Senbi, 27 Sәuir 2024
Biylik 1545 8 pikir 19 Qantar, 2024 saghat 13:44

BÚÚ missiyalary: Qazaqstan bitimgerleri Tayau Shyghysqa attanady

Parlament BÚÚ missiyalaryna qatysu ýshin qazaqstandyq әskeriylerding Joldauyn maqúldady. Qazaqstannyng túnghysh derbes bitimgershilik kontingenti 2024 jyldyng nauryz aiynan bastap jiberiledi.

Qazaqstannyng túnghysh derbes bitimgershilik kontingenti Golan biyiktiginde attanady. Elimiz BÚÚ men bitimgerlerding alghashqy derbes kontingentin jiberu turaly shart jasasady. Endi osy turaly oqyrmandarymyzdy tolyq habardar etpekpiz.

Qorghanys ministri Ruslan Jaqsylyqov 19 qantarda Parlament otyrysynda Qazaqstan BÚÚ bitimgershilik missiyasyna ne ýshin qatysuy kerektigin aitty.

Endi BÚÚ bitimgershilik missiyasyna әskeriylerimizding qatysuynyng tarihyna toqtala keteyik:

QR Qorghanys ministrliginde Qazaqstanda qansha bitimgershi әskery qyzmetshi bar, olargha qalay aqy tólenedi, olar qanday elderde qyzmet etedi, sonday-aq qanday missiyany oryndaydy.

2014 jyldan bastap 67 qazaqstandyq ofiyser әskery baqylaushylar men shtabtyq ofiyserler retinde BÚÚ-nyng Batys Sahara, Kot-d 'Ivuar, Mali, Ortalyq Afrika Respublikasy men Livandaghy missiyalaryna qatysty.

2018 jyldan bastap bitimgershilik bólimshesining qúramynda 538 qazaqstandyq әskery qyzmetshi «BÚÚ-nyng Livandaghy uaqytsha kýshteri» missiyasyna qatysty. Tәuelsizdik jyldary BÚÚ qamqorlyghyndaghy missiyalargha myngha juyq әskery qyzmetshi, onyng ishinde alty әiel әskery qyzmetshi qatysty.

Qazirgi uaqytta qazaqstandyq әskeriyler BÚÚ missiyalarynda qyzmet etude: alty ofiyser - Batys Saharada, eki ofiyser - Ortalyq Afrika Respublikasynda, eki ofiyser - Kongo Demokratiyalyq Respublikasynda, toghyz әskery qyzmetshi - Livanda.

Qazaqstandyq bitimgershiler mynaday missiyalargha qatysty:

2003-2008 jyldary - Irak Respublikasynda,

2007-2009 jyldar - Nepalda,

2014 - qazirgi uaqytqa deyin - Batys Saharada,

2015-2017 jyldary - Kot-d 'Ivuarda,

2018 jyl - qazirgi uaqytqa deyin - Livan Respublikasynda,

2022 jyl - qazirgi uaqytqa deyin - Ortalyq Afrika Respublikasynda,

2022-2023 jyldary - Maly Respublikasynda,

2023 jyl - qazirgi uaqytqa deyin - Kongo Demokratiyalyq Respublikasynda.

Bitimgershi әskery qyzmetshini әleumettik qamsyzdandyrugha keletin bolsaq, ol «Bitimgershilik qyzmet turaly» Zannyng 16-babyna sәikes ýsh ese aqshalay qarajatpen jýrgiziledi.

Árbir missiyada qyzmet ótkeru merzimi men kezeni jeke, mysaly, Livanda QR QK әskery qyzmetshileri 6 aidan bir jylgha deyin, Kongo Demokratiyalyq Respublikasynda, Batys Saharada - 1 jyl qyzmet ótkeredi.

Últtyq kontingentti qalyptastyru kezinde әskery qyzmetshilerdi irikteu ýshin Qorghanys ministrligine vedomstvolyq baghynysty bólimshelerdin, әskery bólimderdin, qúramalardyn, әskery oqu oryndarynyng komissiyalary taghayyndalady. Baghyttar boyynsha kandidattardyng jiyndaryn ótkizuding ózindik tәrtibi bar. Osy synaqtan ótkender bitimger atana alady.

Bolashaq bitimgerler aghylshyn tilin, dala medisinasyn, radiobaylanysty, minalar, qoldan jasalghan jarylghysh qúrylghylar men jarylmaghan snaryadtar turaly bilimdi, kýsh qoldanu erejelerin qarqyndy mengeredi, sonday-aq halyqaralyq jәne gumanitarlyq qúqyq normalaryn zerdeleydi.

Qorghanys ministrliginde atap ótkendey, BÚÚ basshylyghy qazaqstandyq әskery qyzmetshilerding jauyngerlik mashyghyna joghary bagha berdi jәne BÚÚ missiyalaryndaghy qazaqstandyq bitimgershiler sanyn úlghaytugha qoldau kórsetuge dayyn ekendikterin bildirdi. Kóptegen qazaqstandyq ofiyserler bitimgershilik qyzmetke qosqan jeke ýlesi ýshin medalidarmen marapattalghan jәne missiya qolbasshylyghynyng alghysy bar. Bitimgershilik qyzmetti qoldau jәne janjaldardy retteu әrqashan әlemdik qoghamdastyqtyng nazarynda bolady.

