AQSh Ortalyq barlau basqarmasynyng (OBB) diyrektory Uiliyam Berns Ankarada (Týrkiya) Reseyden kelgen әriptesimen yadrolyq mәselelerdi talqylady. Sapardy AQSh Últtyq qauipsizdik kenesi rastady, dep habarlady The New York Times.

Niu-York Tayms agenttigine aty-jónin atamaghan Aq ýy sheneunigining aituynsha, OBB diyrektory Uiliyam Berns Týrkiyadaghy reseylik әriptesimen kezdesip, Reseydi Ukrainada yadrolyq qaru qoldanudan bas tartqyzbaq. Ankaradaghy kezdesu Ukrainadaghy soghysty retteu mәselesin talqylaudy «eshqanday maqsatta emes» dep habarlady.

Sonymen qatar, Ukraina OBB basshysynyng sapary turaly aldyn ala habardar boldy. 14 qarasha kýni tanerteng Reuters agenttigi Bernsting Ankarada ekenin jәne onyng saparynyng maqsaty «reseylik әriptesine Resey Federasiyasynyng yadrolyq qarudy qoldanuynyng saldary turaly habarlamany jetkizu» ekenin habarlady.

OBB basshysynyng «әriptesi», reseylik nasihat boyynsha, Syrtqy barlau qyzmetining diyrektory Sergey Naryshkin bolghan jәne kelissózderdi amerikalyq tarap súraghan degen boljam bar.

Aq ýidegi Reuters aqparat kózining habarlauynsha, Berns «eshqanday kelissóz jýrgizbeydi, Ukrainadaghy soghysty retteu mәselesin talqylamaydy» jәne Kiyevke búl sapary turaly aldyn ala habarlaghan.

Keshe, 14 qarashada AQSh preziydenti Djo Bayden men Qytay tóraghasy Sy Szinipiyn  Indoneziyanyng Baly qalasynda ótken kezdesude «negizgi aimaqtyq jәne jahandyq syn-qaterler» turaly pikir almasty.

Búl turaly Aq ýiding saytynda habarlady.

Baydenning «Reseyding Ukrainagha qarsy ayausyz soghysy men Reseyding yadrolyq qarudy qoldanu turaly jauapsyz qoqan-loqylary turaly» aitqany atap ótildi. «Preziydent Bayden men Tóragha Sy Szinipin yadrolyq soghys eshqashan jýrgizilmeui kerek jәne ony jenu mýmkin emestigi turaly kelisimdi quattady jәne Ukrainada yadrolyq qarudy qoldanu nemese qoldanu qaupine qarsy ekenin atap ótti», - delingen habarlamada.

Sy Szinipin Qytaydyng Ukrainadaghy qazirgi jaghdaygha qatty alandaytynyn atap ótti, dep habarlady Qytay ýkimetining sayty.

«Qytay әrqashan beybitshilik jaghynda, beybit kelissózderdi ilgeriletudi jalghastyrady, Resey men Ukraina arasyndaghy beybit kelissózderding qayta jandanuyn qoldaydy jәne soghan ýmittenedi, sonday-aq AQSh, NATO jәne Europalyq Odaq Reseymen jan-jaqty dialog jýrgizedi dep senedi», - dedi Sy Szinipiyn.

Bayden men Sy Szinipin 15-16 qarashada Baliyde ótetin G20 kóshbasshylarynyng sammiyti qarsanynda kelissózder jýrgizdi. Búl olardyng Bayden preziydenttigining eki jylyndaghy alghashqy kezdesui. Aq ýy Baydenning Sy Szinipinmen Ukraina turaly egjey-tegjeyli sóilese alatynyn atap ótti.

Reseyding Ukrainagha shabuyly bastalghaly Qytay beytarap pozisiyasyn saqtaugha tyrysady, biraq Mәskeuding әreketin tikeley aiyptamaydy. 2003-2006 jyldary AQSh-tyng Ukrainadaghy elshisi Djon Herbstting aituynsha, Sy Szinipin Resey preziydenti Vladimir Putindi qoldaghany ýshin ókinetin boluy kerek.

«Mening oiymsha, Qytay Reseyge yadrolyq qaru qoldanbau turaly habarlama jiberdi jәne qanday da bir jolmen Putindi dúrys baghytqa baghyttaugha tyrysady», - dedi Herbst 19 qazanda.

Germaniya kansleri Olaf Sholis 4 qarashada Qytay basshysymen kelissózderden keyin Sy Szinipin Reseyding yadrolyq qarudy qoldanuyna qarsy ekenin aitty. «Tóragha Sy ekeumiz kelisemiz. Yadrolyq qaru óte qauipti. Resey yadrolyq qarudy qoldansa, halyqaralyq qauymdastyq birlesip syzghan «qyzyl syzyqtan» attaydy», - dedi Sholis.

Kerimsal Júbatqanov

Abai.kz