Almaty qalasynyng әkimi Bauyrjan Baybek  qala aktiyvimen kezdesude Elbasy jýrgizip otyrghan ekonomika­lyq túraq­ty­lyq, birlik pen kelisim syndy saliy­qaly sayasattyng arqa­synda halyqtyng túrmys jaghdayyn jaqsartu ýshin memleketting әleu­mettik shyghyn­dardy  arttyrghanyn atap ótti. Tek Joldaudy jýzege asyru ýshin ghana 1,5 trln. tengeden astam qarjy júmsala­tyn bolady,  al búl jekelegen memle­ket­ter­ding jyldyq  budjetterine ten.

Memleket basshysy Joldauy­nyng basty baghyttarynyng biri urba­nizasiya mәselesin oidaghyday sheshu men qala­lar­dy odan әri damytu bolyp tabylady. Qa­zirgi kezde әlemdik ekonomikanyng 70%-y qalalarda qalyptasady, Almaty osyn­day  600  megapolisting qataryna engen.

Almaty qalasynyng әkimi Memleket basshy­synyng tapsyrmasy boyynsha halyq­ara­lyq kenesshilermen birge megapo­listing úzaq merzimdi bolashaqqa bolja­my – Qalanyng 2050 jylgha deyingi damuynyng Sheberlik-josparynyng jasalyp jatqandyghyn aitty.

2035 jyly Almaty túrghyndarynyng sany 3 mln.-nan asady

«Bizding mindetimiz — Almatyny jayly, ynghayly etu jәne әr adamnyng túrmys­tyq jaghdayyn jaqsartu. Ol ýshin qalada  jyl sayynghy ekonomiy­kalyq ósim orta eseppen kem degende 5% boluy, enbek ónimdiligi 2 esege artuy, 15 jylgha jan basyna  shaqqanda JÓÓ – 1,5,  30 jylgha 3 ese ósui tiyis. Múnyn  basty shar­ty ekonomikanyng qúryly­myn jýieli ózgertu bolyp tabylady. Sarapshylardyng boljamy boyynsha, 2035 jyly Almaty túrghyndarynyng sany 3 mln. adamnan asady. Demek, qaladaghy ekonomikalyq belsendi túrghyndarynyng qatary  700 myngha  kóbeyedi, olardy IT sektorynda, bilim berude, densaulyq saqtauda, injiniy­ringte, joghary tehnologiyaly óndiriste, ónerde, turizmde júmyspen qamtu qajet. Al búl ýshin qolayly innova­siyaly ekologiyalyq orta, OESR elde­rin­degidey joghary sapaly bilim men densaulyq saqtau  qamtamasyz etilui tiyis», – dedi  Bauyrjan Baybek.

Sifrlandyru ekonomikanyng ashyqtyghyn qamtamasyz etedi

Preziydent Joldauynyng basty baghyttarynyng biri kólenkeli ainalym­dy 40%-gha qysqartu. Qazirgi kezde Almaty  ekonomikasynyn  80%-dan asta­my – sauda men qyzmet kórsetu. Songhy jyldary Almaty әkimdigi sauda salasyn kólenkeden shygharu ýshin jýieli әri túraqty is-sharalardy jýzege asyruda, bazarlar modernizasiyalanuda. Tek songhy 3 jylda  sauda salasyn damy­tugha 240 mlrd. tengeden astam jeke qarjy júmsaldy.

«Sifrlandyru – ekonomikanyng ashyqtyghyn qamtamasyz etudin, buro­krattyqty, azamattardyng jәne biznes­ting kedergilerin jongdyng eng útymdy mehanizmi. Qazirgi kezde Almatyda «Smart Almaty» 40-tan astam jobasy jýzege asuda. Situasiyalyq ortalyq pen BigData júmys istey bastady. «Onay»  men «A-parkingtin» tólemdi jýieleri  iske qosyldy. Nәtiyjesinde toghyz ay ishinde salyq týsimi ótken jyldyng osy kezenimen salystyrghanda 12,7%-gha artyp, 1,3 trln. tengeni qúrady. Óz keze­ginde salyqtyng kóp jinaluy bizneske qoldau kórsetuge jәne qala túrghynda­rynyng әleumettik shyghyndaryna júmsalatyn qarjyny arttyrady», – dep  atap ótti qala әkimi.

