Seysenbi, 7 Mamyr 2024
Janalyqtar 2534 0 pikir 23 Mamyr, 2012 saghat 07:52

Saghat Jýsip. Qazaq hәm orys: ataqqúmarlyqtyng ara salmaghy

Býgingi   ataqqúmar  qazekene  arnalghan  anyqtamalyq  mәlimet.

862  jyldyq  tarihy  bar,  túrghyndarynyn  sany  on  millionnan  asatyn  Mәskeu  qalasynyn  býgingi  «Qúrmetti azamattarynyn» sany 25-aq adam.

Búl  ataq  osydan 144  jyl búryn  1866 jyly endirilip, 1918 jyly toqtatylghan. 1995 jyly qaytadan engizilgen. Zany boyynsha Mәskeu qalasynyng qúrmetti azamaty: qayyrymdylyq isterimen erekshe aty shyqqan, Mәskeu qalasy ýshin erlik, batyldyghymen kózge týsken, qoghamdyq, mәdeni, ghylym jәne basqa salalarynda asa kórnekti tabysqa qol jetkizgen azamattargha beriledi.

Mәskeudin  qúrmetti azamaty bolu óte qiyn. Deputattar әrbir adamdy  elekke salyp, talqylamay  eshkimge búl ataqty bere salmaydy. Ataqty Mәskeu qalalyq Dumasy beredi. Tipti, ataqty estrada júldyzy Alla Pugacheva men akter Vyacheslav Tihonovtardy búl ataqqa úsynghan kezde deputattar «olar Mәskeu qalasy ýshin ne jaqsylyq etti?» dep ótkizbey tastaghan.

1866-1917 jyldar aralyghyndaghy 51 jyl ishinde búl ataqty bar bolghany 12-aq adam alghan.Olardyng arasynda knyazi Vladimir Golisyn, suret galereyasynyng negizin salghan Pavel Tretiyakov, ataqty dәriger Nikolay Pirogov siyaqtylar bar.

Býgingi   ataqqúmar  qazekene  arnalghan  anyqtamalyq  mәlimet.

862  jyldyq  tarihy  bar,  túrghyndarynyn  sany  on  millionnan  asatyn  Mәskeu  qalasynyn  býgingi  «Qúrmetti azamattarynyn» sany 25-aq adam.

Búl  ataq  osydan 144  jyl búryn  1866 jyly endirilip, 1918 jyly toqtatylghan. 1995 jyly qaytadan engizilgen. Zany boyynsha Mәskeu qalasynyng qúrmetti azamaty: qayyrymdylyq isterimen erekshe aty shyqqan, Mәskeu qalasy ýshin erlik, batyldyghymen kózge týsken, qoghamdyq, mәdeni, ghylym jәne basqa salalarynda asa kórnekti tabysqa qol jetkizgen azamattargha beriledi.

Mәskeudin  qúrmetti azamaty bolu óte qiyn. Deputattar әrbir adamdy  elekke salyp, talqylamay  eshkimge búl ataqty bere salmaydy. Ataqty Mәskeu qalalyq Dumasy beredi. Tipti, ataqty estrada júldyzy Alla Pugacheva men akter Vyacheslav Tihonovtardy búl ataqqa úsynghan kezde deputattar «olar Mәskeu qalasy ýshin ne jaqsylyq etti?» dep ótkizbey tastaghan.

1866-1917 jyldar aralyghyndaghy 51 jyl ishinde búl ataqty bar bolghany 12-aq adam alghan.Olardyng arasynda knyazi Vladimir Golisyn, suret galereyasynyng negizin salghan Pavel Tretiyakov, ataqty dәriger Nikolay Pirogov siyaqtylar bar.

1995-2010 jyldar aralyghynda búl tizimge  13 adam qosylyp, olardyng ishinde kompozitor G.Sviridov, balerina G.Ulanova, dәriger V.Shumakov, Resey patriarhy  ekinshi Aleksiy bar. Mәskeu qalasynyng zany boyynsha  tiri jýrgen  qúrmetti azamattardyng sany 12-den aspauy tiyis. Qazirgi  tiri qúrmetti azamattardyng sany beseu. Olardyng ishinde kompozitor A.Pahmutova, әnshi IY.Kobzon bar.

Songhy 25-nshi qúrmetti azamat bolghan adam, búryn SOKP hatshysy, onyng Sayasy burosynyng mýshesi bolghan, qazirgi Mәskeu qalasynyn  ardagerler kenesining tóraghasy, soghys ardageri, kóptegen orden men medaliding kavaleri  Vladimir Dolgiyh  tónireginde ýlken dau bolyp  Jenisting 65 jyldyghynyn  qúrmetine degen song ghana  deputattar  oghan osy ataqty beruge әren  kelisipti.

Salystyrma ýshin: Qyzylorda  qalasynyng qúrmetti azamaty  ataghy alghash ret 1968 jyly 24  jeltoqsanda  62 jastaghy Ivan Kurdukov pen 86 jastaghy Serghazy Opalqojaevqa berildi. Olardyng býgingi sany otyzdan asady. Basym kópshiligi, songhy 20 jyl ishinde ataq alghandar, ekeui shetel azamaty.

Tәuelsizdik  alghannan  keyin tarihymyzdy  qayta janghyrtu, qayta qaraudy qolgha aldyq.  Óshkenimizdi  jaghyp, ólgenimizdi tiriltu óte qajet ekeni anyq. Áytse de osy syltaumen   auyl, audan, qala, oblystyng qúrmetti, ardaqty azamaty  ataqtaryn  endiruge asyghyp, sol ataqtar ýshin, kóshe, mektep t.b.ataular ýshin talas, tartys, aryz-shaghym, dau-janjaldar әlsin-әlsin BAQ betinde jii jaryq kóredi. Shynyn aitsaq, solardyng kópshiliginin  kókeyin  tesip  jatqan  jeke maqtanysh, ataq  qúrty  ekeni aiday anyq nәrse.

Múny nege jazyp otyrmyz? Qazaqtyng danghoylyghyn toqtatu ma? Búl óte qiyn, tipti oryndalmaytyn  nәrse. Bizdiki - pikirimizdi bildiru. Pikirimizge sypayylardyn  «seniki dúrys» degendi ishtey aitaryna, basqalarynyn  -  «ottay ber» dep  isterin jalghastyra bererine kýmәnimiz joq.

«Abay-aqparat»

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1650
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 1581
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 1323
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1267