Núraly Bektúrghanov, Shәmshi Berkimbaeva, Janseyit Týimebaev, Baqytjan Júmaghúlov, Birghanym Áytimova, Jaqsybek Qúlekeev, Qyrymbek Kósherbaev, Vladimir Shkoliniyk, Ghalym Ábilseyitov, Aslan Sәrinjipov... búl Qazaqstan Tәuelsizdik alghan 25 jyldyng ishinde Bilim men ghylym ministrligin basqaryp, әr qaysysy bir-bir reforma jýrgizip shyqqan ministr myrzalar men hanymdardyng tizimi. Jogharyda atalghandardyng keybirining esimderi el qúlaghynan suyp ketse, keybiri ýshin BGhM karieralyq órleuding kezekti baspaldaghy ghana bolghany jasyryn emes. Reformator Aslan Bekenúlynyng bastamalaryn eseptemegende, әlgi ministr joldastardyng ne bitirip, ne tyndyrghany esterinizde me? Áy, qaydam...

Jaqynda «radiotochka.kz» sayty Qazaqstannyng Bilim jәne ghylym ministrining kreslosyna songhy bolyp otyrghan Erlan Saghadiyevting ózi jәne otbasynyng dәuletin eseptep shyghypty. Erlan Kenjeghaliyúly búl oryntaqqa bar bolghany aqpan aiynda otyrsa da, qazirge deyin Elbasy men Ýkimet aldynda ózining belsendi reformator ekendigin dәleldep ýlgergen.

Biografiyalyq anyqtamalyq:

Erlan Kenjeghaliyúly 1966 jyly 29 qyrkýiekte dýniyege kelgen.

1990 jyly Qazaq memlekettik uniyversiytetin «ekonomist» mamandyghy boyynsha ayaqtap, 1993 jyly AQSh-tyng Minnesota shtatyndaghy Minneapolis uniyversiytetinde magistrlik bilim alghan (Ministrding sol uniyversiytettegi "jetistikteri" turaly aldaghy uaqytta kenirek toqtalyp, jazatyn bolamyz).

Ghylymy dәrejesi – ghylym magistri.

Enbek jolyn 1990 jyly Syrtqy ister ministrligining Qoldanbaly ekonomika departamentining halyqaralyq ekonomikalyq qatynastardy damytu jónindegi ekinshi hatshysy lauazymynan bastaghan. Dýniyejýzilik bankining auyl sharuashylyghy departamentining ahualyn taldau jónindegi assistenti, Shyghys Europa, TMD elderining kuratory bolghan (AQSh, Vashington q.). 2003 jyldan bastap 2009 jylgha deyin «Jana tehnologiyalar. Qazaqstan» AQ-nyng Diyrektorlar kenesining tóraghasy bolyp, bas diyrektordyng lauazymyn atqarghan. 2012-2013 jyldary Qazaqstan Respublikasy Premier-Ministrining kenesshisi qyzmetin atqarghan. 2014 jyldyng aqpan aiynan tamyz aiyna deyin Qazaqstan Respublikasynyng Industriya jәne jana tehnologiyalar viyse-ministri boldy. 2014 jyldyng tamyz aiynda QR Investisiyalar jәne damu ministrining orynbasary bolyp taghayyndaldy.
Elimizdegi Halyqaralyq IT uniyversiyteti men Halyqaralyq biznes uniyversiytetining negizin qalaghan.

Sonymen qatar, Qazaqstannyng Dýniyejýzilik sauda úiymyna kiruine baylanysty baqylaushy-sarapshy qyzmetin qatar atqarady.

Ata-anasy:

Anasy – Kishkenova Naghitay Ábitayqyzy, ekonomika ghylymdarynyng kandidaty, dosent.

Ákesi – Kenjeghaly Ábenúly Saghadiyev,  ekonomika ghylymdarynyng doktory, professor, 3-4 shaqyrylymdaghy QR Mәjilisining deputaty. 1994-96 jyldary Qazaqstan Respublikasynyng Últtyq ghylym akademiyasynyng preziydenti bolghan. Pәkistan ghylym akademiyasynyng mýshesi, AQ «MUIYT» IT-uniyversiyteti diyrektorlar kenesining mýshesi. Sonday-aq, Kenjeghaly Ábenúlynyng nemeresi – Bauyrjan Erbolúly da atalghan uniyversiytetting diyrektorlar kenesine mýshe eken (IT IT-uversiyetine bakalavrdy oqytu ýshin jylyna memleketten 500 grant beriledi).

