyndaghy saylaudan song Qazaqstanda devalivasiya bolyp, tenge qúnsyzdanady», - degendi ashyq aituda. Al, әlgindey boljamnyng arghy jaghynda VVP-nyng auzymen aitylghan, resmy Astana da qoldaudan bas tartpaytyn, ortaq valutany ainalymgha engizip jiberuding qareketi jatyr.

Kedendik odaq kýshine minip, Euraziyalyq ekonomikalyq odaq júmys istey bastaghaly beri RF sayasatkerlerining jii qozghaytyn taqyryby osy – ortaq valutanyng әngimesi bolyp alghan. Eki tarap bas qosa qalsa (Qazaqstan-RF), nemese «ýshemnin» (Qazaqstan-Resey-Belarusi) әdepki bir jiyny bolsa, bitti, reseylik belsendiler dollardan ketip ortaq valuta ayasanda ómir sýruding qajettiligi pisip-jetilgeni turaly sóz qystyryp ýlgeredi. Reseyge jaqynday týsken sayyn kәri Kremliding búrynghy yzbaryn barynsha sezinip, sayasy yqpalgha týse bastaghan Astana qazirgi jaghdayynda ortaq valutadan bas tarta almaydy. Alayda, aragha uaqyt salyp, búl mәselede asyqpaudy jaqtaydy. Resmy Astananyng oiynsha, ortaq aqshany 2025 jyldargha qaray qolgha alu kerek. Ilgeride RF da sony qúp kórgendey synay tanytatyn. Endi asyghuly. Putin Astana basqosuynan song RF Ýkimetine qyrkýiek aiyna deyin EAEO-gha mýshe elderding tól valutasyn bir jaqty etip sheshu qajet ekenin eskertti.

 

Áytkenmen de, RF Ýkimeti basshysynyng birinshi orynbasary, yaghny birinshi viyse-premieri Igori Shuvalov myrza «ortaq valutagha asyghudyn, shu-shúrqan boludyng qajettigi joq» dep otyr. «Inflyasiyanyng ólshemderi men ekonomikadaghy túraqtylyq ólshemderi ýsh elding arasynda, sodan song EAOE-gha mýshe bolugha yntaly Armeniya men Qyrghyzstannyng arasynda tepe-tendik kýiin tappay jatyp bizding odaq kóleminde monetarly-valuta naryghyn qalyptastyrugha asyghuymyz dúrys emes. Jaqsylap oilanyp, bәrin esepke aluymyz kerek» dedi ol Reseyding 24-shi arnasyna bergen súhbatynda.

Esterinizge sala keteyik, ekonomikalyq sanksiyalardyng qyspaghandaghy RF-da rubli barynsha qúnsyzdanghan. Soghan qaramastan Kremli Ukrainadaghy separatistik kýshterding qoltyghyna dym býrkude. Qazaqstanda da Reseyge salynghan sanksiyalardyng salqyny bayqalady. Rasynda, Preziydent saylauynan keyin tenge kezekti ret devalivasiyagha úshyrauy mýmkin. Eng basty qauip, biraq, búl emes. Eng basty qauip – dollardyng shenberinen shyghugha degen úmtylys. Ekonomikasy zamanauy renk tauyp shalqyghan Euroodaqtyng da qazirgi basty problemasy dollardan tys ómir sýru bolyp otyr. Áytse de, kәri qúrlyq EO-gha ortaq valuta – eurony kýsheytuge tyrysqan sayyn dollardyng aldyndaghy dәrmensizdigin sezine týsude. Al, osynday ortaq valuta jasaugha әrekettenip kórgen Tayau Shyghys aimaghyndaghy arab elderi kósemderinen airylyp, sayasy túraqsyzdyq jaghadayynda ómir sýrude.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 817
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 649
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 513
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 530