2018-2019 oqu jylyna dayyndyq turaly baspasóz mәslihatyna qatysqan Qazaqstan Respublikasy Bilim jәne ghylym ministri Erlan Saghadiyev birqatar mәlimdemeler jasady.

Ministrding sózine qaraghanda,  janartylghan bilim beru mazmúny boyynsha sabaq beretin 205 myng (67%) múghalimning jalaqysy 30%-gha kóbeydi. Jәne biyl pedagogtardy attestattaudyng jana jýiesi engizildi. Ol biliktilik sanattary ýshin lauazymdyq jalaqygha 30-dan 50%-gha deyin qosymsha ýstemaqyny qarastyrady.

Attestattaugha mamyr aiynda 60 myngha juyq múghalim qatysyp, olardyng ishinen 36 mynnan astamy attestasiyadan ótti. Olar 63%-dy qúrady. Osy jyldyng qyrkýiek aiynan bastap jana attestasiya tәrtibinen ótken múghalimderge kategoriyalaryna sәikes qosymsha aqy tólenedi.

Búdan bólek ústazdar qauymynyng arqasyna ayazday batatyn qaghazbastylyq mәselesi de óz sheshimin tappaq.

"Ministrlik óz tarapynan pedagogtar toltyrugha tiyis qújattardyng tizbesin alghash ret bekitti. Ol tek 5 qújat, odan basqa múghalimderden eshqanday esep, eshqanday qaghaz súralmauy tiyis. Jana oqu jylynan bastap ÚBT-gha qatysu mindetinen múghalimderdi bosatu talqylanuda. Ministrlik ony qoldaydy. Múghalim tek sapaly bilim berumen ainalysuy kerek. Mektepterding ÚBT boyynsha reytingin de alyp tastadyq" - deydi ministr.

Ministr oqu baghdarlamasynda da ózgerister oryn alghanyn aitty. «Sifrlyq Qazaqstan» baghdarlamasynyng ayasynda informatika sabaghy kelesi jyldan 1-2-shi synyptardan engiziledi. Al biyl búl pәn 3-synyptan bastap oqytylady.

Sonymen qatar E. Saghadiyev «Ruhany janghyru» baghdarlamasy ayasynda 5-7-shi synyptargha «Ólketanu» kursy biyl alghash ret engiziletinin atap ótti. Oqulyqtar mazmúny ónirlerde qúrylghan avtorlyq toptarmen birge jasaldy. Býgingi kýni oqulyqtar dayyn.

Odan da manyzdysy biyl sapasy syn kótermeytin oqulyqtar bolmaydy dep senuge bolatyn sekildi. Sebebi, biyl oqulyqtardyng sapasy joghary bolady dep ministrding ózi aitty. Osy jyly jana oqulyqtar ýlken qoghamdyq baghalau men ghylymiy-pedagogikalyq saraptamadan ótti.

"Orta bilimge ótken jyly eng kóp kónil bólindi. Búl dengeyde kestege sәikes janartylghan mazmúngha kóshu júmystary jalghasuda. Jana oqu jylynan bastap 3, 6, 8-shi synyptar mazmúny janartylghan baghdarlamamen oqy bastaydy. 4, 9, 10-shy synyptarda aprobasiya bastalady. Kezen-kezenimen kóship otyrmyz. Múghalimder men oqulyqtar dayyn. Qazirgi kýni Respublika boyynsha oqulyqtardy mektepterge jetkizu 99,5 payyzdy qúrady. Osy baghyttaghy júmystardy kýn sayyn baqylap otyrmyz. Aldaghy eki kýnde barlyq oqulyqtar jetkiziletin bolady", - dedi ministr.

Erlan Saghadiyev mektepke deyingi balalardy balabaqshamen qamtamasyz etu boyynsha atqarylyp jatqan ister turaly da aitty. Onyng aituyna qaraghanda, memlekettik–jekemenshik әriptestik osy dengeyde eng jaqsy damyghan.

"Jekemenshik balabaqshalar ýlesi 30%-dan asty. Al 3-6 jastaghy balalardy balabaqshamen qamtudy 93%-gha jetkizdik. «Balapan» baghdarlamasy arqyly balabaqshalardaghy jalpy oryn sany halyqtyng súranysynan asty. Biraq búl respublika boyynsha. Aymaqtarda disbalans bar. Ol migrasiyagha baylanysty. Iri qalalarda, әsirese Almaty men Astanada balabaqshanyng jetispeushiligi joghary dengeyde" - deydi ministr.

Sonymen qatar, ol balabaqshagha tirkelu mәselesin elektrondy týrde jýrgizuge kóshu kerektigin aitty.

"Taghy bir manyzdy júmys – balabaqshagha kezekke túru men joldama berudi tolyghymen elektrondy formatqa auystyru. Sonda kezek jariya týrde jәne tez jyljityn bolady" - deydi ol.

Ministr 0-shi synyptardyng oqushylary men ústazdaryn dayarlau mәselesi turaly aitty.

"Kelesi jyldan bastap 0-shi synyp tәrbiyeshileri men múghalimderdi dayyndaugha kirisemiz. Latynsha «Álippe» jәne kirilisada «Bukvari» bazalyq oqulyqtaryn dayyndau júmysy jýrip jatyr. Oqulyqtar 2020-2021 oqu jylyna dayyn bolady" - deydi Erlan Saghadiyev.

Sonymen qatar, ministr elektrondy qújattardy keng jolaqty Interneti joq mektepterde ghana qaghaz týrinde toltyrugha rúqsat beriletindigin aitty. Erlan Saghadiyev aldaghy uaqytta elimizding barlyq ónirinde IT-liyseylerin ashu josparlanyp otyrghandyghyn aitty.

"Sifrlandyru, yaghny IT tehnologiyalar men roboto-tehnikany damytu ýshin qosymsha bilim beruding mýmkindikterin paydalanu kerek. Jergilikti atqarushy organdar roboto-tehnika, baghdarlamalau, 3D-printing klastaryn ashuda. Qazirgi uaqytta bir jarym myng (1500) mektepte osynday klastar bar. Ári qaray Sonymen qatar barlyq ónirlerde IT-liyseylerin ashu josparlanuda. Ol ýshin biz tiyisti normativti dayyndap berdik" - dedi ol.

Abai.kz