BÚÚ bitimgershilik missiyalaryna kontingentti jiberu halyqaralyq qauipsizdikti nyghaytugha eleuli ýles qosyp qana qoymay, Qazaqstannyng jahandyq arenadaghy rólin arttyrugha da yqpal etedi. Jaqynda BÚÚ inspeksiyalyq toby bitimgershilik operasiyalargha qatysudy josparlap otyrghan qazaqstandyq әskery qyzmetshilerding materialdyq-tehnikalyq bazasynyng jay-kýii men dayyndyq dengeyine jan-jaqty tekseru jýrgizdi. Tekseru qorytyndysy boyynsha BÚÚ sarapshylary bitimgershilik kontingentting jeke qúramyn dayarlaudyng joghary dengeyin jәne bitimgershilik operasiyalar ortalyghynyng núsqaushylar qúramynyng kәsibiyligin atap ótti.

Býgin QR Parlamenti Qaruly Kýshterding әskery personalyn jiberudi maqúldady - búl rezerv rotasy, shtabtyq ofiyserler, әskery baqylaushylar jәne mamandandyrylghan bólimsheler, olar BÚÚ missiyalaryna qatysu ýshin 430 adamnan aspauy tiyis:

1. «Golan biyiktikterindegi bólinudi baqylau jónindegi BÚÚ kýshteri» (UNDOF, Siriya-Izraili).

Barlyghy 1256 bitimgershi, onyng ishinde 1131 әskery qyzmetshi (shtabtyq ofiyserlerdi qosa alghanda) óristetildi, Negizgi qatysushy elder: Nepal - 415 bitimgershi; Urugvay - 214 bitimger; Ýndistan - 200 bitimger; Fidjy - 149 bitimger; Irlandiya - 134 bitimger jәne basqalary.

2. «BÚÚ-nyng bitimgershilik sharttarynyng oryndaluyn baqylau jónindegi organy» (UNTSO, Palestina-Izraili).

Barlyghy 380 bitimgershi, onyng ishinde 148 әskery qyzmetshi (әskery baqylaushylar men әskery sarapshylardy qosa alghanda) ornalastyryldy. Negizgi qatysushy elder: Finlyandiya - 14 bitimger; Irlandiya - 12 bitimger; Niyderlandy - 12 bitimger; Norvegiya - 12 bitimger; Avstriya - 11 bitimger; Daniya - 11 bitimger; Shveysariya - 11 bitimger jәne basqalary.

3. «BÚÚ-nyng Ontýstik Sudan Respublikasyndaghy missiyasy» (UNMISS, Ontýstik Sudan).

Barlyghy 23 878 bitimgershi, onyng ishinde 17 000 әskery qyzmetshi (әskery baqylaushylardy, shtabtyq ofiyserler men әskery sarapshylardy qosa alghanda) ornalastyryldy. Negizgi qatysushy elder: Ruanda - 2648 bitimgershi; Ýndistan - 2400 bitimger; Nepal - 1751 bitimger; Bangladesh - 1630 bitimger; Qytay - 1053 bitimger jәne basqalary.

4. «BÚÚ-nyng qauipsizdikti qamtamasyz etu jәne Abiee jónindegi uaqytsha kýshteri» (UNISFA, Sudan).

Barlyghy 4556 bitimgershi, onyng ishinde 3550 әskery qyzmetshi (әskery baqylaushylardy, shtabtyq ofiyserler men әskery sarapshylardy qosa alghanda) óristetildi. Negizgi qatysushy elder: Gana - 654 bitimger; Ýndistan - 588 bitimger; Pәkistan - 586 bitimger; Bangladesh - 508 bitimger; Vietnam - 190 bitimger jәne basqalary.

Jalpy, bitimgershiler bitimgershilik bazany kýzetudi qamtamasyz etu, qarauyldau, izgilik jýkterdi aidauyldau jәne alyp jýru, blok-beketterdi úiymdastyru jәne azamattyq halyqty qorghau jónindegi mindetterdi oryndaugha dayyndaluda.

Jurnalister Ruslan Jaqsylyqovtan Qazaqstangha BÚÚ-nyng bitimgershilik missiyalaryna qatysu ne ýshin qajet ekenin jәne bizding elimiz osylaysha әskery qaqtyghystargha tartyla ma dep súrady.

«Biz әskery qaqtyghysqa tartylmaymyz, BÚÚ mindetterine sәikes bitimgershilik funksiyalardy oryndaymyz. Men sizderge búl bizding memleketimiz ýshin jәne әskery qyzmetshiler ýshin óte qúrmetti missiya ekenin aitamyn. Bizding rota qúramynda birinshi kezekte bitimgershilik bólimsheler - barlau, injenerlik-saperlik, tehnikalyq jәne medisinalyq bólimsheler bar», - dep mәlimdedi Qorghanys ministrligining basshysy.

Ol sonday-aq qazaqstandyq bitimgershilerding missiyany oryndau kezinde qaza bolu yqtimaldyghy qanday ekenin aitty. Ministrding aituynsha, әskery qyzmetshilerge negizinen «túrmystyq jaghdaylar» qauip tóndirui mýmkin».

«Ózderiniz bilesizder, әskery qyzmet erekshe qiyndyqtarmen baylanysty. Biz әrqashan qauip-qater aimaghynda, sonyng ishinde beybit uaqytta da bolamyz. Missiyany oryndau barysynda túrmystyq jaghday bolmaytynyna eshkim de kepildik bere almaydy», - dedi Ruslan Jaqsylyqov.

Onyng aituynsha, bitimgershilik missiyagha qatysatyn әskery qyzmetshilerde saqtandyru bolady. Ministr atap ótkendey, «Qazaqstan Respublikasynyng Qorghanys jәne Qaruly Kýshteri turaly» Zangha sәikes әrbir әskery qyzmetshi kelisimshart jasasqanda memleket saqtandyrady.

Osylaysha qazaq bitimgerleri әlem tynyshtyghyn saqtau ýshin osynday tyndyrymdy is atqarugha kirisedi.

Abai.kz

8 pikir