Dýisenbi, 29 Sәuir 2024
Anyq-qanyghy 3146 6 pikir 25 Qantar, 2024 saghat 14:20

Jana sankiyalar: Reseyding tynysy taryla bastady

Suret: Google izdeu jýiesinen alyndy

EO Ukrainadaghy Resey basqynshylyghynyng ekinshi jyldyghy qarsanynda Reseyge qarsy dayyndaytyn jana sanksiyalar aktivteri múzdatylatyn jeke jәne zandy túlghalardyng tizimin keneytuge shoghyrlandyrylady, dep jazady FT.

Búl rette olar reseylik aluminiyding importyna tyiym saludy qamtuy ekitalay.

Politico búghan deyin Euroodaqtyng Reseyge qarsy sanksiyalar ýshin jana maqsattardy tandaudaghy qiyndyqtary turaly habarlaghan bolatyn.

Euroodaq Ukrainadaghy reseylik «arnayy operasiyanyn» ekinshi jyldyghy qarsanynda Reseyge qarsy sanksiyalardyng 13-shi paketin dayyndaugha niyetti, dep jazady Financial Times.

Gazet súhbattasushylarynyng aituynsha, jana sanksiyalar aktivteri múzdatylugha jatatyn jeke jәne zandy túlghalardyng kóbin tizimge qosugha shoghyrlandyrylady.

Sharalardyng keng toptamasyna Ukraina ýshin «aqsha men qaru-jaraq», sonday-aq ukrainalyqtargha «qoldau qajet» bolghan sәtte Reseyge qarsy sanksiyalar kiredi, - dedi osy sharalar boyynsha kelissózderge qatysqan EO diplomaty.

Sonymen qatar, ol «arnayy operasiya» bastalghannan keyin eki jyl ótken song aliyanstyng mýmkindikteri «shekteuli» ekenin atap ótti.

EO aldaghy tórt jyl ishinde Ukrainagha 50 mlrd euro kómek berudi kelisudi josparlap otyr, onyng bir bóligi, gazet anyqtaghanday, maqúldanghannan keyin birden Kiyevke berilui mýmkin. Odaq jyl sayyn Ukrainagha әskery kómek retinde taghy da €5 mlrd beruge niyetti.

Gazet búghan deyin Vengriya EO budjetinen Kiyevke 50 mlrd eurogha kómek toptamasyn búghattaghanyn eske salady, biraq oghan qaramastan, europalyq diplomattar Ukraina men Reseyge qatysty búrynghy jaghdaylardaghyday, elding aqyr sonynda jenildik jasaytynyna senimdi.

Gazetting atap ótuinshe, EO Reseyding sanksiyagha týsken aktivterinen týsken paydany da toqtatuy mýmkin. Sonymen qatar FT búl shara búl paydany tәrkileudi jәne ony Ukrainagha berudi kózdemeytinin basa aitady. Múzdatu turaly úsynys «[mәseledegi] progresti kórsetedi, biraq is jýzinde aqshany Kiyevke jaqyndatpaydy», - dep týsindirdi gazetke kelissózderge qatysqan EO-nyng joghary lauazymdy diplomaty.

Eurokomissiyadaghy derekkózder FT-ke habarlaghanday, EO sanksiyalyq tizimge kóbirek adamdar men kompaniyalardy qosudy josparlap otyr. Sonymen qatar, olardyng aituynsha, jana sanksiyalyq paketke Polisha men Baltyq elderi talap etkendey reseylik aluminiyding importyna tyiym salu kirui ekitalay. Gazetting jazuynsha, paketting basqa bólikteri de barlyq qatysushy elderding qoldauyna qol jetkizu ýshin júmsartyluy mýmkin.

Euroodaqtyng resmy túlghalary men elderding ókilderi AQSh-tyng G7-ge úsynghan Batysta múzdatylghan reseylik aktivterdi tәrkileu turaly úsynysy Italiya, Fransiya jәne Germaniyanyng qoldauyna ie bola qoymaytynyn atap ótti, dep jazady FT. 2023 jyldyng jeltoqsanynda FT óz derekkózderine silteme jasap, AQSh G7-ge Batysta múzdatylghan $300 mlrd. reseylik aktivterdi tәrkileu josparyn úsynghanyn habarlady. Alayda EO-nyng keybir elderi Ukrainany qoldau ýshin múzdatylghan reseylik aktivterdi paydalanu saldaryna alandaydy, dep jazdy Politico Euroodaq diplomattary arasyndaghy derekkózderge silteme jasay otyryp.

Jaqynda, 23 qantarda, EO-nyng joghary lauazymdy diplomaty Politico-gha Euroodaq Reseyge qarsy jana shekteulerdi әzirleude qiyndyqtargha tap bolghanyn habarlady. Eng ýlken problema «barlyq iri nysandar qazirding ózinde sanksiyalarda túr», - dedi ol.

Búdan basqa, basylymnyng súhbattasy sanksiyalar engizu ýshin «yadrolyq energiya nemese TGS siyaqty basqa iri tauarlar qol jetimdi emes» ekenin atap ótti. Sol kezde basylym «Rosatom» eki yadrolyq reaktor salyp jatqan Vengriya men EO-nyng basqa da birqatar shyghys europalyq elderi reseylik atom sektoryna qatysty sanksiyalargha qarsy shyqqanyn, al Germaniya men bloktyng kóptegen memleketteri reseylik súiytylghan tabighy gazgha qatysty sanksiyalardy qoldamaghanyn eske saldy.

