Sәrsenbi, 15 Mamyr 2024
Qauip etkennen aitamyn 3779 8 pikir 25 Tamyz, 2020 saghat 13:22

Orys «diplomattary» tynshy ma?

Avstriya biyligi diplomatiyalyq qatynastar turaly Vena konvensiyasyn óreskel búzdy degen aiyppen reseylik diplomatty elden qudy. Búl turaly «Áljazira» agenttigi jazdy.

«Áljaziranyn» aqparatyna sýiensek, reseylik diplomat úzaq jyldar boyy tynshylyq jasap kelgen. Búghan Avstriya azamaty kómektesken. Keyin janaghy shetel tynshysyna kómektesken Avstriya azamaty ózining kinәsin moyyndap, basshylyqqa aqpar bergen. Resey diplomatynyng ózine kurator bolghanyn aitqan.

Taghylghan aiypqa qatysty reseylik «tynshy» ózining diplomatiyalyq immuniytetin algha tartyp, tergeuge qatysudan hәm tergeushilerge jauap beruden bas tartqan. Osydan song Avstriya Syrtqy ister ministrligi sheshim shygharyp, reseylik diplomattan 1 qyrkýiekke deyin elden ketuin talap etken.

Áriyne, Avstriya biyligining búl sheshimine Mәskeu biyligi ýnsiz qalmaghan. Áueli, Resey elshiligi әleumettik jelige sharaday kózi shytanay sóilep, shamdanyp túryp jazba qaldyrypty.

«Avstriya biyligining esh negizsiz búl әreketine narazymyz jәne búl Resey-Avstriya qatym-qatynasyna keri әserin tiygizedi dep esepteymiz. Mәskeuding reaksiyasy kóp kýttirmeydi dep senemiz», - depti.

Aytsa, aitqanday-aq, Mәskeu kóp kýttirmey, jauap beripti. Kremlidin, Kremli qojayyny Putinning baspasózin basqaratyn Dmitriy Peskov pikir bildirip: «Mәskeu layyqty týrde jauap beredi», - depti.

Shyndap kelgende, búl «tynshylyq jasady» degen aiyp Resey elshilikterining qyzmetkerlerine alghash ret taghylyp otyrghan joq. Árisin aitpaghanda, ótken jyl men biyldyng ózinde orys elshilikterindegi «tynshylyqtyn» onshaqty faktisi tirkelgen. Ár joly elshilik qyzmetkerleri elden quylyp otyrghan. Ár joly Mәskeu resmy jauap bergen. Qaysy bir el orys diplomatyn elden shygharsa, sәikesinshe, Mәskeu de sol elding bir diplomatyn óz eline qaytaryp otyrghan. Sol faktilerding birsypyrasyn nazarlarynyzgha úsynghandy jón kórdik.

2018 jyl:

Áueli Britaniyadan bastayyq. Esterinizde bolsa, 2018 jyly Britaniya biyligi Resey elshiligining 23 qyzmetkerin elden quyp shyqqan edi. Ol kezde «Skripali isine» qatysty Resey men Britaniya arasyndaghy dau ushyghyp túrghan kez. Britaniyanyng sol kezdegi peremieri Tereza Mey: «Skripali men onyng qyzyn Resey biyligi ulady» dep aiyptaghan. Elshilikting 23 qyzmetkerine elden ketuge bir apta uaqyt bergen. Ol sonday-aq, janaghy 23 diplomat «úzaq jyldar boyy tynshylyq jasap kelgenin» aitqan.

Ótken jyly Reseyding diplomatiyalyq qyzmetkerlerin quudyng onshaqty faktisi tirkelgen eken. Úzyn-yrghasy 14 qyzmetker chemodandaryn jinap, óz elderine, yaghni, Reseyge qaytugha mәjbýr bolghan.

2019 jyl:

Nauryz. Shvesiya Syrtqy ister ministrligi Resey diyp-missiyasynyng bir qyzmetkerin qaytarghan. Ol kezde orys azamatyna «tynshylyq jasady» degen aiyp taghylghan.

Nauryz. Polisha biyligi Poznandaghy Reseyding viyse-konsulyn elden qudy. Polisha ishki barlau agenttigining anyqtauynsha, orystyng viyse-konsuly diplomatiyalyq statusyna say emes qyzmettermen ainalysqan.

Tamyz. Ukraina Reseyding Livovtaghy Bas konsulyghynyng qyzmetkerin «non-grata túlgha» dep tanyghan.

Qazan. Bolgariya Resey elshiligining qyzmetkerin elden qughan. Taghy da sol aiyp. Diyp-missiyagha qatysy joq qyzmettermen ainalysqan.

Jeltoqsan. Sheshenstan tumasy Zelimhan Hangoshviliyding óliminen keyin Germaniya biyligi reseylik 2 diplomatty elden quu turaly sheshim shygharghan. Búl azamattar «non-grata túlgha» dep tanylyp, 7 kýnning ishinde elden ketui talap etilgen. Keyin belgili bolghanday, elden quylghan búl ekeui orys arnayy jasaghanyng ókilderi bolghan.

