Qazaqstannyng memlekettik qaryzy 2016 jyldyng 1 qantarynda JIÓ 21,6 payyzyn qúrady,-dep habarlaydy  «QazAqparat» portaly.

Keshe halyqqa esep bergen QR Qarjy ministri Baqyt Súltanov osylay dep mәlimdegen.

Ministrding aituynsha, boryshtardy basqaru el budjetining manyzdy ornyqty parametrlerining biri bolyp tabylady. «Osy baghytta  halyqaralyq tәjiriybe boyynsha qaryzdyng qauipsizdigin bildiretin shekti mәn belgilengen. Osyghan sәikes memlekettik qaryz JIÓ 60 payyzynan aspauy kerek, al ony tóleu men payyzdaryn jabu baghytyndaghy atqarylatyn qyzmet budjet kirisining 15 payyzynan aspaugha tiyis. Qazaqstannyng memlekettik qaryzy 2016 jyldyng 1 qantarynda JIÓ 21,6 payyzyna teng boldy, al oghan qyzmet kórsetu 9,8 payyz. Ózderiniz kórip otyrghanday búl shekti mәnnen әldeqayda alys», – dedi ministr.

Ministr myrzanyng aituyna qaraghanda, «Memlekettik qaryz» reytinginde Qazaqstan 134 elding arasynda 12 orynda túr. «Áriyne, boryshtyq basqaru mәselesi údayy baqylauda jәne aghymdaghy budjettik tújyrymdamagha sәikes aldaghy uaqytta tapshylyqty qysqartugha baghyttalghan júmystar atqarylatyn bolady», – dedi B. Súltanov.

Ótkende eks-spiyker Baqtyqoja Izmúhambetovtyng tóraghalyq etuimen ótken Parlament palatalarynyng birlesken otyrysynda deputattar qaryz mәselesine qatysty Kәrim Mәsimov myrzanyng komandasyn súraqtyng astyna alyp, bereshegi kóp Qazaqstannyng keleshegine alandaushylyq bildirgen-tin.

Resmy derkterge sýiensek, elimizding syrtqy qaryzy 145 mlrd.  dollar bolsa, onyng 40 millardttan astamy memleketting bereshegi eken. Búl — ýlken soma. Sonday-aq, Qarjy ministri Súltanovtyng sózderine sensek, naqty maqsattargha bólingen qazyna qarjysynyng 7,8 mlrd. tengesi taghy iygerilmey qalypty. Demek búl somanyng da dittegen maqsatyna jetpey, orta joldan oirandalghany ma? Múny azsynsanyz, byltyr 1,6 trln. tengening zang búzushylyqtaryna jol berilgen kórinedi. Múnyng kólenkesinde jalghan kәsipkerlik túruy da әbden mýmkin ekenin sol kezde deputattardyng ózderi aitqan edi. Mәselen, byltyr 300 mlrd. tenge zansyz qolma-qol aqshagha ainaldyrylypty. Al byltyr Memleetimiz budjet tapshylyghyn jabu ýshin shetelden taghy da 1,1 trln. tengege juyq qarajat qaryzgha alypty. Milliardtaghan somagha halyq qarajaty tiyimsiz, talan-taraj bolsa, onda lauazymdy adamdar tek tәrtiptik, әri ketse әkimshilik jauapkershilikke tartylady. Osy dúrys pa?
Bizding sheneunikterding «jaly kýjireyip» jýretindikten, olargha «aryq atqa qamshy auyr» dep aitu qisyngha kelmes. Degenmen «bәri keremet» degen sózge semirip, bosansyp ketkenderin jónge salatyn kez keldi emes pe? Qazaqstan – «qaryzstangha» ainalyp ketpey túrghanda,  budjetting jyrtyghyn jamau ýshin syrttan qaryz alghandy dogharu kerek. 11 jyldy ondyryp júmys jasamaghan Kәrim Mәsimov komandasyna senimsizdik bildiru kerek!

Núrzat Toghjan

Abai.kz