Halyqaralyq «Janaózen-2011» komiyteti mýshelerining habarlauynsha, Aqtauda jýrip jatqan sot prosesining 7-mamyr kýni ótken 28-shi otyrysynda is materialdaryn jariyalau jәne beynematerialdarmen tanysu jalghasqan.

Otyrys advokat Juaspaevanyn talap-tileginen bastalghan: Qúrmetti tóraghalyq etushi, sottalushylar R.Tóletaeva men M.Dosmaghambetov sottyng esebinde, biraq, bizge belgili bolghany, sot otyrystary jabylghannan keyin birneshe kýn boyy olargha ÚQK, IIM qyzmetkerleri kelip nemese olardy ózderine shaqyrtyp alyp, ekeuin de kuә qylu maqsatynda qysym kórsetip jatyr.

Sudiya: Qanday is boyynsha?

Juaspaeva: QR QK-ning 164-babyna sәikes qozghalghan is boyynsha («әleumettik arazdyq qozdyru», yaghni, Vladimir Kozlov, Serik Saparghali, Ayjangýl Ámirova jәne basqalardyng ýstinen juyq arada bastalugha tiyis sot prosesinde kuә qylu maqsatymen. - J.Q.).

Sudiya: Jaqsy, kóremiz.

Advokattar Batiyeva men Sәrsembina óz qorghauyndaghylardyng qosymsha qújattaryn (otbasylarynyng qúramy turaly jәne júmys ornynan anyqtamalar) iske qosu jóninde talap-tilek jasaghan.

Odan song qylmystyq is materialdaryn jariyalau jalghasyp, týske deyin barlyghy 93 tom qaralghan.

Halyqaralyq «Janaózen-2011» komiyteti mýshelerining habarlauynsha, Aqtauda jýrip jatqan sot prosesining 7-mamyr kýni ótken 28-shi otyrysynda is materialdaryn jariyalau jәne beynematerialdarmen tanysu jalghasqan.

Otyrys advokat Juaspaevanyn talap-tileginen bastalghan: Qúrmetti tóraghalyq etushi, sottalushylar R.Tóletaeva men M.Dosmaghambetov sottyng esebinde, biraq, bizge belgili bolghany, sot otyrystary jabylghannan keyin birneshe kýn boyy olargha ÚQK, IIM qyzmetkerleri kelip nemese olardy ózderine shaqyrtyp alyp, ekeuin de kuә qylu maqsatynda qysym kórsetip jatyr.

Sudiya: Qanday is boyynsha?

Juaspaeva: QR QK-ning 164-babyna sәikes qozghalghan is boyynsha («әleumettik arazdyq qozdyru», yaghni, Vladimir Kozlov, Serik Saparghali, Ayjangýl Ámirova jәne basqalardyng ýstinen juyq arada bastalugha tiyis sot prosesinde kuә qylu maqsatymen. - J.Q.).

Sudiya: Jaqsy, kóremiz.

Advokattar Batiyeva men Sәrsembina óz qorghauyndaghylardyng qosymsha qújattaryn (otbasylarynyng qúramy turaly jәne júmys ornynan anyqtamalar) iske qosu jóninde talap-tilek jasaghan.

Odan song qylmystyq is materialdaryn jariyalau jalghasyp, týske deyin barlyghy 93 tom qaralghan.

Sudiya 20-23 tomdargha kiretin qújattardyng ataularyn jariyalaghan. Ol qújattar (kýdiktiler retinde jauaptaulardyng hattamalary, aiyptalushylar statusyna audaru turaly qaulylar, tútqyndau turaly qaulylar, júmys ornynan, narkologiyalyq, psihonevrologiyalyq dispanserlerden anyqtamalar jәne taghy basqalary) sottalushylar Ótkelov, Baluaniyazov, Múnaytpashev, Ádilov, Áminov, Amanjolov, Shamov, Ábdirahmanov jәne basqalargha qatysty bolghan.

Advokat Álibiyev: Qúrmetti sudiya, 23-tomnyng 65-betindegi Ábdirahmanovtyng aryzyn oqynyzshy.

Sudiya: múnda tek Shamovtyng aryzy.

