Dýisenbi, 29 Sәuir 2024
46 - sóz 5585 18 pikir 27 Jeltoqsan, 2019 saghat 14:25

Biz qashan ózgeremiz?

Búl - himiyalyq elementterding 2019 jylghy óndirisi.
Himiyalyq elementterding ishinde 20-dan asa týrinen, mólsheri men qory jaghynan әlemning aldynghy 10 eline kiremiz. 50-den asa týrinen әlemning aldynghy 30 eline kiremiz.
Al, óndirisi she? Kestede kórgeninizdey, tek jalghyz element óndirisinen ghana kósh bastap túrmyz. Ol - URAN.

Qazba baylyghy qory jaghynan әlemning 30 eli qataryna kirmeytin shyghystaghy kórshimiz, tútas periodtyq jýieni qyzartyp túr. Sebebi, ózge eldegi óndirushi kompaniyalardyn ýlesi de solarda. Eli ghylym men bilim quyp jýr.
Aytpaqshy, ótkende bilim sapasy turaly PISA -2018 nәtiyjesinde de osy shyghystaghy kórshimiz shyghandap alda túr edi. Sonday bilim-ghylymnyng nәtiyjesi osynday óndiris. Óndiris - ekonomika, ekonomikalyq quat - myqty sayasy kýsh hәm qorghanys.

Al, biz she? Ghylym men bilim qayda, biz qayda?
Biz býkil әnshining ishken-jegeni men sybyrlaghanyna shulap, kredit alyp, bir toy jasaghangha toyyp sekirip, ekranymyzdy ghylymgha emes, sayqymazaqqa toltyryp, qazaqty masqaralasa qarqyldap kýlip, mәz bop jatyrmyz.
"Erten, ertengi úrpaq ne bolady, bilim men ghylymnyng hәli neshik, әlem qayda ketip barady?" dep bas qatyrghan bay da, bastyq ta neken-sayaq.
Ánshi men shoumenning astyna temir túlpar mingizip, ózimizdi maqtatyp qoyyp, soghan masattanyp, mәz bop jatyrmyz.

Al, "bilim men ghylymgha mynaday dýnie jasaytyn edik, qazaq balasy ýshin mynaday ghylymgha bastaytyn kitap jazyp edik, qazaq tilin ghylymgha әkelemiz dep is jasap edik, biz naghyz qazaqtyng sapaly mektebin qalyptastyratyn edik" dep barsan, bәri saran. Nege? Nege?
Álde, búl qazaq "Keshe altyngha orap adam kómetin dengeydegi ghylymy jetistigine maqtanyp, ertengi úrpaghy sony ghana arman etip ketsin. Endi qaytyp el bolmay-aq qoyalyq" dep oilay ma?
Bizding qogham shou men shu qughannan ozbaydy, sóz quyp jýre bersek, biz ýshin elu el - ertegi.

Ghylym men bilim...
Bilim men ghylym - elding tiregi.
Biz qashan ózgeremiz?

Ayatjan Ahmetjanúlynyng әleumettik jelidegi jazbasynan

Abai.kz

18 pikir