Biyl «Núrly jer» boyynsha 6 myng otbasy jana pәter alady

Ayta keterligi, biyl «Núrly jer» baghdarlamasy boyynsha 6 myng otbasy jana pәter alady, búl ótken jylmen salys­tyrghanda ýsh ese kóp.     «7-20-25» bagh­darlamasy belsendi jýzege asuda. Eski ýilerdi modernizasiyalaudyng investisiyalyq әleueti 320 mlrd. tengeni qúraydy. Aldaghy bes jylda jeke investorlardy tarta otyryp, 23  myng jana pәterdi  iske qosu josparlanghan.

PIYK-terdi reformalau jýiesi  qatar jýrude. Zangha ózgeris engizu ýshin әkimdik tarapynan 30 úsynys berildi. Qalanyng túrghyn ýy qoryn ústau Ere­jesi qabyldandy. 2019 jyly barlyq PIK birynghay qolma-qol aqshasyz jýiege kóshetin bolady. Tek ýsh jyl ishinde ghana PIYK-terding qarjy­symen       4 mynnan astam ýy jóndelip, jedel satylardyng 20%-dan astamy auysty­ryldy.

Osy aidan bastap jalaqy tÓleuding jana modeline kÓshemiz

Elbasy  bastamasynyng manyzdy bóligi eng az jalaqyny kóteru bolyp tabylady. Tek Almatynyng ózinde ghana aldyn-ala esepteu boyynsha búl mәsele 25 mynnan astam adamdy qamtidy eken. Búlardan ózge, Memleket basshysynyng tapsyrmasy boyynsha elimizde memle­ket­tik qyzmetkerlerge enbekaqy tóleu­ding jana modeli engizilude. Osy aidan bastap Almaty jalaqy tóleuding jana modeline kóshedi. Tiyimsiz shyghyndardy ontaylandyru  arqasynda memlekettik qyzmetkerlerding jalaqysy orta esep­pen 2 ese ósedi. Onyng ýstine 49 mem­lekettik kәsiporyn qysqardy, olardyng 32-si bәsekeles ortagha berildi.

ShOB túraqty qoldau sharalary barysynda jyl basynan beri 24 myng júmys orny qúryldy. Jyl ayaghyna deyin taghy 8 myng júmys orny ashyla­dy. Meminvestisiyanyng әr tengesine 4 jeke tengeden keledi. Qazirgi segiz ai  ishin­de qala budjetine  ótken jylmen salys­tyrghanda 13,2%-gha kóp  salyq jinaldy, shaghyn jәne orta biznesten  salyq  6%-gha artyq týsti.

Jyl sonyna deyin jana  qoghamdyq kÓlikting ýlesi  80%-gha jetedi

Qala kenistigin jaqsartu ayasynda megapolisting tarhy ortalyghynyng ýshten ekisi  janardy, 524 kóshe men 1400 eski aula qayta jasaldy.  300 shaqyrym aryq, 800 shaqyrymnan astam injener­lik jýie rekonstruksiyalandy. Qala­nyng barlyq jerasty joldary kýrdeli jóndeuden ótti. Kóshedegi  barlyq jaryq kózderinin  ýshten biri diodty jәne energiyany saqtaytyn shamdargha auystyryldy. Trotuarlar men aula­lardaghy jaryq baghanalary auysty­ryluda. Jyl ayaghyna deyin jana  qogham­dyq kólikting ýlesi  80%-gha jetedi.

Ortalyqtandyru qaghidasy boyyn­sha qalagha qosylghan Alatau jәne Nau­ryzbay audandaryna 512 mlrd. tengeden astam memleket qarjysy investisiya  retinde júmsaldy. 240 shaqyrym jol, 1300 shaqyrym injenerlik jeli,  11 mektep, 156 balabaqsha jәne 10 mediy­sinalyq úiym iske qosyldy. Jeke  investisiya kólemi  252 mlrd. tengeni qúrady, kәsiporyndar sany 4 ese, salyq kólemi 10  ese ósti. Nәtiyjesinde qyzmet kórsetu sapasy jәne  audandardyng 400 mynday túrghyndarynyng әleumettik senimi artty.

Qala әkimining bayandamasynan keyin jaryssózge shyqqan azamattar da, atap aitsaq, «Keruen» JShS baqylau kenesi­ning tóraghasy Abay Sadyqov, №54 gimnaziya diyrektory Gýlnar Mauythan­qyzy, QazÚU-dyng prorektory, ghalym Tilekqabyl Ramazanov jәne G-38 jas­tar úiymynyng mýshesi, erikti jas Madina Ysqaqova Joldauda kóterilgen mәselelerge ýn qosyp, oi-pikirlerimen, maqsat-mindetterimen bólisti.

Abai.kz