Álibiyev: Qújattar tirkemesinde onda Ábdirahmanovtyng aryzy bolugha tiyis dep jazylghan.

Sudiya: Mine, taptym. Biraq búl 66-bettegi aryz, ras, merzimi qoyylmaghan.

Sudiya (qújattardy ataudy jalghastyryp): 17-jeltoqsanda ol kýdikti retinde kórsetuler bergen.

Álibiyev: Onyng kýdikti retinde qanday bap boyynsha jauaptalghandyghyn anyqtay ketinizshi?

Sudiya: Ol jóninde aitylmaghan, bap kórsetilmegen.

Álibiyev: Ábdirahmanovtyng óz erkimen kinәsin moyyndaghan aryzyn oqynyzshy.

Sudiya Ábdirahmanovtyng 2012 jyldyng 9-qantarynda jazghan aryzyn oqyghan.

Álibiyev: Ábdirahmanovtyng 116-bettegi aryzyn oqynyzshy.

Sudiya: 28.01.2012 jylghy aryzynda Ábdirahmanov kórsetu beruden bas tartqan.

24-25-tomdarda poliyseylerdi (Ádilov, Medetbaev, Myltyqov, Óteshev, Shamsudinov, Toqsanov, Sәrsembaev jәne basqalar) osy is boyynsha jәbirlenushiler dep tanu jónindegi hattamalar tigilgen. Sonday-aq, búl tomdarda - jәbirlenushilerding kórsetuleri, hattamalar, sot-medisinalyq saraptama qorytyndylary, fotokesteler, poliyseylerding býlingen qalqandary men kaskalaryn saraptamagha jiberu jónindegi qauly bolghan.

Ár tomdy jariyalaghan sayyn sudiya: «Súraqtar, ótinishter bar ma?» - dep súrap otyrghan, al sottalushylar, advokattar men prokurorlar bir auyzdan: «Joq», - dep jauap bergen.

26-tomda sarapshylardyng mynaday jauaby bar eken: «Qalqandar anshy myltyghynyng bytyrasynan zaqymdalghan, olar 15-25 metrden aspaytyn qashyqtyqtan atylghan». (Poliyseyderding «versiyasy» boyynsha, olar alangha tanertengi paradtan son, ekinshi ret shyqqan kezde oq atylghan. Kóptegen beynejazbalarda bronejiylet, kaska kiyip, qalqan ústap, avtomatty pistolet pen Kalashnikov avtomattarymen qarulanghan 50-60 poliyseyler toby beynelengen. Jәne, taghy da dәl sol «versiyagha» sәikes, jappay tәrtipsizdikterge qatysushylar arasynan әldekimder poliyseylerge 15-25 metr jaqyndyqqa jýgirip kelip, oq atqan. Álbette, osynau erjýrek atqyshtardyng bir de bireuin osy kýnge deyin eshkim ústay almaghan!).

Sudiya qújattar taqyryptaryn jariyalaudy jalghastyrghan: ...órt sóndiru-tehnikalyq saraptama hattamalary; órtenip ketken ghimarattardy qarau hattamalary; zardap keltirulerdi rastaytyn qújattar; kuәlardyng jauaptary; 16-17-jeltoqsan oqighalary boyynsha poliyseylerding kórsetuleri; sottalushylardyng tuystary bergen kórsetuler; jaraqat alghan adamdardyng jauaptary; oqty qarudan bolghan jaraqattar boyynsha sot-medisinalyq saraptama qorytyndylary; keyin olargha qatysty óndiris toqtatylghan keybir adamdardy kýdiktiler dep moyyndau jónindegi qaulylar; tergeu sharalarynyng hattamalary; oqty qarudan bolghan jaraqattar boyynsha isterdi bólek óndiriske shygharu turaly tergeu tobynyng qaulylary; adamdar (úyaly baylanys operatorlarynyng mәlimetteri boyynsha), kiyiz ýiler, mәshinalar, basqa da obektilerding alanda ornalasu syzbalary (shemalary); fotosuretter; qaza bolghandardy, olardyng kiyimin qarau kezinde týzilgen qújattar; telefonmen sóilesuler jónindegi úyaly baylanys operatorlarynyng anyqtamalary; telefon nómirlerining tizimderi; úyaly telefon arqyly sóilesulerding úzaqtyghy turaly anyqtamalar; paradqa qatysqan oqushylar, studentter men oqytushylardyng tizimi; osy is boyynsha jәbirlenushiler bolyp moyyndalghan zandy túlghalardyng qújattary...

