Senbi, 27 Sәuir 2024
Alang 4209 6 pikir 27 Sәuir, 2022 saghat 13:52

Qyrghyzstan: «Qazaqstangha su bermeyik...»

Qazaqstan men Qyrghyzstan arasynda sheshilmegen eki mәsele bar. Qyrghyz tarapy Qazaqstan biyligin ýnemi shekara manynda tekserudi kýsheytip, kedergiler jasady dep aiyptasa, Qazaqstan Bishkek su berudi azaytyp, qysastyq jasauda dep aiyp taghady. Búl jyldar boyy qaytalanyp kele jatqan ssenariy. 

Qyrghyz deputattary Qazaqstangha su berudi toqtatu kerektigin aitty. Deputat Aybek Altynbekovtyng aituy boyynsha Qazaqstan shekarada qoldan jasalghan kedergiler sanyn arttyryp, ekonomikalyq blokada qoyyp otyr.

«Nege bizding jýrgizushilerimiz Qazaqstan shekarasyndaghy úzynsonar kezekte túryp, qinalugha tiyis? Qazaqtar ekonomikalyq blokada qoyyp, Qytaydan keletin tauardyng tek Qazaqstan arqyly ótuin qalap otyr. Endeshe Qazaqstangha su blokadasyn qoyp, su berudi toqtatayyq», - deydi.

20 sәuir kýni Qyrghyzstannyng viyse-premier-ministri Arzybek Kojoshev pen Qazaqstannyng sauda jәne integrasiya ministri Baqyt Súltanov qazaq-qyrghyz shekarasyndaghy jýk kólikterining qantarylyp túrghan mәselesin talqylyp, taraptar kelisimge keldi. Qyrghyzstan tarapy Qazaqstangha elektrondy esepshoty joq jýk kólikterin ótkizbeytinin aitty. Taraptar arasyndaghy kelissózden keyin shekara manyndaghy mәsele birshama sheshimin tapqanday boldy. Alayda qyrghyz taraby mәseleler sheshimin tappady deydi.

Qazaqstannyng ontýstigi, әsirese Jambyl oblysy Qyrghyzstannan keletin sugha tәueldi. Qazaqstan men Qyrghyzstan KSRO kezeninde jasalghan kelisimdi úzaq jyldar boyy paydalanyp keldi. Shu ózenining suyn paydalanu boyynsha 1983 jyly taraptar arasynda kelisim jasalyp, sudyng 58% qyrghyzdargha, 42% qazaqtargha bólingen edi. 2000 jyly kelisim qayta janardy, osylaysha birshama punkter engizildi. Payyz kórsetkishi ózgergen joq. Qazaqstan Qyrghyzstannyng su qoymalaryn jaqsartugha qarjy bólip túratyn boldy, al Qyrghyzstan sudy ýzdiksiz beruge kelisti.

Qazaqstan men Qyrghyzstan arasyndaghy su men shekara mәselesi naqty sheshimin tappay keledi. Jambyl oblysynyng túrghyndary Qyrghyzstan suaru mausymynda sudy jauyp tastap, sharuashylyqqa ziyan keltiretinin, al qysta kerisinshe sudy ashyp jiberu arqyly, ýlken qiyndyqtar jasaytynyn aitady. Qyrghyzstannyng ózinde su tapshylyghy jyl sayyn artyp keledi. Sharualardyng sudy búryp aluy, zansyz bógetter saluy jiyilegen. Mamandar aldaghy jyldary su tapshylyghy men su ýshin kýres arta týsetinin boljauda.

Ka Myrza

Abai.kz

6 pikir