Seysenbi, 21 Mamyr 2024
Din men tin 5731 4 pikir 25 Mamyr, 2018 saghat 11:39

Meghraj degen Allanyng taghy ornalasqan jer

Bismillәhir Rahmany Rahiym. Birinshiden, Meghraj degen ne? Ekinshiden, onyng kýlli adam balasyna alyp kelgen nendey belgisi bar? Ýshinshiden, Meghrajdyng býgingi kýnge deyin atqaratyn qanday paydasy boldy. Meghrajgha endi adam  kóterile me?

Birinshiden, sen býgingi bilim, e ilim dengeyinde, iә músylman dengeyinde asyl payghambarymyz kelip týsindirip ketkenine qaraghanda músylmansyn.  Meghraj degen ne?  «Meghraj Allanyng payghambargha meyirimi týsip, ony kókke shygharyp peyish pen dozaqty kórsetip, kózin jetkizip adamdargha aitu ýshin bergen úly sabaghy. Oghan payghambar ózinen song Allahtan kenshilik súrap tórt sahabasyn ertip baryp qaytqan» dep jauap qatuyng mýmkin. Búl Meghraj turaly bilim dengeyindegi jauap. Al Ilimy dengeyde Meghraj kókten de bólek dýniye. Meghraj degen Allanyng taghy ornalasqan jer. Onyng qanday týste qanday jaghdayda ekenin oghan barghan jan ghana biledi. Ekinshi, oghan barghan songhy payghambarymyz. Onday bolsa ol jerge adam barghan. Meghrajdy Adam ata da kórdi, songhy payghambar da kórdi.  Meghrajdy tazalyq dengeyine qaray baratyn Allanyng ózining qabyldau bólmesi dep týsindiruge bolady. Meghraj kók emes, kók,  jeti hat kók ol bólek. Meghraj, meghrajgha baratyn jol - kókting jolynda emes. Onyng jyldamdyghy kókke baratyn jyldamdyqqa qaramaydy. Meghrajgha baratyn jyldamdyqqa kókti myng ainalsang da jete aldmaysyn. Búl degen - meghraj ne degenning jauaby.

Ekinishi, mәsele meghrajdyng adam balasyna bergen  paydasy.  Meghraj adam balasyna naqty dozaqtyng bar ekenin, Jannattyng bar ekenin, qanday ekenin adam arqyly dәleldep jetkizip berdi. Demek, bardy bar dep kórsete bilgen qasiyetti jol. Meghrajgha shyqpasa, ne Jannattyn, ne dozaqtyng bar ekenine adam senbeytin edi. Al endi adam balasyna meghrajdyng qaldyrghan ne paydasy bar. Meghrajdyng adam balasyna bergen birinshi paydasy, olar qaytadan dinin dýzete alatyny, dozaqtan bas tartyp Jannatqa jol sala alatyny, sol esebinde berilgen «Ýtir» namazy. Allanyng adam balasyna meghrajgha bergen kilti «Ýtir» namazy. «Ýtir» namazyn oqyghan adam dozaqtan aulaq bolady. Sebebi ol ýtir namazy arqyly meghrajdy moyyndaydy. Sen namazben ózindi juatyn bolsan, «Ýtir» namazymen sen meghrajdy moyyndaysyn. Búl «dozaqtan qorqyp, Jannatty qabyl etesin» - degen sóz. Ýtir namazy oqyluy kerek, oqylyp jatyr ma? Qúptannan keyin «Ýtir» namazyn tanerteng oqysang da bolady, kýn kóterilmey oqy beretin namaz. Ár namazhannyn  qay kezde de meghrajdyng núryn alugha qúqyghy bar. «Ýtir» namazyn oqyghannyng qasiyeti, sening hatym týsirgen qasiyetinmen birdey bolady. Bir hatym týsirgen qasiyet, «Ýtir» namazynnyng qasiyetimen birdey. «Ýtir» namazyn kýlli bes uaqyt namaz oqyp jýrip oqy demeydi Alla. «Ýtir» namazyn oqyp kirseng de bes uaqyt namazyndy qabyl aluy mýmkin qaytadan. Allanyng sansyz jolymen músylman jýre bilui kerek. Al songhysy meghrajgha adamnyng kóterilui, osy senderding songhy ghasyrlaryna deyin, ahiyretke deyin meghrajgha adam bara ma?

Payghambar meghrajgha kóterilip ketken bolsa, onda  adam meghrajgha «Ýtir» namazymen bara alady. Baryp jýrsinder. Onday bolsa payghambarymyz qanday jol salyp ketken. Dindi mәngilikke bekitip, naqty týsindirip ketken. Onday bolsa payghambarymyz Alla taghalanyng aldynda; «Men adamdargha sening aitqanyndy ghana aityp, tekserip berip kettim. Men eshtene aitqan joqpyn, Men búlardy búzatynday eshtene aitqan joqpyn. Men osylargha sol joldy jasap, sol joldy kórsetip kettim» dep aita alady. «Ony men kórsettim» demeydi, «Sen kórsetkendi ghana kórsettim» deydi.

Taghy da bir aita ketetin mәsele adam balasy eshtene istemey, esh namaz oqymay, týk te istemey, Alladan súrasa keybir dýniyening qabyl  bolatynyn sezetin ishtegi núr ghana. Eger de ol núr sónetin bolsa sening eshqanday dúghang qabyl bolmaydy. Sonda sen dozaqqa baratynyndy moyyndamay songhy kýnge deyin, ne oimen jýrip kelesin. Allanyng amanatyn aman esen jetkizu ýshin, Allanyng bergen bes paryzyn búljytpay oryndauymyz kerek. Al oryndau mәselesinde sol oryndalyp jatqan dýniyege qorghan bolu kerek. Al qorghan degen sony kórsete bilu. Basqagha qiyanat jasamau kerek. Oraza ústap jýrmin dep bireudi renjitpeu kerek. Namaz oqyp jatyrmyn dep basqa bireudi sókpeuing kerek. «Men senen artyqpyn» dep aitpauyng kerek. Sen namaz oqyghan sayyn «sol namazdyng qorghany bolamyn» desen, sening ainalandaghy sening namazynnan rahattanuy kerek. Al ol rahattanushy din turaly aitatyn sózin әr qashan Allanyng atymen bastauy kerek. Taghy bir adam balasyna oraza aiynda beretin  dýniye, búl óte kerek ilim, bir auyz sóz, Tәnirding qazynasynan;

- Allanyng atyn aitusyz bastalghan, Allanyng razylyghy ýshin jasalmaghan dýniye, barlyq sauapty alyp ketedi. Tipti, tekten tek ketip bara jatsang da, «Bismillah, Alla senin  razylyghyng ýshin býgin jerindi aralap keleyin» - dep aituyng kerek. Sebebi sen kimning jolyn basyp bara jatyrsyn? Allanyng jolyn. Búl – Allanyng amanaty. Assalamu ua aleykum.

Alla razylyghy bolsyn. Tәnirding әmirimen jazylyp otyrghan búl ilim eskertpe el iygiligine jarar – qazyna, ózim ýshin Allamnyn  didaryna qauyshu ýshin jazylghan dәneker dýnie boluyn tileymin.

Baqtybay Aynabekov, ilimger-jazushy

Abai.kz

4 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2235
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2589
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2548
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1685