Qazirgi almaghayyp zamanda әr memleketting din salasyndaghy sayasatyn tiyimdi jýrgizui el tynyshtyghynyng túraqty kepili sanalady. Din men memleket zandy túrghydan bólingenimen, elimizde ómir sýrip jatqan azamattar diny ghúryptaryn erkin óteude. Memleketimizding din salasyndaghy sayasaty degenimiz Kenes ókimetindegi dinsizdendiru rejiymi emes, kerisinshe neshe týrli diny senimder men ghibdat erekshelikterine qaramastan tatulyqta, kelisimde ómir sýruin nyghaytu bolmaq.

Qaysy memleketti alyp qarasaq ta dinning ózekti mәsele ekenin kóruge bolady. Oghan sebepte joq emes. Mәselen 2019 jyldyng 15 nauryzynda músylmandar ýshin qasiyetti sanalatyn júma kýni Jana Zelandiyanyng Kraystcherch qalasynda terakt bolyp, 49 adam qaza tauyp, taghy sonsha túrghyn jaraqat alghanyna býkil әlem kuә boldy. Búl oqigha músylmandar men hristian dinderi arasynda syzat týse jazdaghanyn eskergen jón. Sonday-aq, Siriyadagha músylmandar músylmandargha qarsy soghysyp bir-birining jazyqsyz qanyn diny sebeppen tógude. Osynday qayghyly jaghdaydy boldyrmas ýshin, qazaq qoghamynda radikaldyq iydeyany azaytu maqsatynda memleket tarapynan baghdarlamalar jasalynyp, júmystar jýrgizilude. Atap aitqanda, Túnghysh preziydent  Elbasy N.Nazarbaevting jarlyghymen Qazaqstan Respublikasynyng din salasyndaghy memlekettik sayasatynyng 2017-2020 jyldargha arnalghan tújyrymdamasy bekitilgen. Osy tújyrymdamanyng negizinde halqymyzdyng din salasyndaghy memlekettik sayasattyn qoldauynyng dengeyi 2020 jyly 90%-gha, memleketting zayyrly damu qaghidattaryn qoldauynyng ósu dengeyi 2020 jyly 63%-gha, diny ekstremizm men onyng destruktivti iydeologiyasyna qarsy is-qimyl turaly habardar boluynyng dengeyi 2020 jyly 78%-dy qúrauy tiyis.

Osy baghdarlama tәrizdi Qazaqstan Respublikasynda diny ekstremizm men terrorizmge qarsy is-qimyl jónindegi 2018-2022 jyldargha arnalghan memlekettik baghdarlamasy bekitilgen. Búl baghdarlamanyng maqsaty diny ekstremizmning zorlyq-zombylyq kórinisteri men terrorizm qauipterin adamnyn, qoghamnyng jәne memleketting qauipsizdigin qamtamasyz etu bolyp tabylady. Baghdarlamagha sәikes 2022 jyly diny alauyzdyqty nemese arazdyqty tudyrugha baghyttalghan ekstremistik iydeyalardy jaqtaytyn adamdar sanyn 65%-gha deyin azaytu kózdelude. Atalghan maqsatqa jetu ýshin Jambyl oblysynda din salasyndaghy aqparattyq-týsindiru tobynyng mýsheleri diny qúndylyqtardy qazaqtyng músylmandyq dýniyetanymyna  sәikes jýrgizip keledi. Sonday-aq, elimizde zandy tirkeuden ótken 18 konfessiyalardyng diny senimin kemsituine jol berilmeuin eskeru jón bolady. Sebebi әr konfessiyanyng artynda әlemde milliondaghan jaqtaushylary kezdesedi. Ár jaqtaushy azamattyng diny senimi ózi ýshin qasiyetti bolyp sanalghandyqtan, osynday nәzik mәseleni eskere otyryp, diny alauyzdyqty turdyrmas ýshin jalpy adamzattyq qúndylyqtardy nasihattaghan el birligi men tatulyghy ýshin jemisti bolmaq.

Osy sayasatty jetkizu maqsatynda Jambyl oblysy әkimdigi «Din problemalaryn zertteu ortalyghynyn» dintanushy, teolog mamandary tarapynan jastargha, oqushylargha, júmyssyzdargha jәne shetelden oralghan qandastargha әr týrli formatta kezdesuler ótkizip dinning eng basty qazynasy adam jәne onyng ómirin saqtau kerektigi turaly nasihattar jýrgizilude. Qoghamdaghy qarym-qatynasty retteu maqsatynda eng әueli adam ózindi ruhany tәrbiyege, imandylyqqa baulu kerek. Sonda ghana jeke adam týzelse, qogham da týzeledi. Búl degenimiz elimizde túryp jatqan jýz otyzdan asa últtar ózderine tәn bolmysyn saqtap, tatulyqta ómir sýru degen sóz. Tóle by babamyzdyng әkesi, Ánet baba Kishikúly aitpaqshy «Baq qayda barasyn, yntymaqqa baramyn» degendey yntymaghymyz jarasu ýshin memleketimizding din salasyndaghy sayasatyn qoldau manyzdy dep bilemin.

Erzat Jasqanbayúly Jaqypov, Jambyl oblysy әkimdigi «Din problemalaryn zertteu ortalyghynyn» bólim basshysy 

Abai.kz