ÝSh JYL BÚRYNGhY JAZBA
…Kýzde Kiyevke barmaq bolyp, asyghys jolgha jinaldym da, qolyma týsken Tolstoydyng kitabyn ala saldym. Mәskeu-Kiyev baghytyndaghy poyyzda otyrmyn… Búryn oqyp tastaghan shygharmalardy oqugha asa qúlqym joq. Kórshim, jas jigit Den Braunnyng «Angely y demony» atty kitabynan kóz almaydy. Men ukrain kempirmen Ukrainadaghy býgingi ahual turaly әngimelesip otyrdym. Ol kóp ukraindyqtyng Mәskeude júmys istep jan baghyp jýrgenin, zeynetaqysynyng az ekenin aityp, múng shaqty. Ángimege aralaspay otyrghan ukrain kelinshek: «Ukraindyqtardyng emes, mәskeulikterding shashyn qyrqyp jýrmin. Bala-shaghannyng qasynda jýrgenge, óz Otanynda júmys istegenge ne jetsin?! Qansha jyl Mәskeude nan izdep qanghyp jýretinimizdi Qúday biledi» dep dýnk etti. Sosyn jas jigitke qarap: «Den Braunnyng «Kod da Vinchiyin» oqygham. Sýiikti jazushym» dedi.
Den Braun demekshi… Osy amerikalyq qalamgerding «Kod da Vinchiyi» 81 000 000 danamen taralyp, әlemdegi №1 bestseller bolghan.
Shynymdy aitsam, júrt japa-tarmaghay «Kod da Vinchiydi» oqyp jatqanda, men de qolyma alyp, on paraghyn paraqtap, әri qaray oqy almagham. Jas jigit: «Búl kitapty oqyp tastagham, jay zerikken son, kóz jýgirtip otyrmyn» dep kýlimsiredi.
– Men búl avtordy qaytalap oqymaq týgili, kitabyn janadan bastap oqy almaymyn, – dedim.
Kelinshek: – Qalaysha Den Braundy jaqsy kórmeuge bolady? – dep múrnyn shýiirdi.
Men týisigimmen búl әielding Den Braundy oqymaghanyn sezdim…
– Sizge býgingi zaman jazushylarynyng shygharmalary únaytyn boldy ghoy. Pelevinnin, Murakamiydin, Akuninning qanday shygharmalarymen tanyssyz? Bәlkim, Pelevinning «Kod Mirasyn» oqyghan bolarsyz? – dedim.
– Búlaryng kim? – dedi ol betime tanyrqay qarap. – Bizding salonnyng iyesi әiteuir Den Braun, «Kod da Vinchiy» dep auzynyng suy qúryp, oqyp otyratyn, – dep, betin terezege búryp ketti. Sosyn: – Dneprdi saghyndym, Dneprdi saghynbaugha bola ma? Qatty saghyndym… Erterek Dneprge jetsek eken, – dep múnly ýn qatty. Jýregim shym etti…
Qúdaya toba, ómirde ózim kórmegen, Taras Shevchenko jyrlaghan Dneprdi men de saghynam…
«Aya, Aya, túr! Dneprge keldik, mine, qara, Dnepr. Sen qazir sәlden song Kiyevten týsesin, al biz әri qaray hutorymyzgha ketemiz» dep ukrain kempir meni úiqydan oyatty.
– Sәlem, Dnepr! – dedim men. Erkelep aghyp jatqan Dnepr «Qosh keldin, Ayash!» dep menimen amandasqanday boldy. Men onyng ýnin anyq estidim. Ertesine janbyr jauyp jatqanda men Dnepr kópirining ýstinde Dneprmen syrlasyp túrdym. Dneprding suy laylanyp aghyp jatty. Jýregim auyryp ketti…
P.S. Aytqanday, Den Braundy oqityn jigit futbolshy eken. Mәskeudegi Ekonomika uniyversiytetining studenti. Sol joly olardyng komandasy Kiyevte ukrain futbolshylarymen kezdesu ótkizedi eken. Keterinde maghan estelik retinde Den Braunnyng kitabyn syilap ketti. Al men oghan Tolstoydyng kitabyn syiladym. Osy bizding sportshylardyng kitap oqitynyna kýmәnim bar...
(Ýsh jyl búryn osynday jazba jazyppyn... Zymyrap ótip jatqan uaqyt...)
Ayagýl Mantaeva
Facebook-tegi paraqshasynan
