Júma, 17 Mamyr 2024
Janalyqtar 5968 0 pikir 1 Mausym, 2012 saghat 09:39

«JYLAMAGhAN BALAGhA SÝT JOQ»

Teledidardaghy әriptesterding tanghaldyratyny bar keyde. Telearnalardyng ishindegi tәuiri ghoy dep ishtarta kóretin «7»-arnadaghy «Nysana» baghdarlamasyn ótken senbide әdepki әdetpen qarap otyrmyz. Dauysyna ekpin bere sóilep jatqan jurnalisting óz әriptesterining jylarman jaghdayyn taqyryp etip, olardyng mәrtebesin anyqtap, ýimen qamtamasyz etu mәselesin qozghaghany qolayymyzgha jaghyp kele jatyp, kenet avtor: «Jylamaghan balagha sýt joq demekshi», - degende qúlaghymyzdy bireu qamshymen osyp jibergendey, basymyzdy kegjeng etkizdik. «Jylamaghan balagha emshek joq», -  degendi ersi kórip úyalghan týri mynau, әitpese qas pen kózding arasynda erteden elge tanys mәteldi sypayylap «sýtke» almastyrmas edi búlay. Endigi jerde «jylamaghan balagha kasha joq», «kәmpit joq» dese de tanghalmaymyz mynadan keyin. Tap osy mәteldi taghy bireuler osy «sýt» kýiinshe kólkitip endi bir-eki jyl qoldanatyn bolsa, óreskel qateni ólseng de ústay da, týzete de almaysyn. Óitkeni osydan eki jyl búryn ghana әldebir jurnalist «týgensheúlynyng sózinshe» dep sayrap jatyr edi, býginde býkil telearnalardyng jurnalisteri «aytuynshany» aidalagha qaldyryp, «sózinshemen» syqpyrtyp jatady. «KTK»-nyz da solay, «31-arna» da sol. «Aytuynshany» qazaqsha sóz saptaugha jatqyza almay, ishimiz jylymasa da, «aynalyp óte almaytyn bolghan son, amalsyz qoldanghan ghoy» deytin edik, endi ainalayyn «aytuynshamen» de jylap kórisetin jaghdaygha jettik.

Teledidardaghy әriptesterding tanghaldyratyny bar keyde. Telearnalardyng ishindegi tәuiri ghoy dep ishtarta kóretin «7»-arnadaghy «Nysana» baghdarlamasyn ótken senbide әdepki әdetpen qarap otyrmyz. Dauysyna ekpin bere sóilep jatqan jurnalisting óz әriptesterining jylarman jaghdayyn taqyryp etip, olardyng mәrtebesin anyqtap, ýimen qamtamasyz etu mәselesin qozghaghany qolayymyzgha jaghyp kele jatyp, kenet avtor: «Jylamaghan balagha sýt joq demekshi», - degende qúlaghymyzdy bireu qamshymen osyp jibergendey, basymyzdy kegjeng etkizdik. «Jylamaghan balagha emshek joq», -  degendi ersi kórip úyalghan týri mynau, әitpese qas pen kózding arasynda erteden elge tanys mәteldi sypayylap «sýtke» almastyrmas edi búlay. Endigi jerde «jylamaghan balagha kasha joq», «kәmpit joq» dese de tanghalmaymyz mynadan keyin. Tap osy mәteldi taghy bireuler osy «sýt» kýiinshe kólkitip endi bir-eki jyl qoldanatyn bolsa, óreskel qateni ólseng de ústay da, týzete de almaysyn. Óitkeni osydan eki jyl búryn ghana әldebir jurnalist «týgensheúlynyng sózinshe» dep sayrap jatyr edi, býginde býkil telearnalardyng jurnalisteri «aytuynshany» aidalagha qaldyryp, «sózinshemen» syqpyrtyp jatady. «KTK»-nyz da solay, «31-arna» da sol. «Aytuynshany» qazaqsha sóz saptaugha jatqyza almay, ishimiz jylymasa da, «aynalyp óte almaytyn bolghan son, amalsyz qoldanghan ghoy» deytin edik, endi ainalayyn «aytuynshamen» de jylap kórisetin jaghdaygha jettik. «Siyaqty» degen sózding de bir kezderi «sekildi», «tәrizdi» degen sýikimdi sinonimderi bar bolatyn,  býginde «syqyldy» degen eng súmyray tórkini kelgeli «siyaqty» bayghús  ta sorlap qaldy. Qaradýrsin «syqyldyny» qazir gazet tilshilerining de qoldana bastaghany bayqalady. «Mal deyin deseng - túyaghy joq, adam deyin deseng - siyaghy joq», - degendey, «siyaghy» joq sózder de osylay jauapsyz qoldanudan shygha beredi.  Qazaqtyng baltalasang da búljymaytyn tirkesterden túratyn maqal-mәtelderin de bet monshaghy tógilgenderding әrqaysysy qalauynsha ózgertip ala berse, nesi qaldy? Ajaly basqadan emes, jurnalisterden keldi degenning ózi jerge kirgizbey me? Qolaqpanday etip qoyyp qalghanday estilse, aitugha úyat bolsa qoldanbay-aq qoyghan dúrys. Aytpaqshy, sujet sonynan bildik, úyalshaq qyzdyng aty-jóni - Indira Jylqaydarova eken. Biraq dәl osy jerde әriptesimiz «emshek» dese de eshtenesi joq edi, óitkeni múndaghy maghyna «óz jaghdayyndy ózing aityp sonyna týsip tyqaqtap súramasan, saghan tas ta joq» degendi әielding erogendi «zonasyn» menzep emes, últtyq tanymgha say balanyng tamaghymen baylanystyra aityp túrghan joq pa? Balasyn emizgen әielge eshkim «úyatsyz» dep qaramaydy, tirshilikting nәrin tamsana jútqan sәbiyge iysinip qaramaushy ma edi, qayta? A.JARYLGhAP

"Halyq sózi" gazeti

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2101
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2514
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2198
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1623