2020 jyl:

Qantar. Bolgariya Reseyding 2 diyp-qyzmetkerin «non-grata túlgha» dep tanydy. Olargha qatysty Bolgariya Bas prokuraturasy «shpionaj» baby boyynsha is qozghaghan.

Mausym. Chehiya biyligi 2 reseylik diplomatty elden shygharghan. Chehiyanyng Qauipsizdik qyzmetining mәlimetinshe, Resey elshiligining qyzmetkerleri cheh sayasatkerlerine qarsy shabuyl úiymdastyrylyp jatqany turaly qaueset taratqan. Chehiya premieri Andrey Babish búl jaytqa qatysty: «Búl sheshim qabyldanbas búryn reseylik diplomattargha óz erkimen, typ-tynysh elden ketu turaly úsynyl jasalghan. Alayda olar búl mýmkindikti paydalanghan joq. Sondyqtan búl eki azamat ta non-grata túlgha dep tanylyp, 7 mausymgha deyin elden shygharylady», - degen.

Tamyz. Slovakiyanyn Syrtqy ister ministrligi reseylik 3 diplomatty elden quatynyn mәlimdedi. Slovakiyanyng barlau qyzmetining anyqtaghany boyynsha, Bratislavadaghy Resey elshiligining qyzmetkerleri diplomatiyalyq qatynastar turaly Vena konvensiyasyna keraghar әreketterge barghan. Atalghan jaytqa qatysty Slovakiya SIM mәlimdeme jasap: «Slovakiya Reseymen jaqsy qarym-qatynas ornatudy kózdeydi. Alayda, búl diplomattar kelisimdi óreskel búzdy jәne sol ýshin 17 tamyzgha deyin elden ketui kerek», - degen.

Tamyz. Norvegiya Syrtqy ister ministrligi reseylik diplomatty elden quatynyn habarlady. Búl jaqta da orys azamatynyng tynshylyqpen ainalysqany, bóten elding azamatyna manyzdy qújattardy jetkizip bergeni aitylghan.

Biz orys diplomattarynyng «tynshylyq jasady» degen aiyppen elden quylghan onshaqty faktini jazdyq. Búl әleumettik jeliler men BAQ-ta jariyalanghan aqparattardyng bir parasy ghana. Dese de, Resey Syrtqy ister ministrligining aktiyvine kiretin búl qyzmetkerlerding aiyby óz uaqytynda dәleldengeni, Mәskeuding búl sheshimderge qatysty reaksiya bildirgeni fakti.

Resey elshiligi men konsuldyghy Qazaqstanda da bar. Reseyding Qazaqstandaghy Tótenshe jәne Ókiletti Elshisi – Borodavkin Aleksey Nikolaevich deytin adam. 2018 jyldyng aqpanynda Elshi bop taghayyndalghan.

Sóz týiini: Orystyng oiy – ortaq odaq, ortaq aqsha, ortaq shekara ekenin qazaq sayasatshylary, qazaq sayasatshylary týgili orys sarapshylary talay mәrte aitty, jazdy. Ortaq aqsha men ortaq shekaranyng әngimesin qaysybir jyly (2016-2019) Resey preziydenti Vladimir Putinning ózi ashyqtan-ashyq aitty. «Reseyding shekarasy sheksiz», dep sóiledi. «Sovet odaghynyng kýiregenine ókinemin», dedi. Biz búlar turaly búghan deyin de jazdyq. Qaytalap jatpayyq.

Jerinde bóten elding 5 әskery bazasy bar el qanshalyqty tәuelsiz?

RESEY BAZALARYN ATAMBAEV AYDAP ShYQPAQ. BIZ ShE?

PUTIYN: RESEYDING ShEKARASY ShEKSIZ

SAUALNAMA: RESEY KSRO-NY QAYTA QÚRUDY QALAYDY

EAEO – óli odaq

Ortaq odaq. Ortaq futbol... Endigi kezekte ortaq azamattyq pa?

Euraziyalyq ekonomikalyq odaq – Tәuelsizdikke tóngen qater!

Ekonomikalyq odaq sayasy odaqqa úlasyp bara jatyr

Áne, biylghy jyldyng ózinde 5 memleket Resey elshilikterindegi azamattardy «tynshylyq jasady» dep aiyptap, elden quypty. Al bizde she? Bizdegi orys sayasatkerleri men diyp-missiya ókilderi ne istep jýr? Búl kópting kónilindegi kóp saualdyng biri. Ras, Qazaqstan men Resey tyghyz qarym-qatynastaghy odaqtas memleketter desek te, «jau joq deme jar astynda» degen qaghida qatang este boluy kerek-aq! Bizdiki qauipting sózi...

Abai.kz

8 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2018
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2436
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2019
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1586