...92-93-tomdardy týgel aiyptau qorytyndysy qúraghan.

Songhy tom jariyalanyp bolghan son prokurorlar: Qúrmetti sudiya, Seydahmetov Zakariyanyn arnayy qyzmet jazyp alghan ózining telefon arqyly sóilesulerine qatysty kórsetulerin oqyp beruinizdi ótinemiz.

Sudiya: 2012 jyldyng 20-aqpanynda Seydahmetov Zakariya jauaptau ýstinde oghan berilgen telefon arqyly sóilesuler jazbasynda óz dauysyn tanyghandyghyn rastaghan. Sonday-aq, Seydahmetov 10-15-jeltoqsan aralyghynda Shabdal Ótkelovtyn kóteriliske shaqyrghanyn ózining estigendigin rastaghan (odan әri sudiya ishinde Serik Saparghaliy, jergilikti mәslihattar saylauy jóninde әngimeler bar Seydahmetovtyng kórsetulerin úzaq oqyghan...).

Prokurorlar: Kuә Jolamanova Maqtagýl sotqa kele almaghandyqtan onyng da kórsetulerin oqyp beruinizdi ótinemiz.

Sudiya: Kuә Jolamanova, kuә Erlan Núrjanovtyn anasy, Mels Sarybaevtyn anasynyn: «Eger Erlan Melske qarsy kórsetetin bolsa óitem, býitem», - dep qorqytqandyghyn aitqan.

Sottalushy Sarybaev: Qúrmetti sudiya, Erlannyng anasyn sotqa shaqyrudy ótinemin.

Sudiya: Jaqsy.

Advokat Álibiyev: Qúrmetti sudiya, «Gefest» JShS-nyng («Atlant» dýkeni) ókili tapsyryp, iske qosylghan qújattarmen tanystyrudy ótinemin.

Sudiya: Jaqsy.

Advokat Sansyzbayúly: Qúrmetti sudiya, segiz kuә (familiyalaryn ataghan) bergen kórsetulerdi zansyz dep moyyndap, olardy dәlelder qúramynan shygharyp tastaudy ótinemin, óitkeni ol kuәlar mening qoghauymdaghy Qosbarmaqov pen Nepesting is-әreketterin aldymen foto men beynejazbadan kórip alyp, tek sodan keyin ghana tergeushiler tarapynan súralghan.

Advokat Álibiyev: Qúrmetti sudiya, «Orazbaev Almaz» laqap atty kuәgha qatysty, qazir ashylghan konvert ishindegi materialdarmen týgel bizdi tanystyrudy ótinemin.

Sudiya: «Jaqsy»,  - dep, ýzilis jariyalaghan.

Týsten keyin

Sudiya: Qazir biz ótken júmada qaray almaghan eki diskini qaraymyz.

K+ telearnasynyng jurnalisteri 2011 jyldyng 16-jeltoqsan kýni alanda týsirgen beynetaspany jәne jaralylardy Janaózennen Aqtaugha tasymaldau men olardy auruhanada qabyldap alu sәtterin kórsetken.

Kóru kezinde sottalushylar: Qúrmetti sudiya, múnyng bәrin biz kórdik qoy.

Sudiya: Búryn biz qysqaratylghan týrinde kórdik, qazir tolyq núsqasyn kóremiz.

Sudiya (kórip bolghan son): Advokat Álibiyev, siz «Gefest» JShS-nyng qújattarymen tanystynyz ba?

Álibiyev: Iya, biraq býlingen, úrlanghan tauardyng tolyq tizimin taba almadym. Jәne, «Gefest» JShS-nyng ókili «Atlant» dýkenining baqylau kamerasy týsirgenning bәrin qúqyqqorghau organdaryna berdik degen, alayda bizge kórsetilgen beynetaspalar arasynda olar joq.

