Tәjikstan astanasy Dushanbe qalasynda Shanhay yntymaqtastyq úiymyna mýshe memleketterding Qorghanys ministrlerining kezekti jiyn kenesi ótti. Oghan Qazaqstannyng Qorghanys ministri, general-leytenant Núrlan Ermekbaev jәne Ýndistan, Qytay, Qyrghyzstan, Resey, Tәjikstan, Ózbekstan Qorghanys ministrleri qatysty.

Sonymen qatar, ShYÚ Bas hatshysy, Ónirlik terrorizmge qarsy qúrylym basshysy men Belarusi Qorghanys ministri de qatysqan.

Sammitke qatysushy taraptar ShYÚ-gha mýshe memleketter arasyndaghy ózara baylanys pen әriptestikting joghary ekenin atap ótip, Halyqaralyq masshtabtaghy, sonyng ishinde ónirlik qauipsizdik mәseleleri tónireginde pikir almasqan.

Áriresi, ShYÚ-gha mýshe memlekettermen shekaralasatyn Aughanystandaghy ahualdyng ushyghuy, onda oryn alyp jatqan tәuekelder men qauip-qaterlerding aldyn alu, beytaraptandyru boyynsha naqty әri yqtimal әreketterdi talqygha salghan.

Jiyngha qatysqan QR Qorghanys ministri Núrlan Ermekbaev Shanhay yntymaqtastyq úiymynyng әlemdik sayasattaghy manyzdylyghynyng artqanyna toqtalyp, ónirlik qauipsizdik mәselelerine toqtalghan.

«Býgingi tanda Shanhay yntymaqtastyq úiymynyng ónirdegi jәne әlemdik sayasattaghy manyzy artty. Osy úiymgha mýshe memleketterding de is jýzinde ónirlik, sonymen qatar, Halyqaralyq úiymdarmen, birlestiktermen yntamyqtasuy uaqyt sanap nyghaida», - deydi QR Qorghanys ministri Núrlan Ermekbaev.

Ministr Ermekbaevtyng aituynsha, búl jolghy keneste ShYÚ shenberinde memleketaralyq yntymaqtastyqty damytudyng perspektivalary, terrorizmge qarsy kýres qimyldary, Aughanystandaghy ahualdy taldau, daghdarysty jaghdaylardy baqylap, monitoring jasau, aldyn alu sharalaryn qabyldau, jekelegen sektorlar boyynsha ózara is-qimyl formattaryn damytu, sonyng ishinde jedel aqparat almasu sekildi birqatar mәseleler talqylanghan.

Ministr Ermekbaev әlemdik beybitshilikti, túraqtylyq pen qauipsizdikti qamtamasyz etu mәselesinde Sýriya mәselesin mysal etken. Ol «Astana prosesi» barysynda qol jetkizilgen kelisimder men uaghdalastyqtar aimaqtaghy auqymdy soghys qimyldaryn edәuir toqtatugha yqpal etkenin aitqan. Óz bayandamasy kezinde, QR Qorghanys ministri Ermekbaev Shanhay yntymaqtastyq úiymyna mýshe memleketterge, sonyng ishinde Ýndistan, Qytay, Resey men Pәkistangha koronavirus indetinin tuyndaghan pandemiya kezinde belsendi әri nәtiyjeli yntymaqtastyq kórsetkeni ýshin alghys bildiripti.

Al ShYÚ-gha mýshe memleketterding ózge de qatysushylary ónirlik seriktes úiymdarmen ózara is-qimyldardy kóbeytu kerektigine toqtalghan.

Sonymen qatar, Shanhay yntymaqtastyq úiymyna mýshe memleketterding qorghanys vedomstvolarynyng basshylary «Beybit missiya – 2021» dep atalatyn terrorizmge qarsy әskery komandalyq oqu-jattyghu jiynyn birlesip ótkizu jayyn da aqyldasqan. Atalmysh shara Resey jerinde biylghy jyldyng qyrkýiek aiyna josparlanghan.

Sonymen qatar, QR Qorghanys ministri, general-leytenant Núrlan Ermekbaev ShYÚ qorghanys vedomstvo basshalarynyng kezekti sammiyti ayasynda Qytay Halyq Respublikasynyng Qorghanys ministri, general-palkovnik Vey Fenhemen jәne atalmysh is-sharagha qatysushy ózge de memleketterding Qorghanys ministrlerimen jekelegen kezdesuler ótkizgen.

Ministr Ermekbaev ózining qytaylyq әriptesine koronavirus indetine baylanysty jariyalanghan pandemiyagha qarsy әreket etu kezinde jýieli jәne nәtiyjeli yntymaqtastyq kórsetkeni ýshin alghysyn jetkizip, eki el arasyndaghy ózara kómek eldegi epiydemiologiyalyq jaghdaydy túraqtandyrugha yqpal etkenin aitty.

Eki elding Qorghanys salasynyng basshylary Qazaqstan men Qytay Qaruly Kýshteri arasyndaghy jyldar boyy qalypitasqan әskery yntymaqtastyq, dostyq qarym-qatynastar býgingi tanda joghary dengeyge ekenin, sonymen qatar, qalyptasqan әriptestik baylanystardy odan әri damytu perspektivalarynyng bar ekenin atap ótken.

QR Qorghanys ministri Ermekbaev óz kezeginde Qytay qorghanys ministri Vey Fenheni Qazaqstangha resmy is-saparmen keluge shaqyrdy.

Sonday-aq, atalghan sammit ayasynda Belarusi, Qyrghyzstan, Pәkistan, Tәjikstan jәne Ózbekstan Qorghanys ministrlerimen de jekelegen kezdesuler ótip, birqatar kelissózder jasalghan. Taraptar әskery bilim beru, әskery taktikalyq dayyndyq jәne qorghanys salasynyng basqa da ózekti baghyttary boyynsha әriptestikti nyghaytu mәselelerin talqylaghan.

Shanhay yntymaqtastyq úiymy ayasynda birqatar manyzdy qújattar qabyldanghan. Atap aitqanda, әskery jәne әskeriy-tehnikalyq yntymaqtastyq, ónirdegi qauipsizdik, Aughanystan men Iraktaghy AQSh pen NATO әskeriy-bitimgerlik missiyalarynyng ayaqtaluyna baylanysty bolatyn qauip-qaterlerding aldyn alu,t.b. mәseleler boyynsha kelisimder jasalghan. ShYÚ-gha mýshe memleketterding Qorghanys ministrleri kenesining qorytyndysy boyynsha eki jyldyq yntymaqtastyq jospary bekitilip, birlesken kommuniyke qabyldanghan.

Shanhay yntymaqtastyq úiymyna mýshe memleketterding qorghanys vedomstvolarynyng kezekti jiyny 2022 jylgha dep bekitilgen. Ol Ózbekstanda ótetin bolady.

Erghaly Berikúly

Abai.kz