Roskomnadzordyng talabyna sәikes, Ukrainanyng shyghysyndaghy arnayy operasiya turaly materialdardy dayyndau kezinde barlyq reseylik BAQ RF resmy derekkózderinen ghana aqparatty paydalanugha mindetti. Eger búl tikeley dәieksóz bolmasa, jýrgizilip jatqan operasiya «shabuyl», «basyp alu» ne «soghys jariyalau» dep atalatyn materialdardy jariyalay almaymyz (BAQ turaly FZ 57-baby). BAQ-tan talap búzylghan jaghdayda 5 mln rubli kóleminde aiyppúl óndirilip, basylymgha tyiym salynuy mýmkin.

Bloomberg Reseyge qarsy sanksiyalardyng 13-paketin talqylaudyng bastalghanyn sóz etti. EO 24 aqpanda úsynugha dayyndalyp jatqan Reseyge qarsy sanksiyalardyng 13-paketin talqylaudy bastady, dep jazady Bloomberg.

Jana paket shenberinde sanksiyalyq tizimderdi keneytuge, sonday-aq qosymsha sauda shekteuleri men qoldanystaghy sanksiyalardy ainalyp ótuge qarsy kýres sharalaryn engizuge bolady.

EO elderi Reseyge qatysty sanksiyalardyng 13-paketin talqylaudy bastady, ol 24 aqpanda úsynyluy mýmkin, dep jazady Bloomberg derekkózderge silteme jasay otyryp. Agenttikting mәlimetinshe, búl mәsele 17 qantarda ótken EO elshilerining kezdesui kezinde talqylandy.

Bloomberg mәlimetinshe, әngime sanksiyalyq tizimderdi keneytu, sonday-aq Resey tarapynan sanksiyalardy ainalyp ótuge qarsy kýres boyynsha qosymsha sauda shekteuleri men sharalardy engizu turaly boldy. Agenttik sanksiyalardyng 13 paketi boyynsha kelisimge qol jetkizu - kýrdeli mindet, әsirese aldynghy shekteulerdi kelisuding birneshe aptasy ayasynda.

Búdan basqa, taraptar Ukrainagha әskery kómek kórsetu ýshin jana qor qúru jónindegi josparlardy talqylauda, ol EO-nyng kóptegen elderi ýshin qoldanystaghy Europalyq beybitshilik qoryn janartu tәsili bolyp tabylady, onyng shenberinde EO-gha mýshe memleketter Ukrainagha jiberiletin qaru qúnyna ótemaqy aldy, dep jazady Bloomberg. Búl qordyng mólsheri birneshe ret úlghaydy, biraq odan qarajat bólu turaly sheshimdi barlyq mýsheler birauyzdan maqúldauy tiyis. Keybir elder, onyng ishinde Germaniya, Europalyq beybitshilik qory qazirgi kýiinde tiyimsiz bolyp otyrghanyn atap ótti, óitkeni bolashaqta qolda bar qorlardan qaru-jaraq jetkizu janadan satyp alynghan qarudyng ósui ayasynda tómendeytin bolady.

Agenttikting mәlimetinshe, EO qorghanys ministrleri qantar aiynyng sonyna deyin Ukrainany әskery qoldaudy talqylau ýshin kezdesu ótkizedi. Búl mәsele 1 aqpanda ótetin sammitte EO elderi kóshbasshylarynyng talqylau kýn tәrtibine de engizilui mýmkin. EO 18 jeltoqsanda Reseyge qarsy sanksiyalardyng 12-paketin bekitti. Ol 2024 jyldyng 1 qantarynan bastap reseylik almastardyng importyna tyiym saludy kózdeydi. EO-nyng jana sanksiyalyq tizimine 140 adam men kompaniya, onyng ishinde әskery jәne qorghanys ónerkәsibimen, sonday-aq IT-sektormen baylanysty kompaniyalar kirdi. Sanksiyalyq tizimge sonday-aq ýshinshi elderden, sonyng ishinde Euroodaq reseylik әskeriy-ónerkәsiptik keshenmen baylanysta dep kýdiktenetin Ózbekstan men Singapurdan birneshe kompaniya kirdi.

2024 jyldyng qantarynda EO 2023 jyldyng mamyrynda osy lauazymgha saylanghan reseylik «Alrosa» almas óndiru kompaniyasyna jәne onyng bas diyrektory Pavel Marinychevqa qarsy sanksiyalar engizdi, dep habarlady Europa Kenesining baspasóz qyzmeti. Úiymnyng pikirinshe, olar «Ukrainanyng aumaqtyq tútastyghyna, egemendigi men tәuelsizdigine núqsan keltiretin nemese qauip tóndiretin is-әreketter ýshin» jauapty.

Reseyding qazirgi keypine qarasang «toqal eshki mýiiz súraymyn dep saqalaynan aiyrylyptyn» keri kelgenin kórsetetinin osydan-aq bayqaugha bolatyn siyaqty.

Abai.kz

6 pikir