Aytpaqshy, «Halyqaralyq aqparattyq tehnologiyalar uniyversiyteti» men «Halyqaralyq biznes uniyversiyteti» (UIB), Erlan Saghadiyevting balalarynyng dәuleti әm sәuletin kórsetedi. Sonday-aq, AQ «MUIYT» - «Zertteu jәne jobalau instituty» bólimshelerinen týsetin salyq 132 myng men 161 myng tengening tónireginen aspaydy.

Al janaghy aityp otyrghan MUIT «Núrsúltan Nazarbaev atyndaghy bilim qorynyn» enshiles úiymy bolyp tabylady (2004.04.13) jәne UIB-consulting JShS retinde affilirlengen.

Atalghan JShS-ning jyldyq salyq tólemderining kestesi tómendegidey:

2010 j. – 316 myn.

2011 j. – 322 myn.

2012 j. – 608,9 myn.

2013 j. – 582,6 myn.

2014 j. – 738 myn.

2015 j. – 0,00 tg.

2015 jyldyng qorytyndysy boyynsha 0,00 tenge salyq tólegen atalghan JShS-ning negizin qalaushy dep ministr Erlan Saghadiyevting anasy – Naghitay Kishkenova kórsetilgen. Onyng birinshi orynbasary – Gýlnara Núrmúhanova hanym. Gýlnara hanym jogharydaghy «Narhozdyn» da seriktes mýshesi retinde tirkelgen eken. Búl Bolat Ótemúratovtyng Fortebank-ining affilirlengen qúrylymy bolyp sanalady.

Sonymen qatar, Naghitay Ábitayqyzy – 2003 jyly tirkelgen «Bolash» JShS-ning seriktesi eken. Búl seriktestik – jyljymaytyn mýlik saudasymen jәne týrli tauarlar tasymaldaumen ainalysady.

Erlan Saghadiyevting sheshesi basqaryp otyrghan ekinshi JShS-ning jyldyq salyqtyq tólemderining kestesi:

2010 j. – 422 myn.

2011 j. – 469,5 myn.

2012 j. – 415,7 myn.

2013 j. – 456,1 myn.

2014 j. – 460,1 myn.

2015 j. – 460,6 myng tenge.

Sonymen qatar, ministrding mamasynyng menshigine «Halyqaralyq biznes uniyversiytetinin» jarty aksiyasy tiyesili eken. JShS 2010 jyldan beri qaray Memleket qazynasyna 1 677 089,3 myng tenge salyq tólegen.

Bauyry – Núrlan Kenjeghaliyúly Saghadiyev - ILS edutainment JShS negizin qalaushy jәne menshik iyesi.

Atalghan JShS eng songhy ret osydan alty jyl búryn 2010 jyly 613,6 myng tenge jәne 2011 jyly 230,1 myng tenge salyq tólepti. Odan keyin bes jyl uaqyt ótse de budjetke bir tiyn da audarylmaghan.

Ministr myrzanyng ekinshi bauyry – Erbol Kenjeghaliyúly – 2009 jyly logistika jәne satumen ainalysatyn «SK-Farmasiya» JShS-ning diyrektory bolyp taghayyndalghan.

Saghadiyevter otbasynyng dәuleti qysqasha aitqanda osynday.

Al Qazaqstan bilimine astan-kesteng revolusiya jasaugha talaptanyp jýrgen ministr Erlan Saghadiyevting esimi ótken jolghy Panama ofshorlarynyng tiziminen bir-aq shyqqan edi.

Shetelde aqsha jasyrghany әshkerelengennen keyin ol kezde biznespen shúghyldanghanyn aityp aqtalghan  miristr ózining sheteldik kompaniyalardaghy aksiyalaryn týgeldey satyp jibergenge úqsaydy. Qazir ol ministrlikten ózge eshbir kәsip kózi joq ekenin aityp jýr.

Núrzat Toghjan

Abai.kz