Sudiya: Iste olar joq.

Odan song sudiya kuә Jaylyhanovtyn («Orazbaev Almaz» laqap atty kuә) konvertke salynghan aryzyn oqyghan. Onda ol ózining jeke qauipsizdigi ýshin alandaghandyqtan ózine QR QPK-ning 100-babyn qoldanudy ótingen.

Sudiya: Jaylyhanovtyng qoly bar, biraq merzimi kórsetilmegen.

Odan әri advokattar Sәrsembina, Batiyeva, Juaspaeva sottalushylar Jarylghasynov, Erghazev, Áspentaev, Júmaghaliyev jәne basqalardyng qosymsha qújattaryn - otbasy qúramy, dәrigerlik anyqtamalardy iske qosu jóninde talap-tilek jasaghan. Onyng ishinde Áspentaevtyng júbayy kýieuining tútqyndaluynan song bastan ótkergen zobalandar saldarynan týsik tastaghandyghy turaly anyqtama jәne 16-jeltoqsangha deyin qalalyq mәslihat deputattyghyna tirkelgen kandidat bolghan Júmaghaliyev Múratbaydyn senimdi ókilin tirkeu jónindegi kuәlik te bolghan.

Prosess taraptary qarsy bolmaghandyqtan sudiya ol talap-tilekterdi qanaghattandyrghan.

Advokat Sәrsembina jәbirlenushi poliyseylerdi súrau barysynda tergeushi Ysmailov jýzege asyrghan tergushilik is-әreketterdi jaramsyz dep moyyndau turaly talap-tilek jasaghan. Múny ol tergeushining tiyisti proseduralardy búzghandyghymen negizdegen, atap aitqanda: jәbirlenushilerding óz erkimen kórsetuler jasau niyetin naqtylamaghan; olargha qúqyqtaryn týsindirmegen; prokuraturadaghy beynetýsirulerden song olay isteuge qúqyghy bolmasa da, olardan: «Súraqtar bar ma?» - dep súraghan; jalghan kórsetuler bergeni ýshin qylmystyq jauapkershilikke tartylatyndyghy jóninde eskertpegen; beynetýsiru jýrgizgen operatordy tanystyrmaghan; beynetýsiru kezinde dybystyng sapasyn qamtamasyz etpegen; hattamalar mәtinin dauystap oqymay, jәbirlenushiler men kuәlargha (ponyatoylargha) birden qol qoygha bergen jәne t.b.

Sonday-aq, tergeushi Bektemisovtyn is materialdaryna (1-tom, 1-bet) avtoqalammen týzetu engizip, 2 sifryn 3-ke (QR QK-ning baptary) auystyrghandyghyn aityp, Sәrsembina osyghan baylanysty óz qorghauyndaghylargha taghylghan kinәlardyng kýshin jong jóninde talap-tilek jasaghan.

Sudiya taraptardyng pikirin súraghan..

Advokat Batiyeva: Men advokat Sәrsembinanyng talap-tilegin qanaghattandyrugha qarsymyn, óitkeni jogharyda atalghan tergeushilik sharalar barysynda jazylyp alynghan ýsh jәbirlenushining kórsetuleri mening qorghauymdaghy Telegenovtyn paydasyna berilgen. Tergeushi Ysmailovqa qatysty jeke úigharymmen shekteludi súraymyn.

Sottalushylar: Biz Sәrsembinany qoldaymyz, Batiyevany qoldamaymyz.

Prokurorlar: Biz advokat Batiyevanyng úsynysyn qoldaymyz. Iske engizilgen týzetuge qatysty aitarymyz - qúqyqtyq statistika men arnayy esep jónindegi komiytetke búl is týzetulersiz jóneltilgen bolatyn.

Sudiya: «Eki talap-tilekti de ashyq qaldyramyn» - dep, 10-mamyr, saghat 10:00-ge deyin ýzilis jariyalaghan.

Jasaral Quanyshәliyn,

Halyqaralyq «Janaózen-2011» komiytetinin

aqparattyq top jetekshisi.

Almaty qalasy,

2012 jyldyng 07-mamyry

«Abay-aqparat»