Dýisenbi, 6 Mamyr 2024
ShOLU 12973 0 pikir 29 Tamyz, 2016 saghat 11:36

"JAU JANYNNAN TABYLADY, DOS ALYSTAN KELEDI"

Ótken aptada Memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaevtyng Polisha memleketine resmy is-saparmen barghany әmbege ayan. Sapar barysynda qúny 850 million dollardy qúraytyn 17 kelisimge qol qoyyldy. Memleket basshylary búl joly birqatar investisiyalyq jobalardy birlesip atqarugha, eki el arasyndaghy sauda-ekonomikalyq baylanysty arttyrugha әm tranzittik әleuetti nyghaytugha kelisim jasasty.

Ras, búl kelisim Polisha ýshin EAEO arqyly OA, Qytay, Ýndistan men Iran naryghyna shyghudyng taptyrmas joly. Dәl osy jolghy kelisimderden Qazaqstannyng da útary kóp ekeni naq. Dese de әngimening "kókesi" búl emes.

Polishagha sapary barysynda sayasatkerlerining qiytúrqy súraghyna QR Preziydenti bylay dep jauap berdi.

«Sizderde «dostar alystan keledi, al dúshpan qasynnan tabylady», degen maqal bar eken. Biz endi alystan kelgen son, әrqashan sizdermen birge júmys isteuge dayarmyz»,-dedi Elbasy Núrsúltan Ábishúly.

Osy bir polyak maqalyn "tәpsirlep" taratu ýshin pal ashyp, boljam jasamay-aq, Dýniyejýzilik kartagha qarasaq jetip jatyr. Kartagha qarasaq, RF - Polishagha jaqyn memleket. Biz - shalghaydamyz. 

Alys pen jaqynnyng polyak halqy ýshin qanday manyzgha ie ekendigin eskerte kelip Nazarbaev Qazaqstan ýshin kóptegen eldermen baylanys ornatugha kedergi keltiretin Reseyding shekaralyq pozisiyasy ekenin ashyq bildirip:  

«Mening aitpaghym, ekonomikalyq yntymaqtastyqtyng kýrdeli túsy – transport. Qazaqstannan - Polishagha, Polishadan - Qazaqstangha qalay qatynaugha bolady?! Qalyptasqan baghyt ol – Resey arqyly. Sondyqtan biz ýshjaqty kelisimge keluimiz kerek»,-dedi. Ókinishke oray taghy da ekeuara baylanysqa beytarap Resey kirisetin bolady. Dәlirek aitsaq, Polishadan - Qazaqstangha, Qazaqstannan - Polishagha qatynaytyn tauardy Resey óz territoriyasy arqyly ótkizip, sodan payda kórmek.

Odan keyin eki el Preziydentterining polyak kәsipkerlerimen kezdesui barysynda Euraziyalyq ekonomikalyq odaq turaly da sóz boldy.

«Men bilemin, Polishagha bizding Euraziyalyq ekonomikalyq odaq únamaydy. Ol odaqtyng inisiatory menmin. Mening estuimshe, «Resey búrynghy Kenes odaghyn qayta qúryp jatyr» degen әngimeler bar. Men aitayyn sizderge. Kenes odaghynyng qúlauyna keybireuler qatty uayymdap jatsa, uayymdap jatqan bolar. Al ony qayta qúrghysy keletinderding bastary joq. Sebebi búl mýmkin emes»,-dep kesip aitty Elbasy.

Al osydan sәl erterekte Resey Federasiyasynyng Preziydenti Vladimir Putin «Kenes odaghyn ydyratu iydeyasy – bizding ghasyrymyzdyng eng iri geosayasy qateligi boldy»,-dep mәlimdegen edi.

Odan keyingi bir súhbatynda Resey Preziydenti óz sózin bylaysha naqtylaghan edi.

«Sovet odaghynyng ydyrauyna ókinbeytinderding jýregi joq. Al onyng dәl búrynghy qalpynda qúryluyn qalaytyndardyng basy joq»,-degen edi. Búl tústa Vladimir Vladimirichting «búrynghy qalpynda qúrghysy keletinderdin» degen sózine nazar audarghan jón. Demek, Putinning ambisiyasy eski odaqty jana formatta qúru.

Elbasy Núrsúltan Nazarbaev aityp otyrghan búryghy KSRO-ny qayta kúrghysy keletin jalghyz jan iyesi – Vladimir Putin ekenin marqúm reseylik sayasatker Boris Nemsov ta talay ret aityp edi.

«Putinning týsinigi tayaz. Reseyding ainalasynan búrynghy KSRO-gha úqsas әldeneni jasap shyqqysy keledi. Biraq, búl onyng qolynan kelmeydi: búghan senimdimin. Nege? Ekonomika óz aldyna, mәsele osy odaqqa birikken elderding biylik qúrylymynda jatyr. Odaqqa demokratiyalyq elder ghana birige alady. Tarihta diktaturalardan qúralghan odaq joq. Múnday mysaldy bilmeymin. Putin – avtoritarlyq kóshbasshy. Múnday diktator biylikti bólispeydi»,-degen marqúm Boris Nemsov avtoritar kóshbasshynyng ambisiyasyn ashyq әshkerelegen bolatyn.

Týiin: Býgin zaman basqa. Sayasy oiyndardyng óz erejesi, óz tәrtibi, óz tili bar. Syrttan ton piship "pәlen júrt - jau" dep ashyq aityp, arandaugha bolmaydy. Biraq Reseydegi  neoimperiyalyq shovinizm tuyn kóterushiler ózderining týpki ambisiyalaryn ashyq kórsetude. Jogharydaghy Elbasynyng astarlap jetkizbek bolghany da osy bolsa kerek-ti.

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1508
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 1358
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 1105
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1143