Býgin Qazaqstangha Europalyq Kenesting preziydenti Sharli Miysheli is saparmen keldi. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstangha resmy saparmen kelgen Europalyq Kenesting preziydentin Aqorda reziydensiyasynda qarsy alyp, kelissóz jýrgizdi.

Sharli Miysheli Qazaqstannan keyin Ózbekstan preziydenti Shavkat Mirziyeevpen kezdespek. Búl turaly ol ózining Twitter paraqshasynda jazdy.

«EO Ortalyq Aziyamen baylanysty terendetuge jәne ónirlik yntymaqtastyqty qoldaugha dayyn», - dep atap ótti jabasynda Europalyq Kenes basshysy.

Qazaqstandaghy jiyn barysynda Qasym-Jomart Toqaev Europalyq Odaqpen strategiyalyq seriktestikti damytu әrqashan Qazaqstannyng basty syrtqy sayasy basymdyqtarynyng biri bolghanyn atap ótti.

«Sizding saparynyz Qazaqstan men Europalyq Odaq arasyndaghy seriktestikting barlyq salasynda qol jetkizgen manyzdy jetistikterdi aitugha jaqsy mýmkindik beredi. Kelesi jyly mereyli datany – diplomatiyalyq qarym-qatynastardyng 30 jyldyghyn atap ótemiz. Sizding Qazaqstangha resmy saparynyz ózara qarym-qatynasymyzdy jana dengeyge kóteruge mýddeli ekenimizdi bildiredi, - dedi Qazaqstan Preziydenti.

Memleket basshysynyng aituynsha, joghary dengeydegi túraqty baylanystar Qazaqstan men Euroodaq arasyndaghy jan-jaqty dialogty damytugha zor mýmkindik beredi.

Europalyq Kenes preziydenti Sharli Miysheli Qasym-Jomart Toqaevqa qonaqjaylylyghy ýshin alghys aityp, Qazaqstan men EO arasyndaghy yntymaqtastyqtyng qarqyndy damyp kele jatqanyna kónili tolatynyn atap ótti.

«Biz alghash Brusselide kezdestik. Sodan beri tyghyz baylanys ornatyp, týrli salada júmys istep kelemiz. Ónirlik dengeyde birlesken júmys jýrgizu manyzdy. Sizben yntymaqtastyghymyzdyng ózekti mәselelerin, sonyng ishinde klimattyng ózgeruine qatysty mәseleni talqylau maqsatymen kezdeskenime quanyshtymyn», - dedi Sharli Miysheli.

Kezdesude taraptar energetika jәne azyq-týlik qauipsizdigi, «jasyl» ekonomikany damytu, kólik jәne logistika mәselelerin jan-jaqty talqylady. Sonymen qatar olar Ortalyq Aziya – Europalyq Odaq formatyndaghy yntymaqtastyqty damytu mәseleleri jóninde pikir almasty.

Búdan búryn Orta Aziya elderine saparlatyp bara jatqan Euroodaq basshysyna tórt halyqaralyq qúqyq qorghau úiymy kezdesuler barysynda adam qúqyqtary salasyndaghy «ózekti mәselelerdi» kóterudi tapsyryp hat hazghan. Hatqa «Adam qúqyqtary jónindegi halyqaralyq әriptestik» (IPHR), «Adam qúqyqtary jónindegi qazaqstandyq buro», «Ortalyq Aziyadaghy adam qúqyqtary qauymdastyghy» (AHRCA) jәne «Adam qúqyqtary jónindegi Týrikmen bastamasy(AqTB) qol qoydy. Olar Euro Kenes basshysynan biyl Qazaqstanda, Tәjikstanda jәne Ózbekstanda bolghan iri daghdarystar kezinde «adam qúqyqtarynyng óreskel búzyluyn tergeu boyynsha shúghyl, beytarap jәne tiyimdi sharalargha» qol jetkizudi, sonday-aq, osy qúqyq búzushylyqtargha kinәli adamdardy jauapqa tartudy súraghan.

Europalyq Kenes adam qúqyqtaryn qorghau baghytynda Qazaqstangha syny kózqaraspen qaraydy. Biylghy aqpan aiynda Europalyq Parlament Qazaqstandy adam qúqyqtaryn búzushy dep tanyghan qarardy qabyldady. Qújatty qabyldaugha 693 deputattyng 598-i dauys berdi, 43-i qarsy boldy, taghy 52 deputat qalys qalghan.

Qarar mәtininde Qazaqstanda songhy uaqytta «adam qúqyqtaryna qatysty jalpy jaghdaydyng nasharlauy jәne qoghamdyq úiymdarynyng janyshtaluy» bayqaldy dep jazylghan.

Europarlament Qazaqstan Ýkimetin «pandemiya kezindegi shekteulerdi sayasy qughyn-sýrgindi kýsheytuge paylandy» dedi. Úiym sayasy tútqyndardy bosatudy, qoghamdyq birlestikter, belsendiler men blogerlerding sóz bostandyghyna shekteu keltirmeudi jәne talap etken bolatyn.

Ayjan Temirhan

Abai.kz