Senbi, 4 Mamyr 2024
Janalyqtar 3923 0 pikir 7 Qazan, 2013 saghat 05:12

Aydos Sarym. Bayqonyr nemese jalghasyp kele jatqan jalghan

Bayqonyr gharysh ailaghyna qatysty, naghashy júrtqa barghan kezde Syr eli azamattarynyng ózderi tang qalatyn súraq bar edi: «Osy «Bayqonyrdy» nege Bayqonyr dep ataghan? Gharysh ailaghy túrghan jerding aty – Tóretam. Aynalada Bayqonyr degen әuliye-әnbiya joq. Nege?».
Jaqynda mynaday derek taptym.
Kenes zamanynda gharyshtyq zertteulermen, gharysh ailaghyn salumen eng aldymen әskeriyler ainalysqan. Syrtqy-ishki jaularymyz beyhabar bolsyn dep, barlyghyn da shifrlaghan, qúpiyalaghan. 1950 jyldary Tóretam manynda salynghan gharysh ailaghyn «Tayga» dep atapty.
Áskeriyler jýrgen jerding jartysy bylyq, jartysy qulyq. Bayqonyr degenimiz qazirgi Qaraghandy oblysy, Úlytau audanyndaghy eldimekenning aty. Onda býginderi 500-ge juyq adam túra ma, túrmay ma, bilmeydi ekenmin.
1956 jyly osy Bayqonyr manynan әskeriyler syrtqy jaudy aldau, naghyz ornyn jasyru maqsatynda «jalghan gharysh ailaghyn» qúrghan eken. Osy Bayqonyr auyly qazirgi Bayqonyr qalasynan shamamen 300 shaqyrym jerde ornalasqan.

Bayqonyr gharysh ailaghyna qatysty, naghashy júrtqa barghan kezde Syr eli azamattarynyng ózderi tang qalatyn súraq bar edi: «Osy «Bayqonyrdy» nege Bayqonyr dep ataghan? Gharysh ailaghy túrghan jerding aty – Tóretam. Aynalada Bayqonyr degen әuliye-әnbiya joq. Nege?».
Jaqynda mynaday derek taptym.
Kenes zamanynda gharyshtyq zertteulermen, gharysh ailaghyn salumen eng aldymen әskeriyler ainalysqan. Syrtqy-ishki jaularymyz beyhabar bolsyn dep, barlyghyn da shifrlaghan, qúpiyalaghan. 1950 jyldary Tóretam manynda salynghan gharysh ailaghyn «Tayga» dep atapty.
Áskeriyler jýrgen jerding jartysy bylyq, jartysy qulyq. Bayqonyr degenimiz qazirgi Qaraghandy oblysy, Úlytau audanyndaghy eldimekenning aty. Onda býginderi 500-ge juyq adam túra ma, túrmay ma, bilmeydi ekenmin.
1956 jyly osy Bayqonyr manynan әskeriyler syrtqy jaudy aldau, naghyz ornyn jasyru maqsatynda «jalghan gharysh ailaghyn» qúrghan eken. Osy Bayqonyr auyly qazirgi Bayqonyr qalasynan shamamen 300 shaqyrym jerde ornalasqan.
1961 jyly Yuriy Gagarin gharyshqa úshqan kezde әskeriyler onyng úshqan jerin jariyalaugha mәjbýr bolyp, «KSRO-nyn, әlemning túnghysh gharyshkeri Qazaqstandaghy Bayqonyr degen jerden úshyryldy» deuge mәjbýr bolady. Artynan basqa da gharyshkerler jer orbitasyna shygha bastaydy. Biraz uaqyt ótken son, ol jerden sheteldikter de úsha bastaydy. Búrynghyday qúpiyalandyrudyng qajeti shamaly bolyp qalady. Esesine, әldebireulerding «myna orystar әlemdi aldap jatyr» demeui ýshin gharysh ailaghyn resmy týrde «Bayqonyr» dep atap ketipti. Oghan qyzmet etetin qalashyqty aldymen «Leninsk», Qazaqiya Tәuelsizdigin alghan song da Bayqonyr dep atauy ózgermedi.
Bayqonyrdyng qysqasha әfsanasy osy.
Kezinde osynday bir әskeriy-geografiyalyq jalghannan bastalghan Bayqonyr tarihy, ókinishke oray, әli de sol orys әskeriylerining kesirinen, óz biyligimizding ittiginen geptisid bolyp, qazaqqa qasaqana jasalghan qysastyq bolyp, kýndelikti jalghan bolyp jalghasyp keledi.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1006
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 871
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 655
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 734