Beysenbi, 9 Mamyr 2024
Masqara! 5123 4 pikir 8 Sәuir, 2019 saghat 13:43

Duadaqty ne sebepti arabtargha atugha rúqsat beremiz?

Qazaqstanda erekshe qorghaluy tiyis qústardyng biri – Duadaq. Búryn  búl qús bizding elde kóp bolghan desedi. Alayda, 50-jyldardaghy tyng jәne tynayghan jerlerdi iygeru nauqanynyng saldarynan olardyng sany kýrt azayghan. Al, býginde Duadaq - Qorghaljyn, Nauryzym, Ýstirt qoryqtarynda qorghalady. Alayda, sol qústy bizding elde arab sheyhtaryna atugha rúqsat berilgen eken.

Naqtyraq aitsaq, 2016 jyldyng 11-qazanynda Qazaqstan Respublikasynyng №580 qaulysyna sәikes, elimizde 10-qazan men 15-qarasha aralyghynda súnqar men duadaqty aulaugha rúqsat etilgen. Al, atalghan qauly Qazaqstan Respublikasynyng 2004 jyldyng 9-shildesindegi “Januarlar dýniyesin qorghau, ósimin molaytu jәne paydalanu turaly” 15-shi Zanynyng baby negizinde shyqqan.

Sonymen, qazaq jerindegi duadaqty atugha kimder rúqsat alghan:

1. Sheyh Halif Bin Zaed Ál Nahayangha – Ontýstik Qazaqstandaghy respublikalyq manyzy bar Arys jәne Qaratau memlekettik qoryghynyng aumaghynda 35 duadaqqa jәne Ontýstik Qazaqstan oblysyndaghy qoryqtar aumaghynda 49 duadaqqa;

2. Sheyh Surur Bin Muhammedu әl Nahayanugha – Manghystau oblysyndaghy respublikalyq manyzy bar Kendirli – Qayasan memlekettik qoryq aumaghynda 21 duadaq atugha ;

3. Sheyh Seif Bin Muhammedu Ál Nahayangha (Birikke Arab әmirlikteri) Manghystau oblysyndaghy respublikalyq manyzy bar Kendirli-Qayasan memlekettik qoryq aumaghynda 20 (jiyrma) duadaqqa;

4. Sheyh Djasem Bin Hamad Bin Halifa Ál Taniyge (Katar) Jambyl oblysyndaghy respublikalyq manyzy bar Andasay memlekettik qoryq aumaghynda 12 (on eki) duadaqqa jәne Almaty men Jambyl oblystaryndaghy respublikalyq manyzy bar Jusandala memlekettik qoryq aumaghynda 37 (otyz jeti) duadaq atugha rúqsat berilgen.

Sóitip, arabtyng bay baghlandary qazaq dalasynda erekshe qorghaluy tiyis 174 duadaqty óltirgen. Tipti, Almaty, Jambyl, Qyzylorda, Manghystau jәne sol kezdegi Ontýstik Qazaqstan oblysynyng әkimdikterine osy iske qajetti kómek kórsetu de tapsyrylypty.

Aytpaqshy, osy Sheyh Surur Bin Muhammedu әl Nahayanu byltyr Manghystau oblysynda biznesti damytugha 50 mln.dollar investisiya salatynyn mәlimdegen. Yaghny ol - qúrylys, logistika, turizm jәne biznes salalaryn qarjylandyrugha niyetti ekenin bildirgen. Sóitip, Manghystau oblysynyng әkimi Eraly Toghjanovpen birqatar memorandumgha qol qoyylghan. Osy tústa aita ketu kerek, 2014 jyly Manghystau manyndaghy 2 600 000 ga aumaqty qamtityn Manghystau memle­kettik zoologiyalyq qoryqshasyn úiymdastyryp, ony Birikken Arab Ámirligine beru mәselesi qolgha alynatyny mәlim bolghan. Jәne, ol bastama - duadaqtardyng sanyn kóbeytu maqsatynda jasalady delingen.

Alayda, sheyhtardyng maqsaty shynymen, qazaq jerindegi duadaq sanyn kóbeytu me, әlde kerisinshe, óz qyzyqtary ýshin qazaq dalasynyng qúndy baylyghyn tәrk etu me? Olar osynday әreketteri ýshin Zang aldynda jauap bere me? Jauap bergen kýnning ózinde qazaq azamaty men arab sheyhynyng jazasy teng be, әlde, arab kókelerding “bay qonaq” ekeni eskerile me? Jalpy, búl әrketke jauapty Auylsharuashylyghy ministrligi ne deydi?

Týiin

Biyl da Arab sheyhtarynyng 276 duadaqty atuyna rúqsat berildi degen beyresmy aqparat shyqty. Ol rúqsatty bergen kim? Jәne, sol “qonaqjaylyghy” ýshin bizding shendiler qansha qarajat alady?  Jalpy, búl әreketke toqtam bola ma?  Eger biz osynday Zansyzdyqtardy toqtatpasaq,  onsyzda joyyludyng aldynda túrghan kiyeli qústan birjola aiyrylyp qalamyz. Biraq, oghan selt etken shendi bar ma?

Núrbiyke Beksúltanqyzy

Abai.kz

4 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1785
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 1769
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 1489
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1390