«Tatarstan Respublikasy aglomerasiyalarynyng әleumettik-ekonomikalyq damuy mәseleleri men perspektivalary» strategiyalyq sessiyasynda Resey esep palatasynyng basshysy Aleksey Kudrin ortalyghy Tatarstan bolatyn Edil aglomerasiyasyn qúru turaly oiyn jetkizdi.

Ol Tatarstan halqy 4 million adamdy qúraytynyn aityp, «Tatarstan ózining tiyimdiligi, quattylyghy men algha úmtyluyna qaramastan әli de sayasy salmaghy az. Bizding baghalauymyzsha, búl 8, 9 jәne 12 million adamdy biriktiretin aimaq boluy mýmkin dep sanaymyz. Búl qazirding ózinde tiyisti ómir sýru sapasy bar, halyqaralyq dengeydegi ortalyq bola alady. Edil aglomerasiyasy bolsyn, Mega-aglomerasiya nemese metropoliya bolsyn, Tatarstannyng mýddesine qayshy kelmeydi»,- dedi Kudriyn.

Esep palatasynyng basshysy Edil aimaghynyng geografiyalyq túrghydan jaqsy ornalasqanyn atap ótti. Aglomerasiyany damytu kadrlar tapshylyghy mәselesin, onyng ishinde Tatarstannyng da mәselesin sheshuge mýmkindik beredi.

Oghan Tatarstan preziydenti Rustam Minnihanov «aytylghan oidyng jalpy jaman emes ekenin» aityp, aglomerasiya qúramynan «Nijniy Novgorod, Samara, әsirese, Bashqúrtstan, Uliyanovsk, Chuvashiya, Udmurtiya » jerlerin kórgisi keletinin jetkizdi.

Atalghan aimaqtar búrynnan Edil últjandylary kóterip jýrgen Últtyq Respublikalardy biriktiru arqyly qúrghysy keletin Edil-Oraldyng bastamasyna sәikes keledi.

Sonymen qatar, Minnihanov atap ótken barlyq aimaqtarda tatar halqynyng aitarlyqtay ýlesi bar. Bashqúrtstanda 2010 jylghy sanaq boyynsha 1 million 9,2 myng tatar (halyqtyng 24,78%) ómir sýredi. Uliyanovsk (149,9 myng nemese 11,59%) jәne Samara (126,1 myng nemese 3,92%) oblystary, Udmurtiya (98,8 myng nemese 6,50%), Nijniy Novgorod oblysy (44,1 myng nemese 1,33%) jәne Chuvashiya (34,2 myng nemese 2,73%). Osylaysha, 2 mln 12,5 myng tatardy biriktirgen kezde Tatarstannyng ózinde aglomerasiyagha kirgen basqa ónirlerde 1 mln 462,3 myng tatar qosylady.

Kudrin sóz barysynda: «Búl aglomerasiyalardyng ishindegi eng myqty ortalyq – sizder bolasyzdar. Reseyde qazir Mәskeu ghana halyqaralyq dengeydegi ortalyq, tipti Peterburgting ózi 5 mln halqymen jete almaydy», - depti.

«Tatar últjandylary múnday ýlken Tatarstandy kópten beri armandap keledi. Talqylau barysynda Kudrin «aglomerasiyalar halyqaralyq dengeyde bolady», - dedi. Yaghny búl - jana memleketting irgetasy qalanyp kele jatqanynan habar beredi»,- dep jazdy Readovka telegram arnasy.

Ayjan Temirhan

Abai.kz