Azuly Amerikanyng ózin «Shaina taune» qalasymen «tize býktirgen» búl qaraqúrymyng «Aqyr zaman bolghanda, jerding betin qara qytay qaptaydy» - dep, qazaq babamyz aitpaqshy, tynshityn emes-au... Soghys óneri turaly qytay ghúlamasy Sunszy: «Jauy men ózin jaqsy biletin el - jýz soghysta da jenilmeydi. Jauyn jaqsy bilmeytin, biraq, ózin jaqsy biletin el - birde jenip, birde jeniletin bolady. Al, jauyn da, ózin de jaqsy bilmeytin el - әrdayym jeniletin bolady» - depti...

Jer betindegi alty adamnyng biri - qytay. Osydan 25 jylday búryn Qytayda «Bir otbasygha - bir bala» sayasaty qatang kýshine engizilgenimen, mineki, býginde sol «bala shekteu reformasynyng perzentteri» otbasyn qúratyn jasqa toldy. Degenmen, elde qyzdar asa tapshy. Sondyqtan, kórshi elderge qaray Qytaydyng demografiyalyq tasqyny bastalghaly túr...

Azuly Amerikanyng ózin «Shaina taune» qalasymen «tize býktirgen» búl qaraqúrymyng «Aqyr zaman bolghanda, jerding betin qara qytay qaptaydy» - dep, qazaq babamyz aitpaqshy, tynshityn emes-au... Soghys óneri turaly qytay ghúlamasy Sunszy: «Jauy men ózin jaqsy biletin el - jýz soghysta da jenilmeydi. Jauyn jaqsy bilmeytin, biraq, ózin jaqsy biletin el - birde jenip, birde jeniletin bolady. Al, jauyn da, ózin de jaqsy bilmeytin el - әrdayym jeniletin bolady» - depti...

Jer betindegi alty adamnyng biri - qytay. Osydan 25 jylday búryn Qytayda «Bir otbasygha - bir bala» sayasaty qatang kýshine engizilgenimen, mineki, býginde sol «bala shekteu reformasynyng perzentteri» otbasyn qúratyn jasqa toldy. Degenmen, elde qyzdar asa tapshy. Sondyqtan, kórshi elderge qaray Qytaydyng demografiyalyq tasqyny bastalghaly túr...

...Qytaydyng ekonomikasyna «jan bitirip», investisiya tartatyn da sheteldegi qytaylyqtar. Mysaly, Astananyng ózeginde qytaydyng sústylyghyn sostiyp dәleldeytin «Pekin palas» qonaq ýii qaqshiyp, aspanmen talasyp túr. Múnda tәuligine 1000-gha tarta qytay azamaty qonyp-týstenetin kórinedi. Almatyda búl derekti 5-6 esege kóbeytuge bolady. Almaty qalasynda qazirgi kýni Qazaqstannyng tólqújatyn alghan 7000-nan asa azamat emin-erkin tayrandap  jýr. Almatyda zәulim de zaharly «Altyn aidahar» meyramhanasy, jýzden asa qytay kafeleri men meyramhanalary, 300-ge tarta birlesken kәsiporyndar, 2 qytay banki, 50-dey janar-jagharmay qúy beketteri, Mәdeniyet ortalyghy, Qazaq Últtyq uniyversiyteti janynda Qytay tili ortalyghy, Konfusiy instituty, Yalyani sauda ortalyghy, Sy Sinhay, Bianhu kósheleri, Baraholka jәne Sauran sauda ortalyqtarynda qytaylyqtardyng birneshe jýzdegen sauda nýkteleri bar. Ol-ol ma, qytay jәne orys tilderinde Qazaqstandaghy qytay diasporasyna arnalghan «Hasakesytani huasyao bao» degen gazet shygha bastapty...

...Taramys tarih qatal da shynshyl. Bir zamanda qaysar kóshpendilerden qoryqqan qytaylyqtar «Qytaydyng úly qorghanyn» salghan edi. Kýn sayyn qúmyrsqasha kóbeygen qara nópirden qalay qorghansaq eken?!.

«Abay-aqparat»