Beysenbi, 16 Mamyr 2024
2887 0 pikir 9 Jeltoqsan, 2020 saghat 12:35

Shynjang qazaghy Ersin Erkinúly qamaudan bosatyldy

Qazan aiynda "shekarany zansyz kesip ótpek boldy" dep Ukrainada ústalyp, qamalghan Shynjang qazaghy Ersin Erkinúly 7 jeltoqsanda qamaudan bosap shyqty. Búl aqparatty Azattyq tilshisine Erkinúlynyng ózi habarlady.

Onyng sózine qaraghanda, dýisenbi kýni Livov soty onyng apellyasiyalyq shaghymyn qaraghan. "Pravo na zashitu" úiymy advokatynyng (aty-jónin aitpady) aituynsha, 6 qarashada sot ony ústau jәne elden shygharu turaly sot sheshimin shygharghan. Erkinúly birinshi instansiyadaghy osy sheshimge shaghym týsirip, sot ótinishin qanaghattandyrghan.

8 jeltoqsanda Almaty uaqytymen keshke Azattyq tilshisimen telefon arqyly sóilesken úiym advokaty Erkinúlyn Kiyevke shygharyp salyp jatqanyn aitty. Ol jaqta ony qazaq qauymdastyqtary qarsy alady.

Osyghan deyin Ukrainanyng kóshi-qon qyzmetine bosqyn mәrtebesin beru turaly ótinish týsirip, pana izdeushi túlgha kuәligin alghan Erkinúly endi "til kursyna barudy josparlap otyr".

"Bosqyn mәrtebesin súraghandyqtan meni osynda bosqyndar lagerine jiberui de mýmkin edi, biraq men ózim shaghymdanyp jatyp, qamaudan shyqtym. Men ukraiyn, orys tilin bilmeymin. Sondyqtan da osynda til mengerudi qolgha alatyn shygharmyn" deydi Erkinúly Azattyqqa.

Aqparat boyynsha, bosqyn mәrtebesin súrau turaly ótinishti Ukraina biyligi bir jyl aralyghynda qaraydy.

Qazan aiynyng sonynda Ukrainanyng Livov oblysynda ústalghan 23 jastaghy Ersin Erkinúly osyghan deyin ózin Qytaygha deportasiyalauy mýmkin ekenin aityp, aqparat qúraldarynan kómek súraghan edi. "Qytaygha qaytsam, meni týrme men azap, qorlyq, ólim kýtip túr. Sondyqtan meni Qazaqstangha alyp ketinizdershi" degen edi viydeomәlimdemede Erkinúly.

Izinshe oghan Ukrainanyng "Pravo na zashitu" qúqyq qorghau úiymynyng zanger taghayyndap, kómektese bastaghany habarlandy. Keyinirek Erkinúly pana izdeushi túlgha kuәligin aldy. Ukraina zangerlerining aituynsha, kóshi-qon qyzmetine bosqyn mәrtebesin beru turaly ótinish týsse, elden shygharu prosedurasy tútas toqtap, sayasy baspana beru turaly sheshim shyqqangha deyin deportasiya mәselesi shegeriledi. Qúqyq qorghau úiymy búghan deyin ony Qytaygha deportasiyalamaugha "bar kýshin salatynyn" aitqan.

Osyghan deyin kelip týsken aqparat boyynsha, Qazaqstannan azamattyq ala almay, Týrkiyagha onan әri Europagha ótip, Kiyevting Borispoli әuejayyna kelgende qújattaryn joghaltyp alghan Erkinúlyn ukrain shekarashylary biyl qazannyng sonynda Livov oblysynda "shekarany zansyz kesip ótpek bolghany ýshin" ústaghan. Búghan deyin sot ótip, aiyppúl salghan.

Songhy birneshe jylda Qytaydyng Shynjang aimaghynan birneshe etnikalyq qazaq qashyp kelgen. Olar sol jaqtaghy qysymgha shydamay, qashugha mәjbýr bolghandaryn aitqan. Qazaqstan biyligi jaqynda tórteuine bosqyn mәrtebesin bergen. Bir-eki jyl búryn bosqyn mәrtebesine qol jetkize almaghan Sayragýl Sauytbay otbasymen birge Shvesiyagha qonys audarghan edi.

Birikken Últtar Úiymynyng esebinshe, 2017 jyldan bastap Shynjanda túratyn bir milliongha juyq úighyr, qazaq, qyrghyz jәne basqa da músylman "qayta sayasy tәrbiyeleu" lagerilerine qamalghan. Pekin búl oryndardy "terrorizmmen kýres ortalyghy" dep ataghan. Qúqyq qorghaushylar men kuәgerler lagerilerde azaptau, qysym jasau, zorlyq-zombylyq, mәjbýrli týrde júmys istetu siyaqty adam qúqyghyn óreskel búzu faktileri baryn aitady.

Búghan deyin lagerilerde otyryp shyqqan qazaqtar Qazaqstangha oralghan song Shynjandaghy qudalau jayly derekterimen bólisken. Olardyng aitqandary әlemdik BAQ betterinde de jariyalandy. Halyqaralyq qauymdastyq Qytaydyng Shynjandaghy sayasatyn jii synaydy.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2095
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2514
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2185
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1618